Alymlar meşhur tagamyň zyýanly täsirini aýtdylar

  • 02.02.2021 20:36
  • 13k+

Dünýäde iň meşhur tagamlaryň biri — gowrulan ýeralma (kartoşka fri) ölüm derejede howply bolup biler. Bu tagamy hepdede iki ýa-da ondan köp iýmek irki ölüm howpuny iki esse ýokarlandyryp bilýär. Şeýle netijä Ýaponiýanyň alymlary geldiler. 4500 sany uly ýaşly adamdan ybarat barlagyň netijeleri “The American Journal of Clinical Nutrition” žurnalynyň sahypalarynda ýerleşdirildi. Bu barada chto-proishodit.ru habar berýär.

Gowrulan ýeralma sagdyn durmuş ýörelgesi üçin iýmitlere degişli däldir, sebäbi ol köp mukdarda ýagda gowrulýar.
Şol sebäpli onuň düzüminde ýag köp bolup, ol saglyga ýaramaz täsir edýär. Aýratynam, ol “ýaramaz” holesteriniň derejesini ýokarlandyryp, “gowy” holesteriniň derejesini peseldýär. Mundan başga-da, ýürek keseliniň we insultyň ýüze çykma howpy ýokarlanýar.
Ýapon alymlary barlagyň dowamynda ganynda ýaglaryň ýokary derejesi bolan bu tagamyň muşdaklarynda Alsgeýmer ýa-da garrylyk demensiýasy keseliniň döremek ähtimallygynyň 75% ýokarydygyny anykladylar. 
“Eat This, Not That!” neşiri diňe gowrulan ýeralmanyň däl, eýsem, ähli gowrulan iýmitleriň zyýanlydygyny belleýär. Gowrulan iýmitleri hepdede üç gezek iýmek ýürek tutma howpuny 7 göterim ýokarlandyrýar. Ýaglar beden tarapyndan uglewodlara we beloklara garanda haýal siňdirilýär. Şol sebäpli alymlar gowrulan ýeralmanyň garyn agyrysyna sebäp bolup biljekdigini tassyklaýarlar. 

01.11.2025 12:15
2k+

Türkmenistan «Bitewi saglyk» taslamasynyň çäklerinde sebitleýin hyzmatdaşlygy güýçlendirýär

29–31-nji oktýabr aralygynda Täjigistanyň paýtagty Duşenbede «Pandemiýalaryň öňüni almak, azyk howpsuzlygyny hem-de ekoulgamlaryň sagdynlygyny üpjün etmek üçin Merkezi Aziýada “Bitewi saglyk”» atly taslamanyň ilkinji sebitleýin maslahaty we Sebitleýin utgaşdyryş geňeşiniň mejlisi geçirildi...

29.10.2025 10:48
1.8k+

Russiýada B gepatitini çalt anyklaýan dünýäde ilkinji ýokary duýgur test döredildi

Russiýada ilkinji gezek duýgurlygy boýunça PZR bilen deňeşdirip bolýan B gepatitini anyklaýan çalt test resmi taýdan hasaba alyndy. Bu barada Rospotrebnadzor (RF) habar berdi. Bu synag Rospotrebnadzoryň Merkezi epidemiologiýa ylmy-barlag institutynyň alymlary tarapyndan LAMP (Loop mediated isothermal amplification) tehnologiýasy esasynda işlendi...

29.10.2025 09:41
7k+

Rak keselini bejermegiň täze usuly ýarym sagatda rak öýjükleriniň 92%-ni ýok etdi

Rak häzirki wagtda dünýäde ölüme sebäp bolýan keselleriň arasynda ikinji ýerde durýar. Şonuň üçin alymlar has netijeli we howpsuz bejergi usullaryny gözlemegini dowam etdirýärler. Tehas uniwersitetiniň (Ostin) we Portu uniwersitetiniň alymlary täze tehnologiýany işläp düzdüler...

28.10.2025 10:35
3.5k+

Täze göz implanty görüş ukybyny ýitiren adamlara gaýtadan görmäge kömek etdi

Alymlar kiçi bir göz implantyny ulanyp, ýaş makulýar degenerasiýasy (ÝMD) sebäpli görüş ukybyny ýitiren adamlaryň görşüni dikeltdiler. Enjamyň ölçegi 2×2 mm we galyňlygy 30 mikrometr bolup, operatiw ýol bilen gözüň torly perdesiniň astyna ýerleşdirilýär we ýitirilýän ýagtylyk duýgur öýjükleriniň ornuny tutýar...