Ýerden Günüň ozal görlüp-eşidilmedik takyklykdaky wideosy alyndy

  • 04.06.2025 08:06
  • 9.6k+

Astronomlar Ýerden Günüň iň jikme-jik şekillerini almagy başardy. Munuň üçin olar ABŞ-da ýerleşýän «Uly Aýy» obserwatoriýasyndaky (Big Bear Solar Observatory) «Goode Solar» teleskobynyň kämilleşdirilen adaptasiýaly optika ulgamyndan peýdalandy, diýip «EurekAlert» ýazýar.

Günüň ýerüsti gözegçilikleri atmosferadaky ýoýulmalar we ýyldyzyň ýagtylygy sebäpli, örän çylşyrymlydyr. Bu täsirleri aradan aýyrmak üçin, alymlar häzirki wagtda dolandyrylýan deformirlenýän aýnany ulanypdyrlar. Bu ulgam datçikler arkaly bökdençlikleri anyklap, aýnanyň görnüşini düzeldýär we şekiliň hilini ýokarlandyrýar.
Şeýlelikde, ozal görlüp-eşidilmedik çözgüt gazanyldy: teleskop 63 kilometrlik obýektleri hem ýazga aldy. Deňeşdirsek, mundan ozal bu görkeziji, takmynan, 1000 km bilen çäklenýärdi. Alymlar Günüň täjiniň (koronasynyň), protuberanesleriniň we halkalarynyň jikme-jikliklerini ýokary takyklykda synladylar.
«Goode» teleskobyna oturdylan «Cona» ulgamy aýnanyň görnüşini sekuntda 2200 gezek üýtgedýär we atmosferanyň täsiriniň öwezini dolýar. Bu bolsa enjamyň teoretiki çägi bilen deňeşdirilýän çözgütde şekil almaga mümkinçilik berýär. Bu tehnologiýa koronaly ýagyş – plazmanyň yzyna, Günüň ýüzüne gaçmagy ýaly çylşyrymly hadysalary öwrenmäge mümkinçilik berýär.
Alymlar, esasan-da, Günüň işjeňliginiň inçe gurluşlary bilen gyzyklanypdyrlar. Alnan maglumatlar Günüň üstki atmosferasyndaky proseslere has takyk düşünmäge we kosmos howasynyň öňünden çaklanmagy üçin möhüm bolan Gün işjeňligi modellerini kämilleşdirmäge kömek eder.
Şuňa meňzeş ulgamy has kuwwatly teleskoba ornaşdyrmak meýilleşdirilýär, bu bolsa has takyk maglumatlary almaga ýardam berer.


şu gün 09:48
2.8k+

Aýa bir sagatda üç meteorit baryp urdy

15-nji dekabra geçilen gije Aýyň üstüne üç meteoritiň gaçyşy hasaba alyndy. Hadysa bir sagatdan az wagtyň içinde bolup geçdi. Seýrek çaknyşma seriýasy iň kuwwatly meteor akymlarynyň biri bolan Geminidiň iň ýokary işjeňligi bilen baglanyşyklydyr diýip, ýaponiýaly astronom-höwesjeň Daiçi Fuji habar berdi...

10.12.2025 09:53
5.1k+

7-nji ýanwarda planetalaryň ýörişi bolar we ol indiki gezek 2267-nji ýylda gaýtalanar

2026-njy ýylyň 7-nji ýanwarynda planetalaryň ýörişi bolar: Gün, Wenera we Mars bir hatara diýen ýaly düzüler, olaryň arasyndaky burç aralygy bolsa bir gradusa çenli azalar. Bu astronomik hadysanyň indiki gezek diňe XXIII asyrda gaýtalanmagyna garaşylýar diýip, RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň we Gün-Ýer fizikasy institutynyň metbugat gullugy habar berdi...

03.12.2025 09:20
10k+

Dekabrda Ýeriň ýaşaýjylary Superaýy, Ýupiteriň hemralaryny we sagatda 150-ä golaý meteory görüp biler

Ýeriň ýaşaýjylary dekabryň başynda birnäçe täsin astronomik hadysalara: Superaýa, Geminid meteor akymyna we Ýupiteriň iň uly hemralaryna syn edip biler. Bu barada UrFU okuw astronomiýa obserwatoriýasynyň inženeri Wladilen Sanakoýewe salgylanyp, TASS habar berýär...

01.12.2025 17:28
7.5k+

Günde 2025-nji ýylyň iň güýçli alawlamalarynyň biri hasaba alyndy

Günde şu ýylda iň güýçli alawlamalaryň biri hasaba alyndy, onuň iň ýokary derejesi Aşgabat wagty bilen 7:49-da boldy. Bu barada “FOBOS” howa merkeziniň hünärmeni Mihail Leus habar berdi. Ir ertir Günde X derejeli güýçli alawlama hasaba alyndy diýip, Mihail Leus öz Telegram kanalynda ýazdy...