Gaty batareýalaryň zarýad alşyny rekord derejä çenli tizleşdirýän material döredildi

  • 14.05.2025 16:11
  • 2.7k+

Mýunheniň tehniki uniwersitetiniň (TUM) alymlary batareýalara çalt zarýad almaga we howpsuz işlemäge mümkinçilik berýän täze materialy döretdi. Ol geljekki akkumulýatorlar, aýratynam, elektromobiller we ykjam gurluşlar üçin esas bolup biler.

Täze material litiý-ionlary beýleki islendik materiallardan 30% tiz geçirýär. Bu bolsa batareýanyň çalt zarýad alyp, durnukly işläp biljekdigini aňladýar.
Material professor Tomas Fessleriň ýolbaşçylygynda döredildi we eýýäm patent aldy. Ol litiden, surmadan we skandiden ybarat. Alymlar litiý atomlarynyň bir bölegini skandiý bilen çalyşdy, netijede materialyň gurluşynda “boşluklar” döredi. Bu boşluklar ionlara tiz hereket etmäge mümkinçilik berip, rekord geçirijiligi üpjün edýär.
Täze material adaty litiý-ion batareýalaryndan has durnuklydyr. Ol ýanma töwekgelçiligini azaldýar we himiki önümçilik üçin laýyk gelýär. Gurluşdaky “boşluklar” ionlar üçin “tizlikli ýollar” hökmünde hereket edýär. Ylmy gözlegçi Szinwen Szýanyň aýtmagyna görä, konsepsiýa litiý-fosfor ýaly beýleki materiallar üçin hem ulanylyp bilner we ol artykmaç goşundy bolmazdan, diňe skandini talap edýär.
Material hem ionlary, hem elektronlary geçirýär, şonuň üçin elektrodlarda hem ulanylyp bilner. Professor Fessler açyşyň ýokary geçirijilikli täze materiallar üçin esas bolup biljekdigini öňe sürýär.
Ýöne tehnologiýa häzirlikçe goşmaça synaglary talap edýär. Alymlara onuň hyzmat ediş möhletini we bar bolan tehnologiýalar bilen gabat gelijiligini barlamak gerek. Geljekde topar ony köpçülikleýin önümçilige goýbermegi meýilleşdirýär.


düýn 12:08
2.1k+

Hytaýda maýmynyň näbelli görnüşiniň galyndylary tapyldy

Londonyň Zoologiýa institutynyň alymlary we olaryň hytaýly kärdeşleri Sianda takmynan 2200–2300 ýyl ozal jaýlanan zenanyň mazarynda gibbonyň (maýmynyň görnüşi) ozal näbelli görnüşiniň galyndylaryny tapdylar. Skelet ilkibaşda 2004-nji ýylda tapylypdy, ýöne jikme-jik öwrenilmegi onuň Nomascus urugynyň ýok bolup giden görnüşine degişlidigini görkezdi diýip, Arkeonews neşiri ýazýar...

düýn 11:22
4.5k+

Russiýada ýaşy 385 million ýyllyk agaç tapyldy

Sankt-Peterburg döwlet uniwersitetiniň (SPbGU) paleontologlary Leningrad oblastynyň Lužskiý raýonynda ýerleşýän Şalowo-Pereçiskiý çäge karýerinde dewon döwründen galan seýrek tapyndynyň — gadymy agaç sütüniň üstünden bardylar...

düýn 11:14
1.9k+

Belgiýada kömelekden gaplamalar öndürilip başlandy

Brýusselde kömelek damarlaryndan (miseliýden) gaplama öndürýän Permafungi fabrigi işläp başlady. Bu "miko-material" doly dargap bilýär we polietileniň hem-de plastigiň beýleki görnüşleriniň ornuna ulanmak üçin işlenip taýýarlanýar...

19.11.2025 13:38
3.6k+

Alymlar “içki ses” bilen ýürek urşunyň arasynda geň baglanyşyk tapdylar

Daniýanyň Orhus uniwersitetiniň psihologlary adamyň içki sesiniň — ýagny öz-özüne içinden gürlemeginiň — bedeni hereketsiz galanda-da, ýürek ritmini üýtgetmäge ukyplydygyny görkezdiler. Işiň netijeleri Psychophysiology žurnalynda çap edildi...