Dünýä ummany 2022-nji ýylda özüne siňdiren ýylylygynyň mukdary boýunça täze rekord goýdy

  • 13.01.2023 07:56
  • 20k+

Klimatologlaryň halkara topary 2022-nji ýylda ummanlaryň ýokarky gatlaklarynda saklanýan ýylylygyň mukdary 255 zettajoul derejesine ýetip, 2020-nji ýyldakydan 10,9 zettajoul köpdür diýen netijä geldiler. Bu iş Advances in Academic Science žurnalynda çap edildi. Bu barada Hytaý Ylymlar akademiýasynyň Atmosfera fizikasy institutynyň metbugat gullugy çarşenbe güni habar berdi.

Häzirki wagtda klimatologlaryň pikirine görä, dünýä ummany howanyň üýtgemegini esasy tebigy saklaýjy bolmagynda galýar. Senagatyň peýda bolmagyndan öňki döwürden bäri onuň suwlary ýylylygyň 90% -ini we önümçilikler, awtoulaglar we beýleki hapalaýjy maddalar tarapyndan çykarylýan kömürturşy gazynyň üçden bir bölegini özüne siňdirdi. Bu amal diňe bir howanyň üýtgemegini haýallatman, eýsem deňizleriň ekoulgamlarynda düýpli üýtgeşmelere hem sebäp bolup biler.
Gözegçiler geçen asyryň ortalaryndan 2022-nji ýyla çenli dünýä ummanynyň ýokarky böleginde ýylylyk energiýasynyň toplanmagyny öwrendiler. Munuň üçin olar 3000 sany ýerüsti we suwasty buýlar tarapyndan ýygnanan klimat modellerini we maglumatlary, şeýle hem Argo okeanografik maksatnamasynyň çäginde awtonom gözegçilik stansiýalaryny ulandylar.


düýn 15:05
4.1k+

Alýaskadaky derýa baky doňaklygyň eremegi sebäpli mämişi reňke boýaldy

Bir wagtlar arassa suwy bilen tanalýan Alýaskanyň demirgazyk-günbataryndaky Salmon derýasy soňky ýyllarda ep-esli üýtgedi. 1977-nji ýylda ýazyjy Jon Makfi ony "meniň öňde-soňda gören iň arassa suwum" diýip häsiýetlendirdi...

11.09.2025 21:22
9.8k+

Ilkinji gezek Arktikanyň deňizlerinde awtoulag tekerleriniň bölejikleri tapyldy

Geçirilen barlaglar sandan galan teker önümleriniň, hatda şäherlerden uzakda ýerleşýän Arktika deňizlerine-de düşýändigini we deňiz durmuşyna täsir edip, mutasiýa sebäp bolup, şeýle hem adamlaryň we haýwanlaryň bedenine aralaşyp biljekdigini tassyklady...

11.09.2025 06:35
8.5k+

Alýaskanyň günorta-gündogarynda täze ada emele geldi

Alýaskanyň günorta-gündogaryndaky buzly kölleriň birinde täze ada emele geldi. 1984-nji we 2025-nji ýyllar aralygynda düşürilen Landsat hemra suratlary kiçijik Prou-Hob dagyny gurşap alan Alsek buzlugynyň eräp, dagy ada öwrendigini görkezýär...

05.09.2025 17:20
9.1k+

BMG La-Ninýa hadysasynyň oktýabr-dekabrda gaýdyp gelmek mümkinçiliginiň 60%-digini çaklaýar

Bütindünýä meteorologiýa guramasy şu ýylyň oktýabr-dekabr aýlarynda ekwatorial Ýuwaş ummanynda suwuň temperaturasynyň peselmegi bilen baglanyşykly tebigy hadysa bolan La-Ninýa şertleriniň gelmek ähtimallygyny 60% diýip çaklady...