Alymlar ilkinji gezek ysmaz adamyň pikirlerini okamagy başardylar

  • 01.08.2021 20:34
  • 9.4k+

Amerikaly ylmy barlagçylar ysmaz adamyň beýni tolkunlaryny söz düzümlerine öwrüp bilýän newroprostezi döretdiler. Şeýlelik bilen olar näsag bilen üstünlikli aragatnaşyk gurmagy başardylar. Bu barada ferra.ru habar berdi.

Barlagçylar munuň möhüm tehnologiki ädimdigini aýdýarlar. Şeýle mümkinçilikli enjam özleri gürläp bilmeýän adamlara «ses berip» biler.
Ylmy barlaga 20 ýaşyndaka insult bolan 36 ýaşly bir adam gatnaşdy. Insult sebäpli onda anartriýa keseli döredi we ol şondan soň düşnükli gürläp bilmedi. Şol bir wagtyň özünde, onda akyl (kognitiw) funksiýalary saklanyp galypdyr.
Ilki bilen alymlar syrkawyň 50 sözünden ybarat bir sözlük döretdiler. Munuň özi hassanyň aragatnaşyk üçin öz myşsalaryny ulanyp bilýändigi sebäpli mümkin boldy. Soňra bolsa onuň beýnisine elektrodlar goýuldy. Soňky birnäçe aýyň dowamynda ylmy barlagçylar hassanyň şol 50 sözi aýtjak bolandaky nerw işjeňligini hasaba aldylar. Alnan maglumatlary gaýtadan işlemekde emeli intellekt algoritmi ulanyldy.
Netijede, ulgam minutda takyklygy ortaça 75% bolan 18 söze çenli kodlamagyň hötdesinden geldi we alymlar hassa bilen aragatnaşyk saklamagy başardylar.


düýn 11:17
3k+

Alymlar 200 mln ýyl ozal ýaşan pterozawryň täze görnüşini suratlandyrdylar

ABŞ-nyň Smitsonow institutynyň işgärleri Petrifaýd-Forest milli seýilgähinde (Arizona ştaty)  209 million ýyl mundan ozal ýaşap geçen pterozawrlaryň näbelli görnüşleriniň galyndylaryny tapdylar. Edaranyň metbugat gullugynyň habaryna görä, tapyndy giçki trias döwrüne degişlidir...

10.07.2025 11:41
2.6k+

Alymlar Ýerde Merkuriniň ilkinji bölekleriniň tapylandygyny habar berdiler

Afrikada tapylan iki meteorit Merkuriý planetasynyň ylma mälim bolan ilkinji bölekleri bolup çykdy. Bu barada Icarus ylmy žurnaly habar berýär. Eger ylmy çaklama tassyklansa, bu Ýerde Güne iň golaý planetanyň meteoritleriniň tapylmagyna degişli ilkinji ýagdaý bolar...

07.07.2025 10:53
3.5k+

Astronomlar ilkinji gezek goşa supernowa partlamasynyň «barmak yzyny» surata aldylar

Çilidäki Ýewropanyň günorta obserwatoriýasynyň (ESO) Örän uly teleskobyndan (VLT) peýdalanan astronomlar «Ia» görnüşli ýaş supernowa galyndysy bolan SNR 0509-67.5-iň suratyny aldylar. Onuň ýaşynyň 300-350 ýyl aralygyndadygy çaklanýar...

06.07.2025 15:46
10k+

ABŞ-da mallary goramak üçin milliardlarça tohumsyz siňekler köpeldiler

ABŞ-nyň hökümeti Tehasda we Meksikada et senagatyny Amerikanyň tropik et siňeginiň (Cochliomyia hominivorax) zabun liçinkalaryndan halas etmek üçin uly taslamany durmuşa geçirip başlady. Bu siňekler mallaryň ýarasynda ýumurtga taşlaýarlar, bu bolsa iri şahly mallaryň kesellemegine we  ölmegine sebäp bolup bilýär...