Şwesiýada 7500 ýyl ozal söweş paltasy hökmünde ulanylan şah tapyldy

  • 20.04.2025 21:54
  • 3.1k+

Şwesiýada arheologlar Strandwegen ýerinden tapylan 7500 ýyllyk sugun şahyny öwrendi. Sekiz ýyl mundan ozal tapylan artefakt döwrebap tehnologiýalaryň kömegi bilen öwrenildi. Ylmy gözlegiň netijeleri barada Live Science neşirine Lund uniwersitetinden arheolog Lars Larssen gürrüň berdi.

Uzynlygy 10,7 sm we ini 2,1 sm bolan şah çylşyrymly nagyşlar bilen bezelipdir. Sanly mikroskop onuň ilkibaşda igelenendigini, soňra nagyş ýasalandygyny görkezdi. Nagyşlaryň käbiri sähel tertipsiz ýerine ýetirilipdir, bu bolsa birnäçe adamyň işländigini görkezýär.
Alymlar şahyň şekilinden ugur alyp, onuň söweş paltasynyň sapy hökmünde ulanylandygyny çaklaýar. Soňra palta döwlenden soň, şahy garpuna öwren bolsalar gerek. Döwük yzlary bu çaklamany tassyklaýar.
Tapyndy Wettern kölünden Baltika deňzine akýan derýadaky daş platformada tapyldy. Onuň bilen birlikde süňk iňňesi, balyk çeňňekleri, daş paltalar, haýwanlaryň nagyşly süňkleri we adam kelleçanagynyň 20 bölegi tapyldy. Alymlar bu şahyň gurban etmegiň bir bölegi bolup biljekdigini öňe sürýär.
Strandwegen ýeri Şwesiýada iň uly mezolit ýerleriniň biridir. Radiouglerod senelenmesi ol ýerde b.e.öň 5800-5000-nji ýyllarda ýaşaýşyň bolandygyny görkezdi. Üýtgeşik şertler sebäpli şah ýaly organiki materiallar gowy saklanypdyr, bu bolsa şwed topraklary üçin seýrek ýagdaýdyr. 


20.10.2025 10:52
11k+

Angliýada bitewi diýen ýaly “gylyç şekilli ażdarha” tapyldy

Beýik Britaniýanyň Ýura kenarynda alymlar öň belli bolmadyk, delfiniň ululygyndaky gadymy deňiz süýrenijisi — ihtiozawryň bitin diýen ýaly skeletini tapdylar. Britan paleontologlary Papers in Paleontology žurnalynda çap eden makalasynda bu tapyndynyň ihtiozawrlaryň ewolýusiýasynyň taryhyndaky boşlugy doldurmaga kömek edýändigini belleýärler...

13.10.2025 09:51
6.7k+

Türkiýedäki Karahantepede adamyň şekili bolan gadymy daş sütüni tapyldy

Türkiýäniň günorta-gündogaryndaky neopolit döwrüne degişli Karahantepe sebitinde gazuw-agtaryş işleri wagtynda adamyň şekili bolan T-şekilli daş sütüni tapyldy. Bu barada Türkiye Today habar berýär. Ozal alymlar goňşy Göbekli-Tepede hem eliň we penjäniň şekili bolan şuňa meňzeş sütünleri tapypdy, ýöne bu ullakan daş böleginde ýüzüň şekili mese-mälim oýulan ilkinji tapyndy boldy...

07.10.2025 23:23
5.2k+

Müsürde 20 ýyldan soň faraon Amenhotep III-niň aramgähini dikeldiş işleri tamamlandy

Müsürde Luksoryň günbatar kenaryndaky Patyşalar jülgesinde faraon Amenhotep III-niň aramgähini dikeltmek işleri tamamlandy. Bu barada ýurduň syýahatçylyk we gadymy ýadygärlikler ministri Şerif Fathi habar berdi...

28.09.2025 10:49
8.6k+

Ysraýylda Wizantiýa döwrüniň 97 altyn teňňesinden we şaý-seplerden ybarat hazyna tapyldy

Ysraýylyň demirgazygynda, Kineret kölüniň golaýyndaky Susita milli seýilgähinde arheologlar Wizantiýa döwrüniň 97 altyn teňňesinden we onlarça şaý-sep böleklerinden ybarat hazynany tapdy. Bu barada Ynet portaly habar berýär...