Alymlar ýakyn on ýylda täze koronawirusyň geljekdigini duýdurdylar

  • 08.07.2020 15:20
  • 20k+

Singapuryň Milli uniwersitetiniň Täze ýokanç keseller maksatnamasynyň müdiri professor Wan Linfiň “The Straits Times” gazetine beren habaryna görä, täze koronawirus epidemiýasy ýakyn on ýylda dünýäni gurşap biler. Bu barada sputniknews.ru habar berýär.
Hünärmen täze kesel, edil COVID-19-da bolşy ýaly, ýene-de haýwandan adama geçer diýip çaklaýar. Alym iň umytsyz çaklama hökmünde, ýokançlygyň ýarganatlardan geçjekdigini aýdýar, sebäbi şeýle bolanda ýokanç asimptomatik usulda, ýagny bilniksiz ýokuşýar. Linf hut ýarganatlaryň bu keseli edil haýwanlara ýokuşdyryşy ýaly, adamlara hem geçirip bilýändigini we olaryň dünýäniň köp jünjeklerinde ýaşamagynyň aýratyn alada döredýändigini nygtaýar.
Şeýle-de bolsa, alym täze koronawirusyň haçan ýüze çykjakdygyny takyk aýdyp bilmedi we bu wirusyň COVID-19 bilen deňeşdireniňde nä derejede howply boljakdygyny düşündirmedi.
Koronawirusyň ýaýrap başlamagy 2019-njy ýylyň dekabrynda Hytaýda bolup geçdi. Kesel SARS-CoV-2-iň öň näbelli bolan ştammyny döredýär. Ýokanç adama pangolinleriň üsti bilen ýarganatlardan geçipdi. Alty aýyň içinde bu ýokaşma bütin dünýä ýaýrady we şol sebäpli Bütindünýä Saglygy Goraýyş Guramasy bu ýagdaýy pandemiýa diýip ykrar etdi.
7-nji iýuldaky statistik maglumatlara görä, dünýäde 11,76 milliondan gowrak adam koronawirusdan ejir çekýär. 541 müňden gowrak näsag bu keseliň pidasy boldy.

26.11.2025 12:04
7.1k+

Lancet: Aşa işlenen önümler adamyň ähli organlaryna diýen ýaly zyýan berýär

"Lancet" lukmançylyk žurnalynda çap edilen birnäçe biologik gözlegler aşa işlenip taýýarlanan iýmitleriň adamyň ähli organlaryna diýen ýaly ýaramaz täsir edip bilýändigini we ikinji görnüşli süýji keseli we beýleki keselleriň döremek howpuny ýokarlandyrýandygyny görkezdi...

23.11.2025 20:23
5.3k+

Alymlar süňkleriň öz-özüni dikeltmegine kömek etmegiň ýoluny tapdylar

Alymlar köp ýyllardan bäri süňk dykyzlygynyň peselýän we döwülme howpuny ýokarlandyrýan kesel bolan – osteoporoz keselini öwrenýärler. Häzirki dermanlar süňk dokumasynyň ýumrulmagyny haýalladýar ýa-da gysga wagtlyk onuň ösüşini höweslendirýär, emma käbirleri ýaramaz täsirleri döredýär...

23.11.2025 00:31
2.7k+

BMGÖM Türkmenistana kliniki barlaghanalar üçin enjamlary we reaktiwleri getirdi

BMG-niň Ösüş Maksatnamasy (ÖM) Saglygy goraýyş we derman senagaty ministrligi bilen bilelikde durmuşa geçirýän «Türkmenistanyň kliniki-barlaghana gullugyny güýçlendirmek» atly taslamanyň çäginde laboratoriýa enjamlarynyň, reaktiwleriň we sarp ediş serişdeleriniň nobatdaky tapgyryny Türkmenistana gowşurdy...

19.11.2025 13:53
4.1k+

Ýaponiýaly lukmanlar türkmen kärdeşleri bilen tejribe alyşýarlar

Ýaponiýanyň Halkara hyzmatdaşlyk agentliginiň (JICA) ýörite maksatnamasynyň çäklerinde Fukuoka şäheriniň Kýuşu milli uniwersitetiniň klinikasynyň lukmanlary Türkmenistanda saparda bolup, ýerli hünärmenler bilen tejribelerini paýlaşýarlar...