Tartu uniwersitetiniň Kompýuter ylymlary institutynyň alymlary köne smartfonlary gaýtadan ulanmagyň usulyny işläp düzdüler. Olar şeýle enjamlary kiçi ölçegli maglumat işleýiş we saklaýyş merkezlerine öwürmegi teklip etdiler diýip, «Tech Xplore» habar berýär.
Maglumata görä, dünýäde her ýyl 1,2 milliarddan gowrak täze telefon öndürilýär. Elektron enjamlary öndürmek köp mukdarda energiýany we tebigy serişdeleri talap edýär, şeýle-de kömürturşy gazynyň atmosferada goýberilmegine sebäp bolýar. Bir smartfonyň ortaça ulanyş möhleti 2-3 ýyl, köp sanly enjamlar şonda-da ulanmaga ýaramly ýagdaýda galýar. Ulanyşdan aýrylansoň, olar gaýtadan işlenýär ýa-da taşlanýar.
Alymlaryň aýtmagyna görä, sarp edijileriň özüni alyp barşyny üýtgetmegi iň gowy çözgütdir, ýöne bu tehnologiýalaryň çalt ösýän döwründe örän kyn. Şonuň üçin enjamlary täze maksatly ulanmak arkaly olaryň hyzmat ediş möhletini uzaltmak möhümdir. Iň soňky gözlegler köne smartfonlaryň hasaplaýyş düwünleri hökmünde ulanylyp bilinjekdigini görkezdi. Şeýle modullaryň biriniň bahasy, takmynan, 8 ýewrodyr.
Toplanan enjamlar, meselem, awtobus duralgalarynda ulanylyp bilner – ýolagçy akymy baradaky maglumatlary toplamakda we ugurlary optimizirlemekde peýdaly bolup biler. Synag tapgyrynda hünärmenler akkumulýatorlary aýyrdylar, daşarky tok çeşmelerini birikdirdiler we dört smartfony plastmassa korpus bilen birleşdirip bir moduly emele getirdiler. Bu modul suwastynda üstünlikli synagdan geçirildi – ozal el bilen amala aşyrylýan deňiz jandarlarynyň awtomatlaşdyrylan gözegçiligi üçin ulanyldy.
Bu taslama hatda könelen enjamlaryň hem peýdaly wezipeleri ýerine ýetirip, daşky gurşawa düşýän ýüki azaldyp biljekdigini görkezýär.
