Smartfonlar kagyzdan bolup bilermi?

  • 01.06.2021 16:01
  • 8.7k+

Galyndylary gaýtadan işlemek boýunça tehnologiýalaryň ösmegi bilen, «ekologiki elektronika» degişli taslamalar hem köpelýär. Geljegi uly şeýle tehnologiýalaryň biri ABŞ-nyň Dýuk uniwersitetinde işlenip taýýarlanylýar. Onda kömür syýasyny ulanmak arkaly 3D printerde kagyza hat çykarmak mümkinçiligi bolan funksional tranzistor hödürlenildi. Bilermenleriň aýtmagyna görä, şu hili usul bilen häzirki zaman elektron gurluşlarynyň tas ählisinde ulanylýan kremniý çiplerini çalşyrmak bolar. Bu barada Euronews habar berýär.

Kremniý tranzistorlarynyň ekologiýa taýdan arassa görnüşleriniň oýlanyp tapylmagynyň esasy sebäbi galyndylaryň möçberini azaltmak bilen baglydyr. Çünki smartfonlaryň diňe birinde millionlarça tranzistorlaryň barlygy, tehnologiýalaryň ösmegi bilen bolsa olaryň gurluşlarynyň ýygy-ýygydan täzelenip durulýandygy nazara alnanda, jemgyýetiň sanlylaşdyrylmagynyň ekologiýa uly zyýan ýetirjekdigi öz-özünden düşnüklidir. Şunlukda, çipleriň 3D printerlerde çykarylmagy gaýtadan işleýän senagaty ösdürmek boýunça täze gözýetimleri açar. 

düýn 10:26
1k+

Alymlar ilkinji gezek biologik materiallar bolmazdan emeli beýni dokumasyny döretdi

Riwersaýddaky Kaliforniýa uniwersitetiniň bioinženerleri beýni dokumasyna meňzeş doly emeli dokumanyň döredilendigini habar berdi. Alymlara ilkinji gezek şeýle materialy hakyky biologik maddalary ulanmazdan döretmek başartdy...

11.11.2025 15:19
3.7k+

Kembrijde CO₂-ni peýdaly çig mala öwürýän “emeli ýaprak” döretdiler

Kembrij uniwersitetiniň alymlary Gün şöhlesiniň täsiri astynda kömürturşy gazyny (CO₂) we suwy peýdaly himiki maddalara öwrüp bilýän ýarym sintetik “emeli ýapragy” döredendiklerini habar berdiler. Bu enjam tebigy fotosinteziň iş prinsipini gaýtalaýar we zäherli katalizatorlary ulanmaýar, şonuň bilen hem ekologiýa taýdan arassa hasaplanýar diýip, SciTechDaily ýazýar...

10.11.2025 13:10
5.3k+

Günorta koreýaly alymlar robotlar üçin çeýe we örän güýçli emeli myşsa döretdiler

Ulsandaky Milli Ylym we Tehnologiýa Institutynyň  (UNIST) alymlary robotlar üçin täze görnüşli emeli myşsa taýýarladylar. Bu material ynsan we haýwan myşsalaryndaky ýaly çeýeligi we berkligi özünde jemleýär. Hasaplamalara görä, eger adam şeýle myşsalara eýe bolsady, ol bir eli bilen pil saklap biljekdi...

09.11.2025 19:12
4.7k+

Ysmaz adam Neuralink-iň kömegi bilen daş-töweregi görüp başlady

Neuralink-iň hassasy Bred Smit görmekden mahrum bolmandy, ýöne amiotrofik gapdal sklerozy sebäpli ol kellesini hereket etdirip bilenokdy. Ýöne ol beýni implantyny ulanmagyň täze usulyny tapdy. Indi ol Neuralink-i ýörite berkidilen web-kamerany dolandyrmak üçin ulanýar...