ÝUNESKO-nyň sanawyndaky buzluklaryň üçden bir bölegi 2050-nji ýyla çenli eräp gider

  • 07.11.2022 12:39
  • 12k+

ÝUNESKO-nyň Bütindünýä mirasynyň sanawyndaky buzluklaryň üçden bir bölegi 2050-nji ýyla çenli eräp gider diýip, guramanyň hasabatynda aýdylýar. Howanyň üýtgemegine garşy  hernäçe çäreleriň görülýändigine garamazdan, Kilimanjaro wulkanyndaky, Dolomit Alplaryndaky, Pireneýlerdäki we ABŞ-daky Ýosemit milli seýilgähindäki buzluklary indi halas etmek başartmaz diýip, onuň awtorlary hasaplaýarlar.

Şol bir wagtda buzluklaryň galan üçden iki bölegini, eger ählumumy maýlama bir ýarym gradus Selsiýadan ýokary galmasa, entek saklap galsa bolar.
ÝUNESKO-nyň Bütindünýä mirasynyň sanawyna jemi 18 600, ýagny dünýädäki her onunjy buzluk girizilendir. Olaryň umumy meýdany — 66 müň inedördül kilometr.
ÝUNESKO-nyň hünärmenleri bu buzluklaryň her ýyl takmynan 58 milliard tonna suwy ýitirýändigini duýdurýarlar. Takmynan şol mukdardaky suwy 12 aýda Ispaniýa we Fransiýa bilelikde ulanýar. Şondan ýaňa deňiz derejesi ýokary galýar, buzluklary süýji suwuň çeşmesi hasaplaýan ýerli ilatyň bolsa onuň gytçylygyndan kösenmegi mümkin.
ÝUNESKO-nyň hemralaryň maglumatlaryna esaslanýan doklady 6-18-nji noýabr aralygynda Müsürde geçjek COP27 klimat sammitiniň öňüsyrasynda çap boldy.


02.08.2025 17:26
9.9k+

2025-nji ýylyň iýul aýy Aşgabatda howa gözegçilikleriniň taryhynda dördünji iň yssy aý boldy

2025-nji ýylyň iýul aýy Aşgabatda howanyň gyzgynlyk derejesiniň ýokary galmagy boýunça dördünji aý hökmünde hasaba alyndy — bu bolsa 1891-nji ýyldan bäri alnyp barylýan meteorologik gözegçilikleriň taryhynda rekord görkeziji boldy...

02.08.2025 07:41
12k+

“Tomus, güýz, gyş, zibil...” Alymlar täze möwsümleriň dörändigini öňe sürýär

Londonyň ykdysadyýet mekdebiniň we Beýik Britaniýadaky Ýork uniwersitetiniň alymlary adamzat işiniň Ýeriň tebigy sazlaşygyny düýpgöter üýtgedendigini aýdýar. Bu hem täze möwsümleriň – “tüsse” we “zibil” möwsüminiň peýda bolmagyna getirdi diýip, ylmy gözlege salgylanyp, Live Science habar berýär...

26.07.2025 12:54
21k+

Hazar deňziniň derejesiniň peselmegi suwdaky jandarlaryň günorta süýşmegine getirdi

Hazar deňzi gözegçiligiň bütin taryhynda rekord pes derejä – ýörite Baltika ulgamy boýunça minus 29 metre ýetdi. Şeýle maglumatlary Bütinrussiýa balyk hojalygy ylmy-gözleg institutynyň Hazar şahamçasynyň hünärmenleri berýär diýip, TASS belleýär...

10.07.2025 11:35
5.8k+

ESA kosmosdan Ortaýer deňziniň näderejede gyzýandygyny görkezdi

Ýewropadaky aşa yssy howa hatda kosmosdan hem aýdyň görünýär. Ýewropa kosmos agentligi (ESA) Ortaýer deňzi sebitindäki gury ýerleriň we suwuň üstki temperaturasynyň ýokarlanýandygyny görkezýän emeli hemra suratyny çap etdi...