Alymlar Ýeriň haýal aýlanyp başlandygyny ýüze çykardylar

  • 06.11.2021 17:27
  • 18k+

Ýeriň aýlanyşy, geçen ýyldaky tizligi bilen deňeşdirilende, 2021-nji ýylyň ikinji ýarymynda haýallady. Bu barada Ýeriň aýlanyşy we hasaplama ulgamlary boýunça halkara gullugyna (IERS) salgylanyp, teleport2001.ru habar berdi.

Şeýlelik bilen, alymlar planetanyň gündelik aýlanyşynyň ýylyň dowamynda dürli tebigy hadysalar sebäpli hem üýtgäp durýandygyna ünsi çekdiler. Diýmek, Ýer titremeleri, daşgynlar we gaýtgynlar hem Ýeriň aýlanyşyna täsir edýär. 2020-nji ýylda planeta günde çak edilýän 86,400 sekuntdan has çalt aýlandy. Iň gysga gün 1,4602 millisekunt çalt dowam eden 19-njy iýul boldy. Emma eýýäm 2021-nji ýylda planetanyň aýlanmasy haýallady. Ýeriň bir doly aýlawynyň ortaça görkezijileri 0,5 millisekunt azaldy.

Ýewropa kosmos gullugynyň Halkara kosmos stansiýasynda ýerleşýän kosmonawty Tomas Peskiň güýçli Gün alawlarynyň täsirini görkezýän wideony ýazgy edendigi Jemgyýetçilik habarlary gullugy tarapyndan habar berildi. Ondan görnüşi ýaly, 31-nji oktýabrda X derejeli gün şöhlesinden soň Ýeriň magnitosferasynda magnit tupany başlandy diýip, çeşme belleýär.


düýn 14:32
4.3k+

Plastik galyndylardan parasetamol öndürmegiň usuly tapyldy

Edinburg uniwersitetinden professor Stiwen Uollesiň ýolbaşçylygyndaky alymlar topary plastik galyndylarynyň derman öndürmek üçin ulanylyp bilinjekdigini kesgitlediler. Bu barada Nature žurnalyndaky barlaga salgylanýan The Guardian ýazýar...

24.06.2025 13:34
2.3k+

Awstraliýaly kebeleklerde ugruny ýyldyzlara görä kesgitlemek ukyby ýüze çykaryldy

Awstraliýaly bogong kebelekleri ( Agrotis infusa ) ýyldyzlardan we Ýeriň magnit meýdanyndan ugur alyp, müň kilometre çenli aralygy geçmäge ukyply. Bu Awstraliýanyň Milli uniwersitetiniň, Günorta Awstraliýa uniwersitetiniň we beýleki barlag merkezleriniň hünärmenleriniň gelen netijesidir...

24.06.2025 13:32
2.4k+

Aýnadan çap etmek üçin ilkinji 3D printeri döredildi

Massaçusets Tehnologiýa institutynyň Linkoln barlaghanasynyň barlagçylary aýna zatlary öndürmäge ukyply ilkinji 3D printeri çykardylar. Şu wagta çenli additiw önümçilik şokolad we plastmassa ýaly dürli materiallary öz içine alypdy, ýöne organiki däl aýna bu tehnologiýanyň çäginden daşarda galyp gelýärdi...

24.06.2025 12:40
6.1k+

Britaniýaly alymlar robotlaryň kömegi bilen Arktikany gaýtadan doňdurmak isleýär

Britaniýanyň ARIA hökümet agentligi suwasty robotlaryň kömegi bilen Arktikanyň buz örtüginiň galyňlygyny saklamak we artdyrmak mümkinçiliklerini öwrenmek üçin 10 mln funt sterling (takmynan, $13,4 mln) bölüp berdi diýip, The Times habar berýär...