Ýere şäher ululygyndaky asteroidleriň gaçandygy anyklanyldy

  • 14.07.2021 12:15
  • 19k+

Alymlar ir döwürlerde Ýere ululy-kiçili jisimler gaçypdyr diýip çaklaýarlar. Indi bolsa olar planeta gaçan käbir asteroidleriň häzirki zaman şäherleriniň ululygynda bolan bolmagynyň mümkindigini anykladylar. Bu barada ferra.ru habar berdi.

Gynansagam, Ýerde del jisimler bilen çaknyşmagyň krater görnüşindäki yzlary ýok diýen ýaly. Olar plitalaryň hereketi we atmosfera hadysalary sebäpli ýitip gidýärler. Şeýle-de bolsa, käbir dag jynslarynda çaknyşma alamatlary saklanyp galypdyr.
Bu alamatlar alymlara täze urgy akymynyň modelini döretmäge kömek etdi. Barlagçylar 3,5-2,5 milliard ýyl ozal Ýere del jisimleriň ozal pikir edişinden 10 esse köp düşen bolmagy mümkin diýen karara geldiler. Aýdylmagyna görä, olaryň käbiri has ullakan bolupdyr. Umuman alanyňda planetamyza, ortaça, her 15 million ýyldan uly asteroidler gaçýar diýip, alymlar pikir edýärler.


düýn 17:45
2.3k+

Fizika boýunça Nobel baýragy kwant tehnologiýalary ulgamynda açyş üçin berildi

Nobel komiteti 2025-nji ýylyň fizika boýunça baýragynyň eýelerini yglan etdi – olar üç amerikaly alym Jon Klark, Mişel Dewore we Jon Martinis boldy. Olara baýrak “makro derejesinde kwant tunneliniň açyşy we elektrik zynjyrynda energiýanyň kwantlaşmagyny görkezendigi üçin” berildi...

düýn 13:08
3.6k+

Astronomlar sekuntda 6 milliard tonna tizlikde ulalýan ýalňyz planetany tapdylar

Astronomlar «sergezdan-planetanyň» – ýyldyzyň daşyndan aýlanman, kosmosda erkin gezip ýören obýektiň massasynyň rekord derejede ösýändigini hasaba aldylar. Ýewropanyň Günorta obserwatoriýasynyň «Örän uly teleskopynyň» (VLT) kömegi bilen geçirilen gözegçilikler, bu planetanyň sekuntda 6 milliard tonna tizlikde gaz we tozan sorup alýandygyny görkezdi...

düýn 13:02
3.3k+

Alymlar ebedi doňaklykdaky ýaşy, takmynan, 40 müň ýyl bolan mikrob­lary oýartdylar

Kolorado uniwersitetiniň (Boulder şäheri, ABŞ) alymlary on müňlerçe ýyl mundan ozal ebedi doňaklykda doňup galan gadymy mikroblary janlandyrdylar. Käbir nusgalardaky mikroorganizmler, takmynan, 40 müň ýyl bäri «uklapdyr»...

düýn 06:35
4.4k+

Türkmen talyplary Malaýziýada WSDG 2025 bäsleşiginde baş baýraga we taslamany ösdürmek üçin pul baýragyna mynasyp boldular

24 — 28-nji sent­ýabr ara­ly­gyn­da Ma­laý­zi­ýa­nyň Saý­ber­ja­ýa şä­he­rin­de Bü­tin­dün­ýä Dur­nuk­ly ösüş mak­sat­la­ry bäs­le­şi­gi (World Sus­tai­nab­le Develop­ment Goals Chal­len­ge — WSDG 2025) ge­çi­ril­di...