Şwesiýada 7500 ýyl ozal söweş paltasy hökmünde ulanylan şah tapyldy

  • 20.04.2025 21:54
  • 2.9k+

Şwesiýada arheologlar Strandwegen ýerinden tapylan 7500 ýyllyk sugun şahyny öwrendi. Sekiz ýyl mundan ozal tapylan artefakt döwrebap tehnologiýalaryň kömegi bilen öwrenildi. Ylmy gözlegiň netijeleri barada Live Science neşirine Lund uniwersitetinden arheolog Lars Larssen gürrüň berdi.

Uzynlygy 10,7 sm we ini 2,1 sm bolan şah çylşyrymly nagyşlar bilen bezelipdir. Sanly mikroskop onuň ilkibaşda igelenendigini, soňra nagyş ýasalandygyny görkezdi. Nagyşlaryň käbiri sähel tertipsiz ýerine ýetirilipdir, bu bolsa birnäçe adamyň işländigini görkezýär.
Alymlar şahyň şekilinden ugur alyp, onuň söweş paltasynyň sapy hökmünde ulanylandygyny çaklaýar. Soňra palta döwlenden soň, şahy garpuna öwren bolsalar gerek. Döwük yzlary bu çaklamany tassyklaýar.
Tapyndy Wettern kölünden Baltika deňzine akýan derýadaky daş platformada tapyldy. Onuň bilen birlikde süňk iňňesi, balyk çeňňekleri, daş paltalar, haýwanlaryň nagyşly süňkleri we adam kelleçanagynyň 20 bölegi tapyldy. Alymlar bu şahyň gurban etmegiň bir bölegi bolup biljekdigini öňe sürýär.
Strandwegen ýeri Şwesiýada iň uly mezolit ýerleriniň biridir. Radiouglerod senelenmesi ol ýerde b.e.öň 5800-5000-nji ýyllarda ýaşaýşyň bolandygyny görkezdi. Üýtgeşik şertler sebäpli şah ýaly organiki materiallar gowy saklanypdyr, bu bolsa şwed topraklary üçin seýrek ýagdaýdyr. 


28.06.2025 11:03
4.6k+

And daglarynda ýitirilen Tiuanako siwilizasiýasynyň ybadathanasy tapyldy

Arheologlar adybir meşhur arheologik toplumdan, takmynan, 215 km günorta-gündogarda Boliwiýanyň günortasyndaky gadymy Tiuanako siwilizasiýasynyň ybadathanasyny tapdylar. Bu açyş hakynda Antiquity žurnalynda habar berildi...

22.06.2025 11:49
7.2k+

Hytaýda seýilgähdäki abatlaýyş işleri wagtynda hazynadan doly gadymy aramgähler tapyldy

Žiçžao şäher okrugynda (Şandun welaýaty, Hytaý) seýilgähdäki abatlaýyş işleri wagtynda arheologlar üç gadymy aramgähiň üstünden bardy. Bu barada Hytaýyň jemgyýetçilik ylymlary akademiýasynyň Arheologiýa institutyna salgylanyp, Independent habar berýär...

17.06.2025 13:01
9.6k+

Ortaýer deňzinde 2570 m çuňlukdan XVI asyra degişli adaty bolmadyk ýükli gämi tapyldy

Fransuz arheologlary Ortaýer deňzinde 2570 metr çuňlukdan XVI asyrda gark bolan söwda gämisini tapdylar. Medeniýet ministrliginiň Suwasty arheologiýa bölüminiň müdiri Arno Şomas bu Fransiýanyň territorial suwlarynda gämi heläkçiligi hasaba alnan iň çuň ýerdir diýip, habar berdi...

13.06.2025 10:27
8.6k+

Türkiýede patyşa Midas bilen baglanyşykly 2800 ýyllyk mazar tapyldy

Ankaranyň günorta-günbatarynda ýerleşýän gadymy Gordion şäherinde arheologlar, takmynan, 2800 ýyl mundan ozalky döwre degişli mazar tapdylar. Hünärmenleriň pikirine görä, bu mazar ady rowaýata öwrülen patyşa Midasyň garyndaşlaryna degişli bolup biler diýip, Live Science ýazýar...