Alymlar ilkinji gezek ysmaz adamyň pikirlerini okamagy başardylar

  • 01.08.2021 20:34
  • 9.4k+

Amerikaly ylmy barlagçylar ysmaz adamyň beýni tolkunlaryny söz düzümlerine öwrüp bilýän newroprostezi döretdiler. Şeýlelik bilen olar näsag bilen üstünlikli aragatnaşyk gurmagy başardylar. Bu barada ferra.ru habar berdi.

Barlagçylar munuň möhüm tehnologiki ädimdigini aýdýarlar. Şeýle mümkinçilikli enjam özleri gürläp bilmeýän adamlara «ses berip» biler.
Ylmy barlaga 20 ýaşyndaka insult bolan 36 ýaşly bir adam gatnaşdy. Insult sebäpli onda anartriýa keseli döredi we ol şondan soň düşnükli gürläp bilmedi. Şol bir wagtyň özünde, onda akyl (kognitiw) funksiýalary saklanyp galypdyr.
Ilki bilen alymlar syrkawyň 50 sözünden ybarat bir sözlük döretdiler. Munuň özi hassanyň aragatnaşyk üçin öz myşsalaryny ulanyp bilýändigi sebäpli mümkin boldy. Soňra bolsa onuň beýnisine elektrodlar goýuldy. Soňky birnäçe aýyň dowamynda ylmy barlagçylar hassanyň şol 50 sözi aýtjak bolandaky nerw işjeňligini hasaba aldylar. Alnan maglumatlary gaýtadan işlemekde emeli intellekt algoritmi ulanyldy.
Netijede, ulgam minutda takyklygy ortaça 75% bolan 18 söze çenli kodlamagyň hötdesinden geldi we alymlar hassa bilen aragatnaşyk saklamagy başardylar.


15.09.2025 17:55
4.1k+

Ýerdäki çöllerden alnan bakteriýalaryň Aý we Mars topragynda ýaşap biljekdigi anyklanyldy

Ýerdäki çöllerde tapylan Chroococcidiopsis görnüşli sianobakteriýalar Aý we Mars topragynda ýaşamaga ukyplydygyny görkezdiler. Italiýanyň kosmos gullugynyň (ASI) barlagçylary ReBUS taslamasynyň çäklerinde şeýle netijä geldiler...

15.09.2025 09:54
4.8k+

Hytaý alymlary ilkinji gezek dinozawr ýumurtgalarynyň takyk ýaşyny kesgitledi

Hytaý alymlary ilkinji gezek ýurduň merkezi böleginde tapylan dinozawrlaryň ýumurtgalarynyň ýaşyny takyk kesgitlemegi başardy. Science XXI neşiriniň maglumatlaryna görä, täze çemeleşme hek döwrüniň klimatyny has çuň öwrenmäge mümkinçilik berer...

15.09.2025 09:48
1.4k+

Hytaý alymlary sütün öýjükleriniň kömegi bilen maýmynlaryň garramagyny haýallatdy

Hytaýyň ylymlar akademiýasynyň alymlarynyň geçiren ylmy gözlegleri adamyň genetiki taýdan güýçlendirilen sütün öýjükleriniň maýmynlarda garrama alamatlaryny haýalladyp biljekdigini görkezdi. Netijeler Cell žurnalynda neşir edildi...

14.09.2025 23:25
3.3k+

Hytaýly biologlar 36 petabaýtlyk maglumaty saklamak üçin “DNK- kassetany” döredýärler

Guandunyň Günorta ylym we tehnologiýa uniwersitetiniň alymlary sanly maglumatlary saklamagyň täze usulyny oýlap tapdylar. Olar 1980-nji ýylyň äheňindäki ýüzüne dezoksiribonuklein kislotasynyň sintetiki molekulalary çap edilen plastik lentany öz içine alýan "DNK-kassetany" işläp taýýarladylar...