Alymlar minudy bir sekunt gysgaltmak isleýärler

  • 24.01.2021 14:39
  • 18k+
Alymlar minudy bir sekunt gysgaltmak isleýärler

Wagt düşünjesi alymlar tarapyndan uzak ýyllaryň dowamynda öwrenilip gelinýär we alymlar dünýä ylmyna barha köp täze maglumatlary goşýarlar. Elbetde, wagtyň geçişi planetalar bilen bolup geçýän hadysalara gönüden-göni baglydyr. Muňa mysal edip, günüň uzynlygynyň Ýerde, Marsda, Plutonda tapawutlydygyny görkezip bileris. Ýöne alymlar Ýeriň wagtyna öz düzedişlerini girizýärler.

Alymlar Ýeriň aýlanyş tizligi hemişelik bolup bilmez diýip hasaplaýarlar. Ol haýallap hem, çaltlaşyp hem bilýär. Hut planetanyň tizliginiň artmagy  sebäpli-de alymlar bir minut diýlip kabul edilen wagt birligini bir sekunt gysgaltmak isleýärler. Bu barada evo-rus.com habar berdi.
Şeýle-de bolsa, ylym wekilleriniň hemmesi beýle üýtgeşmäniň girizilmegi bilen ylalaşmaýar, olar bu gysgaltma Ýerdäki wagt ölçegleriniň takyklygyna täsir edip biler diýip heder edýärler. Soňky ylmy barlaglar we planetamyza gözegçilik onuň aýlanyş tizliginiň geçen ýyl ýokarlanandygyny görkezdi. Şunuň bilen baglylykda, Ýeriň öz okunyň töwereginden aýlanyş görkezijisiniň indi azalandygy habar berildi.
Bir minutdan bir sekunt aýrylsa, käbir enjamlaryň takyklygy babatda meseleler ýüze çykyp biler. Bu adaty ulanyjylaryň kompýuterlerine gurnalan operasion ulgamlarynda serwerleriň näsazlygyna hem sebäp bolup biler. Häzirki wagtda alymlar bir minutdan aýrylmaly sekuntlaryň ýa-da millisekuntlaryň sany barada belli bir ylalaşyga gelip bilmediler, ýöne muňa zerurlyk kem-kemden artar, sebäbi geljekde Ýeriň aýlanyşy has hem çaltlaşyp biler. Alymlar bu ýylyň ylmyň taryhynda iň gysga ýyl boljakdygyny eýýäm mälim etdiler, ýöne bu üýtgeşmäni ylymdan daşarda az adam duýar.
Bir minudyň dowamlylygy hakynda gutarnykly çözgüdiň 2023-nji ýylda Radioaragatnaşygyň bütindünýä sergisinde yglan edilmegine garaşylýar.

düýn 23:43
323

Alymlar Aýdaky astronawtlar üçin dessin aragatnaşyk ulgamynyň üstünde işleýärler

Günorta Awstraliýa uniwersitetiniň ýolbaşçylygyndaky halkara alymlar topary Aýdaky astronawtlar üçin dessin aragatnaşyk ulgamyny döretmegiň üstünde işleýärler. NASA-nyň “Artemida” maksatnamasynyň çäklerinde Aýyň...

düýn 13:20
3.7k+

NASA 460 million km uzaklykdaky Psyche zondyna maglumatlary geçirmek bilen lazer aragatnaşygynda rekord goýdy

NASA-nyň täze Deep Space Optical Communications (DSOC) tehnologiýasy 460 million kilometr uzaklykda ýerleşýän Psyche kosmos gämisine signal iberip, lazer aragatnaşygynyň täze rekordyny goýdy. Bu synag uzak kosmosda...

06.10.2024 14:04
16k+

Marsda 12 ýyl bäri işläp gelýän Curiosity roweriniň tekerlerine uly zyýan ýetdi, emma ol şonda-da işlemegini dowam edýär

NASA-nyň 2012-nji ýyldan bäri Marsda hereket edip gelýän Curiosity mars roweri sag ortaky tekerine uly zeper ýetdi. Mars Hand Lens Imager (MAHLI) kamerasy arkaly düşürilen soňky suratlarda teker daşkylaryndaky...

06.10.2024 12:27
6.1k+

Alymlar 100 müňden gowrak ösümlikleriň heniz öwrenilmänkä ýitip biljekdigini aýdýarlar

Botanikaçylar dünýädäki “garaňky zolaklar” diýilýän 33 sebitde 100 000-den gowrak öwrenilmedik ösümlik görnüşini ýüze çykardylar. New Phytologist žurnalynda çap edilen barlagyň netijesine görä, bu görnüşleriň ep...