Ýerden Günüň ozal görlüp-eşidilmedik takyklykdaky wideosy alyndy

  • 04.06.2025 08:06
  • 9.3k+

Astronomlar Ýerden Günüň iň jikme-jik şekillerini almagy başardy. Munuň üçin olar ABŞ-da ýerleşýän «Uly Aýy» obserwatoriýasyndaky (Big Bear Solar Observatory) «Goode Solar» teleskobynyň kämilleşdirilen adaptasiýaly optika ulgamyndan peýdalandy, diýip «EurekAlert» ýazýar.

Günüň ýerüsti gözegçilikleri atmosferadaky ýoýulmalar we ýyldyzyň ýagtylygy sebäpli, örän çylşyrymlydyr. Bu täsirleri aradan aýyrmak üçin, alymlar häzirki wagtda dolandyrylýan deformirlenýän aýnany ulanypdyrlar. Bu ulgam datçikler arkaly bökdençlikleri anyklap, aýnanyň görnüşini düzeldýär we şekiliň hilini ýokarlandyrýar.
Şeýlelikde, ozal görlüp-eşidilmedik çözgüt gazanyldy: teleskop 63 kilometrlik obýektleri hem ýazga aldy. Deňeşdirsek, mundan ozal bu görkeziji, takmynan, 1000 km bilen çäklenýärdi. Alymlar Günüň täjiniň (koronasynyň), protuberanesleriniň we halkalarynyň jikme-jikliklerini ýokary takyklykda synladylar.
«Goode» teleskobyna oturdylan «Cona» ulgamy aýnanyň görnüşini sekuntda 2200 gezek üýtgedýär we atmosferanyň täsiriniň öwezini dolýar. Bu bolsa enjamyň teoretiki çägi bilen deňeşdirilýän çözgütde şekil almaga mümkinçilik berýär. Bu tehnologiýa koronaly ýagyş – plazmanyň yzyna, Günüň ýüzüne gaçmagy ýaly çylşyrymly hadysalary öwrenmäge mümkinçilik berýär.
Alymlar, esasan-da, Günüň işjeňliginiň inçe gurluşlary bilen gyzyklanypdyrlar. Alnan maglumatlar Günüň üstki atmosferasyndaky proseslere has takyk düşünmäge we kosmos howasynyň öňünden çaklanmagy üçin möhüm bolan Gün işjeňligi modellerini kämilleşdirmäge kömek eder.
Şuňa meňzeş ulgamy has kuwwatly teleskoba ornaşdyrmak meýilleşdirilýär, bu bolsa has takyk maglumatlary almaga ýardam berer.


14.07.2025 16:50
3k+

“Jeýms Uebb” “Kosmos baýguşynyň” şekilini surata aldy

“Jeýms Uebb” kosmos teleskopy haýran galdyryjy wakanyň - iki sany halka şekilli galaktikanyň çaknyşygynyň şekilini düşürdi. Bu takmynan 38 million ýyl ozal, Ýerden milliardlarça ýagtylyk ýyly uzaklykda bolup geçdi...

14.07.2025 10:59
2k+

“Çane-6” Aýyň asteroid bilen çaknyşmagynyň netijeleri barada täze maglumatlary aldy

Hytaýyň “Çane-6” missiýasy tarapyndan Aýyň arka tarapyndan getirilen toprak nusgalarynyň seljermesi alymlara, takmynan, 4 mlrd ýyl ozal uly asteroid bilen çaknyşmagyň Aý mantiýasynyň çuň gatlaklarynyň düzümini üýtgedip bilendigini anyklamaga mümkinçilik berdi...

11.07.2025 14:30
18k+

Tehasdaky suw joşmasynyň ýetiren zyýanlary kosmosdan görkezildi

Maxar Technologies kompaniýasy ABŞ-nyň Tehas ştatyndaky güýçli suw joşmasynyň netijelerine degişli düşüren hemra suratlaryny çap etdi. Suratlar uzak wagtlap ýagan ýagyş sebäpli suwuň derejesiniň birden ýokarlanmagy bilen bagly Gwadelupe derýasynyň uzaboýundaky ýerleriň üýtgändigini görkezýär...

10.07.2025 11:35
5.3k+

ESA kosmosdan Ortaýer deňziniň näderejede gyzýandygyny görkezdi

Ýewropadaky aşa yssy howa hatda kosmosdan hem aýdyň görünýär. Ýewropa kosmos agentligi (ESA) Ortaýer deňzi sebitindäki gury ýerleriň we suwuň üstki temperaturasynyň ýokarlanýandygyny görkezýän emeli hemra suratyny çap etdi...