Kabo-Werdede 40 ýyl bäri ýitip giden hasaplanýan seýrek çekirtge diri görnüşde tapyldy

  • 16.05.2025 15:56
  • 4.3k+

San-Nikolau adasynda (Kabo-Werde arhipelagy) XX asyryň aýagyndan bäri ýitip giden hasaplanylýan çekirtgäniň janly nusgasy tapyldy. Bu seýrek görnüşleri halas etmäge mümkinçilik berýär diýip, Pensoft neşiri ýazýar.

Monte-Gordo çekirtgesi (Eyprepocprifas insularis) 40 ýyldan gowrak wagtdan soň ýene tapyldy. Iň soňky gezek ol 1980-nji ýylda görlüpdi we bu ýeke-täk tassyklanan gözegçilikdi. 1996-njy ýylda entomolog Mişel Lekok görnüşiň ýok bolandygyny ykrar etdi.
Bu açyş biologlar Rob Feliks bilen Annelis Jeýkobsyň dynç alyş rugsadyny geçirýän ýeri bolan San-Nikolau adasynda edildi. Olar çekirtgäniň ykbaly bilen gyzyklandylar we ony tapmaga synanyşdylar. Eýýäm birinji agşam Rob deňiz guşlarynyň koloniýasynyň golaýyndaky ýodada üýtgeşik bir jandary gördi. Elçyrasyny ýakyp seredende alnyndakynyň şol çekirtgedigine düşündi. Soňra barlagçylar Monte-Gordo tebigy seýilgähinde hem onuň ýene birnäçe sanysyny  tapdylar.
Eyprepocprifas insularis - millionlarça ýyl bäri üýtgemän, özboluşlylygyny saklap galan endemik adalardyr. Onuň iň ýakyn häzirki zaman kowumdaşlary ýok. Ol gurakçylykda, güýçli ýellerde we Afrikadan getirilen täze görnüşler bilen bäsdeşlik şertlerinde diri galmagy başardy.
Hünärmenleriň sözlerine görä, açyş adanyň ekologiýasyna we onuň takmynan 5 million ýyllyk ewolýusiýa taryhyna düşünmek üçin möhümdir. Alymlar indi bu seýrek görnüşi we onuň ýaşaýan ýerini goramak boýunça çäreleriň işlenip düzüljekdigine umyt baglaýarlar.

düýn 18:01
215

Alymlar berk sosial baglanyşyklar biologiki taýdan garramagy haýalladýar diýip hasaplaýarlar

Amerikaly barlagçylar ömrüň dowamynda berk sosial baglanyşyklaryň biologiki taýdan haýal garramak bilen baglanyşyklydygyny anykladylar. Bu barada "Brain, Behavior & Immunity - Health” žurnalyndaky makala salgylanýan PsyPost ýazýar...

düýn 17:04
189

Eplenýän smartfonlaryň bazarynda Huawei-niň paýy 48%-e ýetdi. Samsung ornuny ýitirýär

Birnäçe ýyl ozal Samsung çeýe ekranly smartfonlaryň segmentinde öňdebaryjy hasaplanýardy. Kompaniýa şeýle smartfonlary uly göwrümli mahabat kampaniýalary arkaly işjeň ösdürýärdi. Netijede, onuň bazardaky orny sarsmajak ýalydy...

düýn 16:55
548

Apple kompaniýasy iPhone 17 Pro-daky çyzyklary duzly erginiň kömegi bilen aýyrmagy teklip edýär

Apple-iň täze iPhone 17 Pro we iPhone 17 Pro Max smartfonlary satuw başlany bäri garaşylmadyk kemçilik sebäpli dilden düşmän gelýär. Firma dükanlarynyň myhmanlary görkezmek üçin goýlan smartfonlarda yzky panelleriň çyzylandygyna üns berdi...

düýn 10:22
111

Kofein çylşyrymly meseleleri çözmekde adamlaryň tutanýerliligini ýokarlandyrýar

Täze barlag kofeniň çylşyrymly ýa-da bölekleýin çözmek mümkin bolmadyk meseleleri çözmekde tutanýerliligi ýokarlandyryp biljekdigini görkezdi. Munuň täsiri dartgynly ýagdaýdaky adamlarda has hem göze ilýärdi. Synaglara ABŞ-nyň Massaçusets ştatynyň Amhýorst kollejiniň 329 talyby gatnaşdy...