Alymlar Ýerde suwuň nireden peýda bolandygyny anykladylar

  • 20.02.2022 19:24
  • 29700
Alymlar Ýerde suwuň nireden peýda bolandygyny anykladylar

E.Lourens adyndaky Liwermor milli barlaghanasynyň derňewçiler topary Ýerde suwuň nähili ýüze çykandygyny düşündirdiler. Bu barada Phys.org ýazýar. 

Ýer-Aý ulgamy Gün ulgamynyň taryhynyň has irki tapgyrynda iki uly jisimiň çaknyşmagy netijesinde döräpdir. Ýeriň üstüniň, takmynan, 70%-iniň suw bilen örtülendigine garamazdan, planeta köp sanly beýleki kosmos obýektleri bilen deňeşdirilende gury ýerdir. 
Umumy kabul edilen pikire görä, Ýerde we Aýda uçýan maddalaryň (suw ýaly) ýetmezçiligi uçýan elementleriň ätiýaçlyklaryny ýok eden güýçli urgy bilen baglanyşyklydyr. Ýöne Aý topragynyň izotop seljermesi milliardlarça ýyl mundan ozal çaknyşyp, häzirki Ýeri we Aýy emele getiren kosmos obýektlerinde heniz urgudan öň uçýan elementleriň derejesiniň örän pes bolandygyny görkezdi.  
Ýer ýa-ha biziň häzir görýän we ulanýan suwumyz bilen döräpdir, ýa-da ony esasan, arassa suwdan ybarat bolan haýsydyr bir obýekt urupdyr diýip, alymlar hasaplaýar.  
Täze gözleg Ýerde suwuň ähtimal çeşmesi hökmünde meteoritleri ýa-da asteroidleri aradan aýyrýar we “planetanyň suw bilen dörändigi” baradaky pikiri öňe sürýär diýip, kosmohimik Greg Brenneka aýtdy.
Gözlegçiler suwuň Ýeriň emele geliş tapgyrynda bolandygyny, ýagny onuň kosmos obýektleri tarapyndan getirilmändigini çaklaýarlar. 


30.05.2023 13:44
2912

Ýewropa biodürlülik bilen bagly ylmy gözleglerde dünýä lideri boldy

Ýewropa biodürlülik ugrundaky ylmy gözlegleriň sany boýunça lider boldy. Bu barada Elsevier ylmy neşirýatynyň gözleginde aýdylýar diýip, euro-pulse.ru belleýär. 2017 – 2022-nji ýyllarda dünýäde neşir edilen ylmy...

30.05.2023 13:18
6574

Hytaý 2030-njy ýyla çenli kosmonawtlaryny ilkinji gezek Aýa gondurmagy meýilleşdirýär

Hytaý öz kosmonawtyny 2030-njy ýyla çenli Ýeriň tebigy hemrasynyň üstüne gondurmagy meýilleşdirýär. Bu barada duşenbe güni Hytaýyň Pilotirlenýän kosmos uçuşlary maksatnamasynyň müdirligi (CMSA) habar berdi. "Aýdaky...

22.05.2023 11:33
7153

Nature: Hytaý gözleg işlerine goşan goşandy boýunça ABŞ-dan öňe geçdi

Hytaý ilkinji gezek Nature Index ýokary hilli tebigy ylmy žurnallar toparynda neşir edilen gözleg makalalaryna goşant goşmakda Birleşen Ştatlardan öňe geçip, birinji belgili boldy. Bu barada forbes.kz habar berýär...

22.05.2023 11:26
37558

ABŞ-da başy gökdirän binalaryň agramynyň Nýu-Ýorkuň suwuň astyna gitmegine sebäp bolýandygy aýdyldy

ABŞ-nyň Geologiýa gullugynyň alymlary gözlegleriň netijesi boýunça, Nýu-Ýorkdaky başy gökdirän binalaryň şäheri suwuň astyna gidirýändigini aýtdylar. Bu barada Trend habar berýär. Şäherdäki binalaryň umumy agramy...