Alymlar Ýeriň haýal aýlanyp başlandygyny ýüze çykardylar

  • 06.11.2021 17:27
  • 18k+

Ýeriň aýlanyşy, geçen ýyldaky tizligi bilen deňeşdirilende, 2021-nji ýylyň ikinji ýarymynda haýallady. Bu barada Ýeriň aýlanyşy we hasaplama ulgamlary boýunça halkara gullugyna (IERS) salgylanyp, teleport2001.ru habar berdi.

Şeýlelik bilen, alymlar planetanyň gündelik aýlanyşynyň ýylyň dowamynda dürli tebigy hadysalar sebäpli hem üýtgäp durýandygyna ünsi çekdiler. Diýmek, Ýer titremeleri, daşgynlar we gaýtgynlar hem Ýeriň aýlanyşyna täsir edýär. 2020-nji ýylda planeta günde çak edilýän 86,400 sekuntdan has çalt aýlandy. Iň gysga gün 1,4602 millisekunt çalt dowam eden 19-njy iýul boldy. Emma eýýäm 2021-nji ýylda planetanyň aýlanmasy haýallady. Ýeriň bir doly aýlawynyň ortaça görkezijileri 0,5 millisekunt azaldy.

Ýewropa kosmos gullugynyň Halkara kosmos stansiýasynda ýerleşýän kosmonawty Tomas Peskiň güýçli Gün alawlarynyň täsirini görkezýän wideony ýazgy edendigi Jemgyýetçilik habarlary gullugy tarapyndan habar berildi. Ondan görnüşi ýaly, 31-nji oktýabrda X derejeli gün şöhlesinden soň Ýeriň magnitosferasynda magnit tupany başlandy diýip, çeşme belleýär.


29.10.2025 11:02
3.8k+

Alymlar birnäçe ösümlikleriň rak keseline garşy täsiriniň bardygyny tassykladylar

Yrakly, hindistanly we russiýaly alymlar Hytaýyň halk lukmançylygynda ulanylýan birnäçe ösümlikden alnan maddalary barladylar we olaryň iň azyndan sekizsinde rak keseline garşy täsirleriň bardygyny subut etdiler...

29.10.2025 10:52
1.5k+

Mýanmada molýuskalaryň iki täze görnüşi tapyldy

Halkara alymlar topary Mýanmada süýji suwda ýaşaýan korbikul (Corbicula) tohumyna degişli molýuskalaryň iki täze görnüşini we sferokorbikul (Sphaerocorbicula) atly täze kiçi tohumy ýüze çykardylar. Şeýlelikde, tohumyň doly klassifikasiýasy täzeden anyklandy...

27.10.2025 16:42
6.1k+

Türkmenistanly okuwçylar Panamada geçiriljek «Robotlaryň olimpiadasyna» ugradylar

Türkmen mekdep okuwçylary robototehnika boýunça halkara derejeli abraýly bäsleşik hasaplanýan "First Global Challenge 2025" ýaryşyna gatnaşarlar. «Robotlaryň Olimpiadasy» diýlip hem atlandyrylýan bu ýaryş 29-njy oktýabrdan 1-nji noýabra çenli Panamada geçirilip, dünýäniň 190 döwletinden gatnaşyjylary bir ýere jemlär...

27.10.2025 00:07
4.1k+

Ylmy barlaglaryñ netijesi: Tokaýlar bagtly bolmaga we durmuşdan kanagatlanmaga täsir edýär

Soňky ýyllarda dünýäniň iň bagtly ýurtlarynyň sanawynda Finlýandiýa yzygiderli birinji orunda durýar. Şol bir wagtda ol Ýewropanyň iň tokaýly ýurtlarynyň biridir. Bu ýagdaý halkara alymlaryň ünsüni özüne çekdi — olar finleriň gündelik durmuşynda tokaýlaryň bagt duýgusyna gönüden-göni täsir edýändigini anykladylar...