Arktikada temperaturanyň ýokarlanmagynyň sebäbi düşündirildi

  • 09.03.2022 18:03
  • 14k+

Russiýanyň Ylymlar Akademiýasynyň A.M.Obuhow adyndaky Atmosfera fizikasy institutynyň russiýaly alymlary Şpisbergen arktik arhipelagynda temperaturanyň ýokarlanmagynyň sebäbini düşündirmegi başardylar. Bularyň ählisi fen diýlip atlandyrylýan hadysa bilen baglanyşykly diýip, lenta.ru belleýär.

Dowamly meteorologik gözegçilikleriň esasynda gözlegçiler Şpisbergende howa açyk bolan günlerinde kenar ýakasyndaky temperaturanyň Selsiý boýunça plýus 10 gradusdygyny, ýöne arhipelagyň töwereginde onuň minus 5-0 gradusdan ýokary geçmändigini anykladylar.     

Netijede hünärmenler adatdan daşary maýyl howanyň we bulutlaryň bolmazlygynyň fen – dag gerişleriniň yk tarapyndaky temperaturanyň ep-esli ýokarlanmagyna sebäp bolýan hadysa bilen baglanyşyklydygy baradaky netijä geldiler. Şeýle howanyň uzak dowam etmegi buzluklaryň we garyň işjeň eremegine sebäp bolýar. Alymlar alyp baran işleriniň netijeleri Arktikadaky klimat üýtgemelerini has takyk çaklamaga we öwrenmäge kömek eder diýip hasaplaýarlar. 


düýn 14:24
6.5k+

Belgiýada 10 500 ýyl mundan ozal ýaşan aýalyň ýüz keşbi gaýtadan dikeldildi

Gent uniwersitetiniň alymlary hudožnikler bilen bilelikde häzirki Belgiýanyň çäginde, takmynan, 10 500 ýyl mundan ozal – mezolit eýýamynda ýaşan aýalyň ýüz keşbini gaýtadan dikeltdi. Onuň galyndylary 35 ýyldan gowrak wagt ozal Dinantyň golaýyndaky Margo gowagynda tapyldy...

02.07.2025 11:20
8.8k+

Alymlar ilkinji gezek haýal ýertitremesini ýazgy etdiler

Alymlar ilkinji gezek Ýaponiýanyň kenaryndaky suwasty çat açan zolagynda haýal ýertitremesini hasaba aldylar. Ostindäki Tehas uniwersitetiniň barlagçylary tarapyndan geçirilen barlaglar ýertitremeleriniň sunamini emele getirýänligi bilen belli umman çat açmasynyň uzaboýuna nädip ýaýraýandygyny görkezdi...

01.07.2025 20:25
7.7k+

Türkmenistanly ýaş alymlar Malaýziýada halkara innowasiýa bäsleşiginde altyn medal gazandylar

Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetiniň ýaş alymlary Malaýziýada geçirilen “Borneo Halkara innowasiýa we döredijilikli pikir bäsleşigine” (BIICC 2025) gatnaşyp, ýokary sylaglara mynasyp boldular...

01.07.2025 19:25
6.6k+

Ýer ýüzündäki iň gadymy daşlar tapyldy. Olaryň ýaşy 4 mlrd ýyldanam köp diýlip çaklanylýar

Alymlar Kanadada ýaşy, takmynan, 4,16 mlrd ýyl bolan dag jynslaryny tapdylar. Bu gaýalar häzirki wagta çenli ýüze çykarylan Ýerdäki iň gadymy dag jynslary bolup biler diýip, Phys.org habar berýär. Olar Kwebekdäki Gudzon aýlagynyň kenaryndaky Nuwwuagittuk ýaşyldaş guşagyndan tapyldy...