Ýerden Günüň ozal görlüp-eşidilmedik takyklykdaky wideosy alyndy

  • 04.06.2025 08:06
  • 9.4k+

Astronomlar Ýerden Günüň iň jikme-jik şekillerini almagy başardy. Munuň üçin olar ABŞ-da ýerleşýän «Uly Aýy» obserwatoriýasyndaky (Big Bear Solar Observatory) «Goode Solar» teleskobynyň kämilleşdirilen adaptasiýaly optika ulgamyndan peýdalandy, diýip «EurekAlert» ýazýar.

Günüň ýerüsti gözegçilikleri atmosferadaky ýoýulmalar we ýyldyzyň ýagtylygy sebäpli, örän çylşyrymlydyr. Bu täsirleri aradan aýyrmak üçin, alymlar häzirki wagtda dolandyrylýan deformirlenýän aýnany ulanypdyrlar. Bu ulgam datçikler arkaly bökdençlikleri anyklap, aýnanyň görnüşini düzeldýär we şekiliň hilini ýokarlandyrýar.
Şeýlelikde, ozal görlüp-eşidilmedik çözgüt gazanyldy: teleskop 63 kilometrlik obýektleri hem ýazga aldy. Deňeşdirsek, mundan ozal bu görkeziji, takmynan, 1000 km bilen çäklenýärdi. Alymlar Günüň täjiniň (koronasynyň), protuberanesleriniň we halkalarynyň jikme-jikliklerini ýokary takyklykda synladylar.
«Goode» teleskobyna oturdylan «Cona» ulgamy aýnanyň görnüşini sekuntda 2200 gezek üýtgedýär we atmosferanyň täsiriniň öwezini dolýar. Bu bolsa enjamyň teoretiki çägi bilen deňeşdirilýän çözgütde şekil almaga mümkinçilik berýär. Bu tehnologiýa koronaly ýagyş – plazmanyň yzyna, Günüň ýüzüne gaçmagy ýaly çylşyrymly hadysalary öwrenmäge mümkinçilik berýär.
Alymlar, esasan-da, Günüň işjeňliginiň inçe gurluşlary bilen gyzyklanypdyrlar. Alnan maglumatlar Günüň üstki atmosferasyndaky proseslere has takyk düşünmäge we kosmos howasynyň öňünden çaklanmagy üçin möhüm bolan Gün işjeňligi modellerini kämilleşdirmäge kömek eder.
Şuňa meňzeş ulgamy has kuwwatly teleskoba ornaşdyrmak meýilleşdirilýär, bu bolsa has takyk maglumatlary almaga ýardam berer.


düýn 15:15
2.5k+

Aý 7-nji sentýabrdaky tutulma wagtynda gyzyl reňke eýe bolar

7-nji sentýabrda doly Aý tutulmasy bolup geçer we onuň dowamynda Aý bir ýarym sagat töweregi Ýeriň kölegesinde bolar. Bu döwürde tebigy hemra gyzylymtyl reňke eýe bolar diýip, Moskwa planetariýasynyň usuly goldaw bölüminiň başlygy, astronom Lýudmila Koşmana salgylanyp, TASS habar berýär...

07.08.2025 18:51
10k+

8-nji awgustda Ýere soňky iki aýda iň güýçli magnit hadysasy aralaşar

8-nji awgustda Ýerde soňky iki aýda iň güýçli magnit hadysasynyň bolmagyna garaşylýar. Bu barada RIA Nowosti agentligi astronom, RF-niň Ylymlar akademiýasynyň professory Sergeý Bogaçýowa salgylanyp habar berýär...

31.07.2025 20:18
6.6k+

Aý we Ýer bir günde Günüň öňüni örtdi. NASA-nyň zondy seýrek hadysany ýazga aldy

NASA-nyň gije-gündizleýin Günüň işjeňligini yzarlaýan Solar Dynamics Observatory (SDO) kosmos zondy 25-nji iýulda  seýrek hadysany bellige aldy. Günüň öňüni ilki Aý bölekleýin ýapdy we üç sagatdan soň Ýer hem şu ýagdaýy gaýtalady...

30.07.2025 14:41
7.4k+

Günüň üstünde üç ýyldan bäri ilkinji gezek täze polýar deşikler emele gelip başlady

Günüň üstünde 2022-nji ýyldan bäri ilkinji gezek polýar koronal deşikler peýda bolup başlady. Bu barada Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň Kosmos barlaglary institutynyň we Sibir bölüminiň Gün-Ýerüsti fizika institutynyň web sahypasyna salgylanýan TASS habar berdi...