Dünýäde iň gadymy düýe heýkelleri ýüze çykaryldy

  • 24.09.2021 14:08
  • 10k+

2018-nji ýylda Saud Arabystanynda birnäçe düýe heýkelleri tapylyp, olaryň ýaşynyň 2000 ýyldan az däldigini çaklanypdy. Ýakynda geçirilen täze barlaglardan soň bolsa, gaýanyň ýüzünde oýulyp ýasalan bu heýkelleriň ýaşynyň üstüne ýene 5-6 müň ýyl goşuldy. Bu barada BBС habar berdi.

Aslynda, gaýanyň ýüzündäki heýkelleriň takyk ýaşyny kesgitlemek alymlar üçin uly kynçylyk döredýär. Sebäbi gaýanyň ýüzüne çekilen suratlardan ýa-da gadymy gural-esbaplardan tapawutlylykda, bu heýkellerde organiki maddalaryň yzy bolmaýar. Şeýle bolansoň, tapyndylaryň ýaşyny kesgitlemek üçin hünärmenler gadymy senetçiler tarapyndan ulanylan gurallaryň yzlaryny seljerip, sebitdäki eroziýanyň aýratynlyklaryny we şol töwerekden tapylan haýwan süňklerini öwrenmeli boldular.

Alnan maglumatlar alymlara heýkelleriň 7000-8000 ýyl ozal döredilendigini çaklamaga mümkinçilik berdi. Munuň özi, Saud Arabystanynyň düýe heýkelleriniň ýaşynyň Stounhenjden we Gizadaky piramidalardan has uludygyny aňladýar. Bellemeli zatlaryň biri hem, heýkeller heniz bu sebitde düýeler eldekileşdirilmänkä peýda bolupdyr.

Barlagçylar bu heýkelleriň gadymy çarwa taýpalarynyň ýygnanýan ýerini tanamak üçin özboluşly bellik bolup hyzmat edendigine ynanýarlar.


28.06.2025 11:03
4.8k+

And daglarynda ýitirilen Tiuanako siwilizasiýasynyň ybadathanasy tapyldy

Arheologlar adybir meşhur arheologik toplumdan, takmynan, 215 km günorta-gündogarda Boliwiýanyň günortasyndaky gadymy Tiuanako siwilizasiýasynyň ybadathanasyny tapdylar. Bu açyş hakynda Antiquity žurnalynda habar berildi...

22.06.2025 11:49
7.3k+

Hytaýda seýilgähdäki abatlaýyş işleri wagtynda hazynadan doly gadymy aramgähler tapyldy

Žiçžao şäher okrugynda (Şandun welaýaty, Hytaý) seýilgähdäki abatlaýyş işleri wagtynda arheologlar üç gadymy aramgähiň üstünden bardy. Bu barada Hytaýyň jemgyýetçilik ylymlary akademiýasynyň Arheologiýa institutyna salgylanyp, Independent habar berýär...

17.06.2025 13:01
9.8k+

Ortaýer deňzinde 2570 m çuňlukdan XVI asyra degişli adaty bolmadyk ýükli gämi tapyldy

Fransuz arheologlary Ortaýer deňzinde 2570 metr çuňlukdan XVI asyrda gark bolan söwda gämisini tapdylar. Medeniýet ministrliginiň Suwasty arheologiýa bölüminiň müdiri Arno Şomas bu Fransiýanyň territorial suwlarynda gämi heläkçiligi hasaba alnan iň çuň ýerdir diýip, habar berdi...

16.06.2025 13:25
2.3k+

Burunda işdäniň gözegçiligine täsir edýän reseptorlar tapyldy

Ýewropaly neýrofiziologlar burnuň ys alyş epiteliýsinde iýmitiň ysyny alanda doýmak duýgusyny güýçlendirýän reseptorlaryň aýratyn kategoriýasyny tapdylar. Garramagyň biologiýasy instituty (Germaniýa) bu neýronlarda bökdençligiň ýüze çykmagy artykmaç iýmeklige we semremeklige getirip biljekdigini ýüze çykardy...