«Inoue» teleskoby täze enjamy bilen Güni ilkinji gezek surata düşürdi

  • 05.05.2025 00:30
  • 3.5k+

Dünýäde Güni öwrenmek boýunça iň güýçli teleskop bolan «Inoue» Gün teleskopy ilkinji gezek täze enjamyny, ýagny Visible Tunable Filter (VTF) kamerasyny ulanyp, Güni surata düşürdi. Bu barada «Eurekalert» habar berýär.

VTF kamerasy Germaniýadaky Gün fizikasy instituty (KIS) tarapyndan işlenip düzüldi. Bu enjam dünýädäki iň uly spektropolýarimetr bolup, dürli tolkun uzynlyklarynda suratlary düşürmäge we ýagtylygyň polýarizasiýasy boýunça maglumatlary almaga mümkinçilik berýär. Bu bolsa alymlara Günüň atmosferasyndaky magnit meýdanlaryny, plazmany we beýleki elementleri çuňňur öwrenmäge ýardam berýär.
Bir gözegçilik döwründe VTF 10 milliondan gowrak spektri, ýagny ýagtylygyň intensiwligini görkezýän grafikleri ýazga alyp bilýär. Bu maglumatlar Günüň üstündäki temperaturany we magnit meýdanlarynyň güýjüni kesgitlemäge mümkinçilik berýär.
Kamera üç sany sinhronlaşdyrylan modul bilen enjamlaşdyrylandyr, olar birnäçe sekundyň dowamynda ýüzlerçe suraty düşürip bilýär. Her bir modul özboluşly tolkun uzynlygynda işleýär. Alymlar düşürilen suratlary bilelikde seljerip, Günüň gurluşy we häsiýetleri barada üç ölçegli (3D) maglumatlary alýarlar.
Teleskobyň ýokary çözgüdi Gündäki prosesleri 20 kilometrden 40 müň kilometre çenli masştabda takyk yzarlamaga mümkinçilik berýär.


düýn 10:48
3k+

B.e. öňki 355-nji ýylyň hytaý ýyldyzlar kartasy iň irki asman atlasy diýlip ykrar edildi

Hytaýyň Milli astronomiýa obserwatoriýasynyň halkara alymlar topary gadymy hytaý resminamasy “Ussat Şiniň ýyldyz gollanmasyny” öwrenip, munuň ýyldyzly asmanyň iň irki atlasydygy baradaky netijä geldi. Täze maglumatlara görä, karta biziň eýýamymyzdan öň, takmynan, 355-nji ýylda döredilipdir...

düýn 07:44
6.4k+

Awstraliýaly alymlar plastik aýnalaryny ulanyp, Gün energiýasyny öndürmegiň çykdajysyny 40% peseltdiler

Awstraliýaly alymlar Gün energiýasynyň öndürilişiniň çykdajysyny 40% azaldyp biljek ýeňil plastik aýnalary işläp taýýarladylar. Ilkibaşda awtoulaglar üçin işlenip düzülen tehnologiýa indi oba hojalygynda we senagatda çykdajylary peseltmäge, şeýle hem uglerod zyňyndylaryny azaltmaga ýardam berer diýip, «New Atlas» neşiri habar berýär...

19.05.2025 17:55
3.1k+

Astronomlar ilkinji gezek Ýerden 155 ýagtylyk ýyly uzaklykda kristallaşan suw buzuny tapdylar

Astronomlar onlarça ýyl bäri doňan suwuň diňe bir Gün ulgamynda däl, eýsem onuň daşyndaky ýerlerde hem bolup biljekdigini çaklap gelýärdiler. Indi bolsa «Jeýms Uebb» teleskobynyň kömegi bilen ilkinji gös-göni subutnama alyndy – kristallaşan suw buzy «HD 181327» atly ýyldyzyň daşyndaky galyndy diskinde ýüze çykaryldy...

19.05.2025 17:52
1.3k+

«Intuitive Machines» kompaniýasy «Athena» aý modulynyň ýykylmagynyň üç sebäbini düşündirdi

ABŞ-nyň «Intuitive Machines» kompaniýasy tarapyndan işlenip düzülen «Athena» (Afina) aý moduly 2025-nji ýylyň 6-njy martynda Aýa gonjak bolanda, tehniki näsazlyklar sebäpli, ýykylypdy. Kompaniýanyň baş direktory Stiw Altemus başa barmadyk synanyşygyň sebäplerini düşündirdi...