Alymlar Ýeriň orbitasyny kosmos zibilinden arassalamagyň täze usulyny tapdylar

  • 06.11.2021 17:09
  • 6.9k+

Amerikaly alymlar Ýeriň orbitasyny kosmos galyndylaryndan arassalamagyň täze usulyny oýlap tapdylar. Bu hakynda “Nature” ylmy žurnalynda habar berildi.

Biziň planetamyzyň töwereginde hemralara we raketalara howp döredip biljek kosmos galyndylary gaýyşyp ýörler. Elbetde, olaryň käbiri atmosferada ýanyp ýok bolýar, ýöne bu-da ýagdaýy halas etmek üçin ýeterlik däl. Şonuň üçin ABŞ-nyň Ýuta ştatynyň uniwersitetiniň alymlary Ýeriň orbitasyny arassalamak üçin magnit ulanyp görmegi teklip etdiler.

Mysal üçin, aýlanýan magnitler orbital aýratynlyklaryny üýtgedip, köp mukdarda galyndylara gözegçilik edip biler. Alymlar laboratoriýa şertlerinde synag geçirenden soň, galyndylaryň diňe magnit meýdanynda gysylandygyny we şonuň üçin adamlaryň olaryň hereketine gözegçilik edip biljekdigini anykladylar.

Bir synagda hünärmenler suwdaky mis topy plastik tekizlige geçirdiler. Magnitleriň kömegi bilen topy diňe bir süýşürmän, eýsem dürli tarapa aýlamak başartdy.


düýn 17:45
2.2k+

Fizika boýunça Nobel baýragy kwant tehnologiýalary ulgamynda açyş üçin berildi

Nobel komiteti 2025-nji ýylyň fizika boýunça baýragynyň eýelerini yglan etdi – olar üç amerikaly alym Jon Klark, Mişel Dewore we Jon Martinis boldy. Olara baýrak “makro derejesinde kwant tunneliniň açyşy we elektrik zynjyrynda energiýanyň kwantlaşmagyny görkezendigi üçin” berildi...

düýn 13:08
3.5k+

Astronomlar sekuntda 6 milliard tonna tizlikde ulalýan ýalňyz planetany tapdylar

Astronomlar «sergezdan-planetanyň» – ýyldyzyň daşyndan aýlanman, kosmosda erkin gezip ýören obýektiň massasynyň rekord derejede ösýändigini hasaba aldylar. Ýewropanyň Günorta obserwatoriýasynyň «Örän uly teleskopynyň» (VLT) kömegi bilen geçirilen gözegçilikler, bu planetanyň sekuntda 6 milliard tonna tizlikde gaz we tozan sorup alýandygyny görkezdi...

düýn 13:02
3.2k+

Alymlar ebedi doňaklykdaky ýaşy, takmynan, 40 müň ýyl bolan mikrob­lary oýartdylar

Kolorado uniwersitetiniň (Boulder şäheri, ABŞ) alymlary on müňlerçe ýyl mundan ozal ebedi doňaklykda doňup galan gadymy mikroblary janlandyrdylar. Käbir nusgalardaky mikroorganizmler, takmynan, 40 müň ýyl bäri «uklapdyr»...

düýn 06:35
4.3k+

Türkmen talyplary Malaýziýada WSDG 2025 bäsleşiginde baş baýraga we taslamany ösdürmek üçin pul baýragyna mynasyp boldular

24 — 28-nji sent­ýabr ara­ly­gyn­da Ma­laý­zi­ýa­nyň Saý­ber­ja­ýa şä­he­rin­de Bü­tin­dün­ýä Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry bäs­le­şi­gi (World Sus­tai­nab­le Develop­ment Goals Chal­len­ge — WSDG 2025) ge­çi­ril­di...