Alymlar smartfonlaryň ekrany üçin öz-özünden arassalanýan örtügi oýlap tapdylar

  • 01.12.2019 21:01
  • 3.2k+

Alymlar topary smartfonlar üçin öz-özünden arassalanmaga ukyply innowasion örtügi döretdiler.
Alymlar smartfonlaryň ekranyny hapadan we bakteriýadan nädip arassalamalydygy babatdaky meseläni uzak wagt çözüp bilmediler. Olar ekranyň öz düzümine antibakterial serişdeleri goşmakçy boldular, polimer plýonkalary ýelmemekçi boldular. Ýöne hiç biri hem peýda bermedi.
Çykalgany barlagçylaryň halkara topary hödürledi. Olaryň arasynda ITMO Peterburg uniwersitetiniň alymlary hem bardy. Olar öz-özünden hapany itýän we özbaşdak arassalanýan ýörite plýonkany işläp taýýarladylar.
“Ilkinji örtükler biz tarapyndan sink oksidiniň hem-de galaýy oksidiniň esasynda taýýarlanypdy. Biz plýonkanyň berk bolmagy hem-de ýokary derejeli antibakterial alamatlara eýe bolmagy, şonuň bilen birlikde aýnanyň ýüzünde berk saklanmagy üçin, materialyň himiki düzüminiň nädip iş ýüzüne geçirilişini görkezdik” – diýip, himiki ylymlaryň doktory gürrüň berýär.
Adaty bolmadyk plýonkanyň ýogynlygy 200-300 nanometre ýetýär. Organiki goşundylaryň kömegi bilen bolsa ol berk hem-de dykyz bolýar. Bu bolsa telefonyň goşmaça goragyny üpjün edýär.
Şeýle plýonkalaryň önümçiligi beýleki birmeňzeş analoglara garanda, arzan bolýar.
“Ýagtylygyň oňa täsir eden wagtynda organiki birleşmeleri – bakteriýalary, deriň yzyny, barmaklaryň yzlaryny dargadýan işjeň himiki kislorod bölünip çykýar” – diýip ýokary okuw mekdebiniň metbugat gullugynda bellenilýär.
Ýene bir gyzykly zat, alymlaryň açyşlaryny diňe bir smartfonlar üçin däl-de, eýsem lukmançylykda hem ulanmak bolýar.
“Lukmançylykda içki organlaryň ýagdaýyny görmek üçin ýarawsyzyň bedenine goýberilýän süýüm-optiki endoskoplar has giňden ulanylýar. Biz materialymyzy süýüm endoskopynyň ujuna çalmak bilen eksperiment geçirip göreris” – açyşyň awtordaşynyň biri gürrüň berýär.
Netijede, onuň aýtmagyna görä, diňe bir gözegçilik serişdesi emele gelmän, eýsem, serişdeleri, meselem, rak öýjüklerine ýetirmek üçin gurluşlar (olary ýok etmek üçin) hem emele geler.

24.11.2025 13:51
5.9k+

Alymlar Santorinidäki 25 müňden gowrak ýertitremäniň sebäbini anyklady

Şu ýylyň başynda Santorini grek adasynda köpüsiniň ululygy 5 baldan geçýän onlarça müň ýertitreme bolup geçdi. Indi birnäçe aýdan soň alymlar bu hadysanyň sebäbini anyklady – ol magmanyň, ýagny erän dag jynsynyň ýerasty hereketi boldy diýip, Bi-bi-si habar berýär...

24.11.2025 13:43
3.3k+

Halkara nebit we gaz uniwersitetinde ýaşlaryň arasynda robot tehnikasy boýunça bäsleşik geçirildi

21-22-nji noýabrda Ýagşygeldi Kakaýew adyndaky Halkara nebit we gaz uniwersitetinde ýaşlaryň arasynda robot tehnikasy boýunça bäsleşik geçirildi. Bilim ministrligi tarapynda guralan bu bäsleşige Türkmenistanyň dürli künjeginden ýaşlaryň 300-e golaýy öz taýýarlan robotlary bilen gatnaşdy...

24.11.2025 12:10
4k+

Astronom täze ýyldyz toplumlaryny açyp, olary ýeňil tagamlaryň şanyna atlandyrdy

Britaniýaly astronom Mark Tompson alty sany täze ýyldyzlar toplumyny açyp, olary oturylyşyklar üçin niýetlenen ýeňil tagamlaryň şanyna atlandyrdy diýip, Daily Mail habar berýär. Ýyldyz toplumlary şeýle atlary aldy:...

24.11.2025 12:03
3.6k+

Hytaý roboty durmazdan 100 km-den gowrak ýol geçip, Ginnesiň rekordyny goýdy

Hytaýyň AgiBot (Zhiyuan Robotics) kompaniýasynyň adam şekilli roboty Suçžou bilen Şanhaýyň arasynda durmazdan 106 km ýol geçdi. Bu üstünlik “gumanoid robotynyň iň uzak pyýada syýahaty” hökmünde Ginnesiň rekordlar kitabyna girizildi...