Lawa derýalary we iki kilometrlik jaýryklar: Islandiýada uly wulkan atylmasy bolup geçdi

  • 18.07.2025 23:58
  • 10k+

16-njy iýulda Islandiýanyň günorta-günbataryndaky Reýkýanes ýarym adasynda Sundhnukur wulkany atyldy. Bu ýarym adada ozal 800 ýyllap ýatan wulkanlaryň 2021-nji ýyldan bäri 12-nji atylyşy boldy. 

Ýokaryk böwsülip çykan lawa uly jaýrygy emele getirip, üç inedördül kilometrden gowrak ýere akdy. Bu gezek birnäçe sagadyň dowamynda täze jaýryklar peýda boldy. Esasy jaýryk 2,4 km çenli ulaldy, ululygy boýunça ikinjisi bolsa 500 metre ýetdi.
Wulkan atylmazdan ozal birnäçe ýertitreme boldy. Häkimiýetler ýaşaýjylary we syýahatçylary derrew ewakuasiýa etdi. Zyýan çeken we weýran bolmalar ýok, wulkanyň işjeňligi tiz wagtdan gowşap başlady.
2023-nji ýylda wulkan işjeňligi sebäpli kraterden bary-ýogy birnäçe kilometr uzaklykda ýerleşen Grindawik şäherçesi ewakuasiýa edildi. Şol wagt binalara we ýollara zeper ýetdi.
Ozal dört müň töweregi adamyň ýaşan şäheri öňki durmuşyna gaýdyp gelmedi. Ol baryp görmek üçin ýapyk däl, ýöne asla adamsyz diýen ýaly galdy, diňe käbir ýaşaýjylar öz öýlerine gaýdyp bardy.
Muňa garamazdan, golaýda ýerleşýän “Gök aýlag” dynç alyş zolagy öňküsi ýaly syýahatçylary özüne çekmegini dowam etdirýär.
Bu howply, şol bir wagtyň özünde-de haýran galdyryjy wulkan hadysasynyň suratlaryny tmcars okyjylarynyň dykgatyna hödürleýäris.

Sundhnukur wulkanynyň atylmagy, 2023-nji ýylyň dekabryndan bäri dokuzynjy. 2025-nji ýylyň 16-njy iýuly (Hordur Kristleifsson / Civil Protection Of Iceland / ZUMA Press Wire / Scanpix / LETA)

Grindawikden uzak bolmadyk howa menziliniň golaýyndaky syýahatçylar Sundhnukur wulkanyndan çykýan tüssä we lawa syn edýär. 2025-nji ýylyň 16-njy iýuly (Halldor Kolbeins / AFP / Scanpix / LETA)

Sundhnukuryň öňki, hasap boýunça sekizinji atylyşy. 2025-nji ýylyň 1-nji apreli (Marco di Marco / AP / Scanpix / LETA)

Grindawikden uzak bolmadyk ýerdäki “Gök aýlag” dynç alyş ýeriniň golaýyndaky lawa. 2024-nji ýylyň 21-nji noýabry (Anton Brink / EPA / Scanpix / LETA)

“Gök aýlag” dynç alyş zolagyna barýan ýoldaky lawa. 2021-nji ýylyň 21-nji noýabry (Marco di Marco / AP / Scanpix / LETA)

Syýahatçylar Grindawik sebitinde nobatdaky wulkan atylmasyna syn edýär. 2024-nji ýylyň 22-nji awgusty (Marco di Marco / AP / Scanpix / LETA)

Sundhnukuryň dördünji atylmasy. 2024-nji ýylyň 17-nji marty (Icelandic Coast Guard / Cover Images / Scanpix / LETA)

Grindawikdäki polýar şöhlelenmesiniň fonunda wulkan krateri. 2024-nji ýylyň 6-njy apreli (Marco di Marco / AP / Scanpix / LETA)

Sundhnukur wulkanynyň kraterlerinden akýan lawa. 2024-nji ýylyň 2-nji iýuny (John Moore / Getty Images)

Sundhnukuryň ikinji atylmasy. 2024-nji ýylyň 14-nji ýanwary (Bjorn Steinbekk / AP / Scanpix / LETA)

Grindawigiň töwereginde wulkan işjeňliginiň howa suraty. 2023-nji ýylyň 19-njy dekabry (Marco di Marco / AP / Scanpix / LETA)

Fagradalsfýadldan lawa akymy. 2021-nji ýylyň 13-nji maýy (Miguel Morenatti / AP / Scanpix / LETA)

Fagradalsfýadlyň atylmagy. 2021-nji ýylyň 11-nji maýy (Miguel Morenatti / AP / Scanpix / LETA)


18.08.2025 10:00
7.7k+

Ýewropada rekord yssy sebäpli dörän tokaý ýangynlarynyň ýetiren zyýany 90% töweregi ýokarlandy

2025-nji ýylda Ýewropada aşa yssy howa tokaý ýangynlarynyň ýetirýän zyýanynyň ep-esli ýokarlanmagyna sebäp boldy. Ýokary temperatura ösümlikleri guradyp, ýangynyň ýaýramagyny aňsatlaşdyrdy. The Guardian gazetiniň berýän habaryna görä, şu ýyl Ýewropada 400 000 gektardan gowrak tokaý ýandy, bu bolsa soňky 20 ýyldaky ortaça görkezijiden 87% köpdür...

11.08.2025 23:52
10k+

Ýaponiýada rekord dereje ýagyşlar we siller zerarly ewakuasiýa yglan edildi

Ýaponiýanyň ululygy boýunça üçünji adasy bolan Kýusýuda suw joşmalaryna we süýşgünlere getiren güýçli ýagyşlar sebäpli ýerli häkimiýetler köpçülikleýin ewakuasiýa yglan etdiler. Bu barada The Japan Times habar berýär...

11.08.2025 14:12
20k+

Türkiýede 6,1 bal ululykda ýertitreme bolup geçdi

Türkiýäniň günbataryndaky Balykesir şäherinde 6,1 bal ululykda ýertitreme hasaba alyndy. Bu barada respublikanyň Içeri işler ministrliginiň adatdan daşary ýagdaýlar boýunça departamentine (AFAD) salgylanyp, TRT Haber habar berýär...

07.08.2025 18:06
13k+

Fransiýanyň günortasynda 1949-njy ýyldan bäri iň uly tokaý ýangyny lowlaýar

Fransiýanyň günortasynda 1949-njy ýyldan bäri iň uly tokaý ýangyny dowam edýär. Ot ýüzlerçe ýerli ýaşaýjylaryň göçürilmegine getirdi diýip, BFM TV habar berýär. Ýangyn-halas ediş gullugynyň başlygy Kristof Maniniň aýtmagyna görä, alaw 16 müň gektary gurşap aldy we 90 kilometre ýaýrady...