«Inoue» teleskoby täze enjamy bilen Güni ilkinji gezek surata düşürdi

  • 05.05.2025 00:30
  • 3.5k+

Dünýäde Güni öwrenmek boýunça iň güýçli teleskop bolan «Inoue» Gün teleskopy ilkinji gezek täze enjamyny, ýagny Visible Tunable Filter (VTF) kamerasyny ulanyp, Güni surata düşürdi. Bu barada «Eurekalert» habar berýär.

VTF kamerasy Germaniýadaky Gün fizikasy instituty (KIS) tarapyndan işlenip düzüldi. Bu enjam dünýädäki iň uly spektropolýarimetr bolup, dürli tolkun uzynlyklarynda suratlary düşürmäge we ýagtylygyň polýarizasiýasy boýunça maglumatlary almaga mümkinçilik berýär. Bu bolsa alymlara Günüň atmosferasyndaky magnit meýdanlaryny, plazmany we beýleki elementleri çuňňur öwrenmäge ýardam berýär.
Bir gözegçilik döwründe VTF 10 milliondan gowrak spektri, ýagny ýagtylygyň intensiwligini görkezýän grafikleri ýazga alyp bilýär. Bu maglumatlar Günüň üstündäki temperaturany we magnit meýdanlarynyň güýjüni kesgitlemäge mümkinçilik berýär.
Kamera üç sany sinhronlaşdyrylan modul bilen enjamlaşdyrylandyr, olar birnäçe sekundyň dowamynda ýüzlerçe suraty düşürip bilýär. Her bir modul özboluşly tolkun uzynlygynda işleýär. Alymlar düşürilen suratlary bilelikde seljerip, Günüň gurluşy we häsiýetleri barada üç ölçegli (3D) maglumatlary alýarlar.
Teleskobyň ýokary çözgüdi Gündäki prosesleri 20 kilometrden 40 müň kilometre çenli masştabda takyk yzarlamaga mümkinçilik berýär.


24.06.2025 12:13
4.2k+

Ýewropa kosmos agentligi Aýy we Marsy ilatlaşdyrmagyň meýilnamasyny hödürleýär

2040-njy ýyla çenli adamlar Marsda ýaşap başlap bilerler. Bu meýilnama Ýewropa kosmos agentligi (ESA) tarapyndan hödürlenen Strategy 2040-yň we Technology 2040 Vision-niň resminamalarynda yglan edildi. Maksatlaryň arasynda - orbital we planetar bazalary döretmek, özbaşdak ýaşaýşy goldamak ulgamyny we balyk ýaly iýmitleri ösdürip ýetişdirmek görnüşindäki  işleri  öz içine alýar...

24.06.2025 11:54
5.6k+

Çilide dünýäniň iň uly teleskopyndan alnan ilkinji suratlar görkezildi

Çiliniň Wera Rubin adyndaky obserwatoriýasyndaky dünýäniň iň uly teleskopy gijeki asmanyň ilkinji suratlaryny ýaýratdy. Serro-Paçon dagynyň El-Penýon gerşinden alnan suratlar görlüp-eşidilmedik gerimdäki millionlarça ýyldyzlaryň we galaktikalaryň ýagtylygyny görkezýär...

22.06.2025 18:13
3.3k+

Barlag: Aý tozanyndan dem almak ozal pikir edilişi ýaly howply däl

Kosmiki lukmançylyk merkezi bilen beýleki institutlaryň alymlary regolitiň, ýagny Aý tozanynyň potensial zäherliligini barlamak üçin laboratoriýa barlaglaryny geçirdiler. Ýerdäki tozandan tapawutlylykda, Aýdaky tozan bölejikleri has ýiti we eroziýa sezewar bolmansoň, olardan dem almak ozal has howply hasap edilýärdi...

22.06.2025 18:05
3.1k+

NASA «Resilience» enjamynyň Aýa baryp urulmagynyň netijelerini görkezdi

11-nji iýunda NASA-nyň Aýyň orbitasyndaky Lunar Reconnaissance Orbiter (LRO) atly enjamy Sowuk deňiz (Mare Frigoris) sebitini surata düşürdi. Bu ýere 5-nji iýunda ispace Mission 2 SMBC x HAKUTO-R Venture Moon atly («Resilience») Aý moduly baryp urlupdy...