Demirgazyk buzly ummanynda maýlama garaşylýanyndan has ir başlady

  • 29.11.2021 02:04
  • 11k+

Alymlar Demirgazyk buzly ummanynyň ozalky garaşylýandan has ir ýylap başlandygyny ýüze çykardylar. Bu barada Science Advances-e salgylanyp, ferra.ru habar berdi.

Halkara alymlar topary Demirgazyk buzly ummanynda ýaşaýan mikroorganizmleriň himiki düzümini öwrenmegiň barşynda ummanyň XX asyryň başynda gyzyp başlandygyny anykladylar. Munuň özi ozalky garaşylyşyndan birnäçe onýyllyk irdir diýip, çeşme belleýär.

Alymlaryň nygtamagyna görä, suwuň ýylamagynyň sebäbi - atlantifikasiýa prosesi, ýagny Demirgazyk buzly ummanynda has ýyly we duzly Atlantik suwlarynyň köpelmegi bolup durýar. Munuň sebäbi bolsa Grenlandiýanyň buz örtüginiň eremegi zerarly Labrador deňzinde suwuň aýlanyşynyň haýallamagydyr. Alymlar bu proseslere 1940-njy ýyllaryň ortalarynda üns berdiler.

Ýeri gelende bellesek, häzirki zaman howany modelleşdirme ulgamlary atlantifikasiýa faktorlaryny göz öňünde tutmaýar. Bu bolsa, öz gezeginde, proseslere düşünmegi kynlaşdyrýar.


22.08.2025 18:54
3k+

Kaliforniýadaky gurakçylyk 2025-nji ýylda badam hasylynyň azalmagyna getirer

2025-nji ýylda badam hasyly Kaliforniýadaky gurakçylyk sebäpli ep-esli azalar, çünki bu ýerde badamyň global möçberiniň, takmynan, 80%-i ösdürilip ýetişdirilýär diýip, The Telegraph ýazýar. Ýagdaý köp ýurtlarda çörekçileri we süýjülik öndürijileri adaty reseptlere gaýtadan seretmäge mejbur eder...

02.08.2025 17:26
10k+

2025-nji ýylyň iýul aýy Aşgabatda howa gözegçilikleriniň taryhynda dördünji iň yssy aý boldy

2025-nji ýylyň iýul aýy Aşgabatda howanyň gyzgynlyk derejesiniň ýokary galmagy boýunça dördünji aý hökmünde hasaba alyndy — bu bolsa 1891-nji ýyldan bäri alnyp barylýan meteorologik gözegçilikleriň taryhynda rekord görkeziji boldy...

02.08.2025 07:41
12k+

“Tomus, güýz, gyş, zibil...” Alymlar täze möwsümleriň dörändigini öňe sürýär

Londonyň ykdysadyýet mekdebiniň we Beýik Britaniýadaky Ýork uniwersitetiniň alymlary adamzat işiniň Ýeriň tebigy sazlaşygyny düýpgöter üýtgedendigini aýdýar. Bu hem täze möwsümleriň – “tüsse” we “zibil” möwsüminiň peýda bolmagyna getirdi diýip, ylmy gözlege salgylanyp, Live Science habar berýär...

10.07.2025 11:35
5.8k+

ESA kosmosdan Ortaýer deňziniň näderejede gyzýandygyny görkezdi

Ýewropadaky aşa yssy howa hatda kosmosdan hem aýdyň görünýär. Ýewropa kosmos agentligi (ESA) Ortaýer deňzi sebitindäki gury ýerleriň we suwuň üstki temperaturasynyň ýokarlanýandygyny görkezýän emeli hemra suratyny çap etdi...