«Ispan dümewi ölüm derejesini üç esse, COVID-19 bolsa dört esse ýokarlandyrdy» - alymlar

  • 02.10.2020 18:23
  • 10k+

Alymlar SARS-CoV-2 bilen 1918-1920-nji ýyllarda ispan dümewini döreden H1N1 wirusynyň öldürijiligini deňeşdirdiler. Degişli derňew işi Jama Network portalynda neşir edildi. Bu barada ria.ru habar berýär.

Harward lukmançylyk mekdebinden amerikan alymlary Jeremi Faustyň ýolbaşçylygynda iki pandemiýanyň döwründe iň erbet iki aýyň dowamynda Nýu-Ýorkda ölüm derejesiniň görkezijilerini deňeşdirdiler. Ýagny, ispan dümewi pandemiýasynyň iň ýokary derejesinde Nýu-Ýorkda her 100 müň adama 287 adam ýogaldy, 2020-nji ýylyň martynda we aprelinde COVID-19 epidemiýasy wagtynda şäherde ýüz müň adama 202 adamyň ölümi hasaba alyndy.
Soňra alymlar pandemiýadan öňki üç ýyl üçin aýlyk ölüm derejesi boýunça sanlary deňeşdirdiler we ýüz ýyl mundan ozal her ýüz müň ýaşaýjy üçin aýda ýüz töweregi ölümiň bolandygyny anykladylar, bu häzirki görkezijilerden iki esse ýokarydyr. Geçirilen hasaplamalar hünärmenleriň ispan dümewi ölüm derejesini üç esse, COVID-19 bolsa dört esse ýokarlandyrdy diýen netijä gelmegine mümkinçilik döretdi.

“Eger-de ýeterlik çäre görülmese, SARS-CoV-2 ýokanjy 1918-nji ýyldaky H1N1 dümew wirusyna garanda has köp ölüme eýe bolup biler” – diýip, derňew işiniň awtorlary belleýärler.

Ýatlap geçsek, täze ýokanç epidemiýasynyň ýaýrawy 2019-njy ýylyň dekabrynyň ahyrynda Uhanda bolup geçdi. Keseli dörediji COVID-19 adyny alan täze görnüşli koronawirus boldy. Häzirki wagtda tutuş dünýä boýunça täze koronawirus bilen 33 milliondan gowrak adam keselledi.

03.07.2025 14:22
1.9k+

BSGG ýalňyzlygy saglyk we jemgyýet üçin global howp diýip ykrar etdi

Bütindünýä saglygy goraýyş guramasynyň sosial aragatnaşyk boýunça komissiýasy ýalňyzlygyň we sosial üzňeligiň ýaýrawy barada hasabat hödürledi. Hünärmenleriň hasaby boýunça, her altynjy adam diýen ýaly ýiti ýalňyzlyk duýgusyny başdan geçirýär, bu gönüden-göni saglygyň ýaramazlaşmagy bilen baglanyşyklydyr...

02.07.2025 11:43
6k+

Buýan köküniň maddasy ýatgy boýunjygynyň howply täze döremesini bejermekde netijeliligi ýokarlandyryp biler

Nowosibirskli rus alymlary buýan kökünden tapylan madda - glisirin turşusyna esaslanýan birleşmäni işläp düzdüler we patentlediler. Ol çiş öýjüklerinde antibiotik doksorubisiniň ýygnanmagyny güýçlendirýär. Bu bolsa ýatgy boýunjygynyň howply täze döremesinde köp sanly dermana durnuklylygy ýeňip geçmäge kömek edip biler diýip, TASS habar berýär...

01.07.2025 18:01
5.4k+

Dünýäde sanjym edilişiniň peselmegi millionlarça çaganyň kesele garşy gowşak bolmagyna getirýär

Çagalara howply ýokançlyklara garşy sanjym edilişiniň dünýä boýunça derejesi ösmegini bes etdi. Kä ýurtlarda bolsa, hatda aşaklap başlady. Bu barada The Lancet ylmy žurnalynda çap edilen barlaga salgylanýan Bi-bi-si habar berýär...

28.06.2025 13:15
8.1k+

ABŞ-da ilkinji gezek döş kapasasyny açmazdan, robot arkaly ýürek oturdyldy

ABŞ-da ilkinji gezek döş kapasasyny açmazdan robot arkaly ýürek oturtmak operasiýasy geçirildi. Bu operasiýa ABŞ-nyň Hýuston şäherindäki Baylor St. Luke’s lukmançylyk merkezinde geçirildi. Täze ýürek agyr ýürek ýetmezçiligi bilen kesellän 45 ýaşly erkek adama oturdyldy...