Ýaponiýada Antonio Stradiwariniň 1709-njy ýyldaky “Mendelssohn” skripkasy tapyldy. Ol Ikinji jahan urşunyň ahyryndan bäri ýiten diýlip hasaplanypdy. Saz guraly Tokioda 2018-nji ýylyň sergisiniň köne suratlarynda tapyldy diýip, The New York Times ýazýar.
Skripka Germaniýadan Mendelson-Bonke maşgalasyna degişlidi. Nasizm ýyllary emlägiň elden alynmagyndan howatyrlanyp, ýewreý maşgalasy ony saklamak üçin Berlin bankyna berdi. Uruşdan soň gural bankyň seýfinden ýitdi. Gözleglere we KHBS-däki bildirişlere garamazdan, skripka ýiten ýa-da ýok edilen diýlip hasaplandy.
Berklidäki Kaliforniýa uniwersitetiniň Ýewropa gözlegleri institutynyň ylmy işgäri, medeniýet taryhçysy Karla Şapro ýapon sergisinden suratlary tapyp, olaryň birinde Stella atly we 1707-nji ýyl seneli saz guralynyň “Mendelssohn” skripkasyna örän meňzeşdigine üns berdi. Ol bu skripkany 15 ýyldan gowrak wagt gözledi.
Skripka 2000-nji ýylda Nýu-Ýorkdaky auksionda 1,2-1,5 mln dollar bilen bahalandyryldy, ýöne şol wagt ol satylmady. Hünärmen köne we täze suratlary deňeşdirip, skripkanyň formasynyň, agajyň teksturasynyň we mahsus köneligiň gabat gelýändigini tassyklady.
Tarisio auksion öýüniň esaslandyryjysy Jeýson Praýs hem onuň şol bir skripkadygyny we muňa hiç hili şübhäniň ýokdugyny nygtady.