Dünýä ummany 2022-nji ýylda özüne siňdiren ýylylygynyň mukdary boýunça täze rekord goýdy

  • 13.01.2023 07:56
  • 20k+

Klimatologlaryň halkara topary 2022-nji ýylda ummanlaryň ýokarky gatlaklarynda saklanýan ýylylygyň mukdary 255 zettajoul derejesine ýetip, 2020-nji ýyldakydan 10,9 zettajoul köpdür diýen netijä geldiler. Bu iş Advances in Academic Science žurnalynda çap edildi. Bu barada Hytaý Ylymlar akademiýasynyň Atmosfera fizikasy institutynyň metbugat gullugy çarşenbe güni habar berdi.

Häzirki wagtda klimatologlaryň pikirine görä, dünýä ummany howanyň üýtgemegini esasy tebigy saklaýjy bolmagynda galýar. Senagatyň peýda bolmagyndan öňki döwürden bäri onuň suwlary ýylylygyň 90% -ini we önümçilikler, awtoulaglar we beýleki hapalaýjy maddalar tarapyndan çykarylýan kömürturşy gazynyň üçden bir bölegini özüne siňdirdi. Bu amal diňe bir howanyň üýtgemegini haýallatman, eýsem deňizleriň ekoulgamlarynda düýpli üýtgeşmelere hem sebäp bolup biler.
Gözegçiler geçen asyryň ortalaryndan 2022-nji ýyla çenli dünýä ummanynyň ýokarky böleginde ýylylyk energiýasynyň toplanmagyny öwrendiler. Munuň üçin olar 3000 sany ýerüsti we suwasty buýlar tarapyndan ýygnanan klimat modellerini we maglumatlary, şeýle hem Argo okeanografik maksatnamasynyň çäginde awtonom gözegçilik stansiýalaryny ulandylar.


10.07.2025 11:35
5.5k+

ESA kosmosdan Ortaýer deňziniň näderejede gyzýandygyny görkezdi

Ýewropadaky aşa yssy howa hatda kosmosdan hem aýdyň görünýär. Ýewropa kosmos agentligi (ESA) Ortaýer deňzi sebitindäki gury ýerleriň we suwuň üstki temperaturasynyň ýokarlanýandygyny görkezýän emeli hemra suratyny çap etdi...

08.07.2025 10:25
4.9k+

Dünýäde CO₂ zyňyndylary rekord derejede 40,8 milliard tonna ýetdi

Geçen ýyl dünýäde kömürturşy gazynyň zyňyndylary CO₂ ekwiwalentinde 40,8 milliard tonna ýetdi. Bu barada Energetika instituty (EI) tarapyndan neşir edilen “2025-nji ýylda dünýä energetikasynyň san maglumatyna syn” atly täze hasabatda aýdylýar...

27.06.2025 20:25
15k+

Dünýäniň iň gurak ýerleriniň biri bolan Atakama çölüni gar örtdi

Çiliniň demirgazygynda Atakama çölünde gar ýagdy. Bu çöl Ýer ýüzünde iň gurak sebitleriň biri hökmünde tanalýar. Şeýle-de bolsa, bu seýrek hadysa ALMA (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array) obserwatoriýasynyň sosial ulgamlarynda paýlaşylan wideolarynda görkezildi...

16.06.2025 14:19
7.3k+

2025-nji ýylyň maý aýy umman gözegçiliginiň taryhynda ikinji iň yssy aý boldy

2025-nji ýylyň maý aýynda dünýä ummanynyň üstüniň ortaça temperaturasy 20,79 gradus boldy – bu gözegçiligiň taryhynda ikinji iň ýokary görkezijidir diýip, Ýewropanyň Copernicus gullugy habar berýär. 2024-nji ýylyň maý aýynda goýlan rekord dereje bu görkezijiden bary-ýogy 0,14 gradus ýokarydy...