Hytaý Marsy öwrenmek üçin ilkinji gämisini kosmosa üstünlikli uçurdy

  • 24.07.2020 23:29
  • 6.3k+

ТАSS agentliginiň habar bermegine görä, 23-nji iýulda ýerli wagt boýunça 12:40-da “Çançžen-5” raketa göterijisi Marsy öwrenmek üçin ilkinji hytaý enjamy “Týanwen 1” bilen Wençan kosmodromyndan badalga aldy. Raketa, takmynan, 36 minutdan soň orbita çykdy. Bu barada runews24.ru saýtynda bellenilip geçilýär.

Marsa hytaý enjamy ýedi aýdan ýeter. Onuň 2021-nji ýylyň fewralynda Marsyň orbitasyna çykmagyna garaşylýar. Bu marsohod Gyzyl planetany öwrenmek üçin ähli döwrebap enjamlar we gurluşlar bilen üpjün edilen. Missiýanyň wezipesi Marsyň üstüni, onuň topragynyň düzümini we atmosferasynyň hem-de howa şertleriniň aýratynlygyny öwrenmekden, şeýle-de suwy hem-de ýaşaýyş yzlaryny gözlemekden ybarat. Missiýa b.e.öň IV asyrda ýaşan hytaý liriki şahyry Sýuý Ýuanyň adybir eseriniň hormatyna “Asmana soraglar” diýlip atlandyryldy. Missiýanyň awtorlarynyň pikiriçe, bu eser Hytaýyň tebigaty we älemi öwrenmek niýetini alamatlandyrýar.
ABŞ-nyň aeronawtika boýunça milli edarasy (NASA) Hytaýy bu waka bilen gutlap, onuň Russiýadan, ABŞ-dan, Ýewropadan we Hindistandan (ýakyn wagtda sanawa birnäçe gün mundan öň hususy zonduny uçuran BAE hem girer) ybarat bolan Marsy öwrenijileriň halkara bileleşiginiň üstüni ýetirjekdigini belledi.
Marsa ýeten ilkinji kosmiki enjamlar Sowet Soýuzy tarapyndan 1970-nji ýyllaryň başynda goýberildi. Olardan biri “Mars-3” onuň üstüne üstünlikli gondy, ýöne tiz wagtdan ondan maglumatlaryň gelmegi bes edildi. Onuň yzyndan iberilen amerikan missiýasy “Wiking” has üstünlikli boldy, ol planetanyň üstünde birnäçe ýyllaryň dowamynda iş alyp bardy.
Marsa dolandyrylýan uçuşlary goýbermek mümkinçiligi birnäçe gezek maslahatlaşyldy, ýöne häzire çenli iş ýüzüne geçirilmedi. NASA bu taslama 2030-njy ýylda işe giriziler diýip çaklaýar.

düýn 19:57
3.8k+

Hindi inženerleri uçarlar üçin “howa ýassyklaryny” oýlap tapdy

Hindi inženerleri uçarlar üçin täze howpsuzlyk ulgamyny döretdi – olar uçaryň fýuzelýažyny heläkçilik wagtynda açylyp, aşak gaçyşy ýumşatjak ägirt ýassyklar bilen örtmegi teklip edýär. Bu pikir şu ýylyň iýunynda Air India kompaniýasynyň uçary heläkçilige uçrandan soň peýda boldy...

15.09.2025 18:02
4.7k+

Astronomlar “gara ýyldyzlaryň” bardygynyň alamatlaryny tapdylar

Maks Plankyň astronomiýa institutynyň (MPIA) astronomlary irki Älemde "gara ýyldyzlar" diýilýänleriň bardygynyň alamatlaryny habar berdiler. Bu obýektler käbir gadymy galaktikalaryň adatdan daşary uly massasyny we gara girdaplaryň çalt ösüşini düşündirip bilerdi...

15.09.2025 17:55
3.8k+

Ýerdäki çöllerden alnan bakteriýalaryň Aý we Mars topragynda ýaşap biljekdigi anyklanyldy

Ýerdäki çöllerde tapylan Chroococcidiopsis görnüşli sianobakteriýalar Aý we Mars topragynda ýaşamaga ukyplydygyny görkezdiler. Italiýanyň kosmos gullugynyň (ASI) barlagçylary ReBUS taslamasynyň çäklerinde şeýle netijä geldiler...

15.09.2025 09:54
4.4k+

Hytaý alymlary ilkinji gezek dinozawr ýumurtgalarynyň takyk ýaşyny kesgitledi

Hytaý alymlary ilkinji gezek ýurduň merkezi böleginde tapylan dinozawrlaryň ýumurtgalarynyň ýaşyny takyk kesgitlemegi başardy. Science XXI neşiriniň maglumatlaryna görä, täze çemeleşme hek döwrüniň klimatyny has çuň öwrenmäge mümkinçilik berer...