Täze Zelandiýanyň ýaşaýjylary ýurduň adyny üýtgetmegi talap edýärler

  • 16.09.2021 11:58
  • 11k+

“Maori partiýasynyň” liderleri Täze Zelandiýanyň adyny 2026-njy ýyla çenli “Aotearoa” polineziýa adyna üýtgetmegi we ähli şäherlere maori adyny bermegi talap edýän arza gol ýygnap başladylar. Bu barada RNZ radiosyna salgylanyp, RIA Nowosti habar berýär.

Ýurduň ýerli ýaşaýjylarynyň syýasy guramasynyň egindeş başlyklary Rawiri Waititi bilen Debbi Ngarewa-Pakeriň pikiriçe, asyl atlar ýoýulýar, kabul edilmeýär we ähmiýet berilmeýär.

“Maori dili öňki döwürde bu ýurtda ilkinji we resmi dil derejesini aldy. Biz Polineziýa döwleti, biz Aotearoa” – diýip, RNZ radiosy Waititiniň sözlerini getirýär.

Ngarewa-Pakeriň aýtmagyna görä, kolonial bilim we XX asyryň başynda ýer atlarynyň iňlis atlaryna üýtgedilmegi Täze Zelandiýanyň häzirki ýerli ýaşaýjylarynyň ata-babalarynyň ene dilinde gürlemek ukybynyň 1910-njy ýyldaky 90 göterimden 1950-nji ýylda 23 göterime çenli peselmegine getirdi.
Maori ilatyň, takmynan, 15%-ini emele getirýär, ýöne ýaşaýjylaryň diňe üç göterimi bu dilde gürleýär.

Premýer-ministr Jasinde Ardern adyň üýtgedilmegine garşy çykdy: “Biz Täze Zelandiýanyň adyny resmi taýdan üýtgetmegi meýilleşdirmeýäris. Ýöne şol bir wagtyň özünde men adamlaryň ýerleriň dürli atlaryny bile ulanýandygyna begenýändigimi aýdasym gelýär we meniň pikirimçe, bu tejribe hasam giňeldiler”.

Onuň aýtmagyna görä, maori dili iňlis dili bilen birlikde resmi diýlip ykrar edildi, ýerleriň asyl atlary geljekde-de “biri-biriniň deregini tutup” ulanylar.
Maori dilinden gelip çykan “Aotearoa” ady maori ata-babalarynyň Täze Zelandiýa adalarynyň üstünde sekiz asyr mundan öň sekiz sany uly kanoe gaýygynda ummany kesip geçenlerinde gören “Uzyn ak buludyny” aňladýar. 


düýn 12:53
4.9k+

Täsin waka: Täze Zelandiýanyň bir adasyndan moriori halkynyň gadymy kanoesi tapyldy

Täze Zelandiýadan, takmynan, 680 km uzaklykda ýerleşýän Çatem arhipelagynda (Rekohu) Winsent Dik atly balykçy we onuň ogly Niko tötänden haýran galdyryjy arheologiki açyş etdi. Adanyň demirgazyk kenarynda olar...

23.02.2025 17:25
6.7k+

Täze Zelandiýada mahmal gurçuk ýylyň mör-möjegi boldy

Täze Zelandiýada mahmal gurçuk diýlip atlandyrylýan gadymy jandar ýylyň mör-möjegi boldy. Bu barada The Guardian neşiri habar berýär. Ol iýmitlenmek üçin agyz emziginden nem goýberýär, şol sebäpli örän gowy awçy...

31.01.2025 20:21
3.2k+

Täze Zelandiýadaky Taranaki wulkany şahsyýet statusyny aldy

Täze Zelandiýanyň hökümeti Taranaki wulkanyna ýuridiki şahs statusyny berdi. Demirgazyk adada ýerleşýän bu dag ony öz ata-babalary hasaplaýan maori halky üçin möhüm ruhy we medeni ähmiýete eýe diýip, Independent...

17.12.2024 10:19
6.1k+

Ispan dilini bilmeýän täze zelandiýaly adam skrebbl boýunça Ispaniýanyň çempionatynda ýeňiji boldy

Täze zelandiýaly Naýjel Riçards ispan dilini bilmese-de, stolüsti skrebbl (söz düzmek) oýny boýunça Ispaniýanyň çempionatynyň ýeňijisi boldy. Bu barada The Guardian we Associated Press habar berýär. Käbir gatnaşyjylar...