Dünýäniň iň tiz kompýuteri ýaponlara degişli

  • 23.06.2020 20:48
  • 5.1k+

Dünýäde iň kuwwatly superkompýuter hökmünde “Fugaku” ýapon kompýuteri öňe çykdy. Kyodo agentliginiň ýazmagyna görä, “Fugaku” amerikan we hytaý bäsdeşlerinden öňe geçip, dünýäde 500 sany iň ýokary öndürijilikli ulgamlaryň reýtingini esaslandyrdy. Bu barada 1prime.ru habar berýär. Superkompýuter Fujitsu korporasiýasy hem-de Riken fiziki-himiki barlaglaryň instituty tarapyndan döredildi.
Ýapon superkompýuteri senagatda, emeli intellekt gurşawynda we uly sanlaryň seljermesinde peýdalanmakda hem gowy netijäni görkezdi. “Fugaku” sekuntda 415 kwadrillion hasaby amala aşyrmaga ukyply, bu bolsa 2019-njy ýylyň noýabryndan reýtingiň birinji ornuny eýelän Ok-Rijede ABŞ-nyň milli barlaghanasynyň “Sammit” superkompýuteriniň tizliginden, takmynan, 2,8 esse ýokary geçýär.
Superkompýuterler, esasan, meteorologiýa, ýadro energetikasy, gen inženeriýasy pudagynda, şeýle-de klimat üýtgeşmelerini öwrenmek we ýadro synaglaryny kämilleşdirmek üçin ulanylýar. Fugaku COVID-19 koronawirus infeksiýasynyň mundan soňky ýaýrawyny çaklamaga kömek edýär.
Maşynyň işleýiş tizligi bahalandyrylanda hünärmenler munuň “Fugakunyň” maksimal mümkinçiligi däldigini bellediler: maşyn heniz ýokary kuwwatlygy bilen işlänok. Maý aýynda “Fugaku” Kobe şäherinde kompýuter barlaglaryň institut merkezine iberildi. Kompýuteriň 2021-nji ýylyň aprelinden doly derejeli kuwwatlykda işlemegine garaşylýar. Häzirlikçe bu maşyn täze koronawirusa garşy dürli serişdeleri taýýarlamak üçin hem ulanylar.
Üçünji orunda Birleşen Ştatlardan ýene bir superkompýuter ýerleşdi. Dördünji we bäşinji orunlary hytaý kärhanalarynyň hasaplaýjy maşynlary eýeledi. Muňa garamazdan, Ýaponiýa superkompýuterleriň bazarynda “kiçi oýunçy” bolmagynda galýar. Deňeşdirmek üçin getirsek, Top500 sanawynda Hytaýa 226 ulgam, ABŞ-a bolsa 114 ulgam degişli boldy. Soňky gezek ýapon maşyny 2011-nji ýyldaky reýtingde liderlik etdi.
International Supercomputing Conference (ISC) Top500 reýtingini ýylda iki gezek, tomusda hem güýzde täzeleýär. Sanawy birinji bolup 1993-nji ýylda Thinking Machines tarapyndan ýygnalan CM-5/1024 esaslandyrdy.

04.12.2025 13:39
6.1k+

Hytaýly alymlar howadan suw alýan “awtobus duralgasyny” döretdiler

Szýaotun Şanhaý uniwersitetiniň alymlary agyz suwuny gönüden-göni atmosfera howasyndan almaga mümkinçilik berýän tehnologiýany döretdi. Bu barada China Daily habar berýär. Bu tehnologiýa kondensasiýa, çyglylygy siňdirmek we ýylylyk nasosy ýaly usullary ulanýar...

27.11.2025 10:26
1.5k+

Alymlar ilkinji gezek biologik materiallar bolmazdan emeli beýni dokumasyny döretdi

Riwersaýddaky Kaliforniýa uniwersitetiniň bioinženerleri beýni dokumasyna meňzeş doly emeli dokumanyň döredilendigini habar berdi. Alymlara ilkinji gezek şeýle materialy hakyky biologik maddalary ulanmazdan döretmek başartdy...

11.11.2025 15:19
3.9k+

Kembrijde CO₂-ni peýdaly çig mala öwürýän “emeli ýaprak” döretdiler

Kembrij uniwersitetiniň alymlary Gün şöhlesiniň täsiri astynda kömürturşy gazyny (CO₂) we suwy peýdaly himiki maddalara öwrüp bilýän ýarym sintetik “emeli ýapragy” döredendiklerini habar berdiler. Bu enjam tebigy fotosinteziň iş prinsipini gaýtalaýar we zäherli katalizatorlary ulanmaýar, şonuň bilen hem ekologiýa taýdan arassa hasaplanýar diýip, SciTechDaily ýazýar...

10.11.2025 13:10
5.5k+

Günorta koreýaly alymlar robotlar üçin çeýe we örän güýçli emeli myşsa döretdiler

Ulsandaky Milli Ylym we Tehnologiýa Institutynyň  (UNIST) alymlary robotlar üçin täze görnüşli emeli myşsa taýýarladylar. Bu material ynsan we haýwan myşsalaryndaky ýaly çeýeligi we berkligi özünde jemleýär. Hasaplamalara görä, eger adam şeýle myşsalara eýe bolsady, ol bir eli bilen pil saklap biljekdi...