Ýuwaş ummanynyň çuňluklaryndan ylma mälim bolmadyk mollýusklar tapyldy

  • 05.04.2025 13:15
  • 4.8k+

Rus we nemes alymlary Ýuwaş ummanynyň demirgazyk böleginden ozal ylma näbelli mollýusklary tapdylar. Bu barada Russiýanyň Bilim we ylym ministrliginiň metbugat gullugyna salgylanýan TASS habar berýär.

Mollýusklar Bering deňzinde we Aleut çuňlugynda görüldi.

“Öwrenilen sebitde Axinulus jynsynyň üç görnüşini tapdyk, olaryň biri ylym üçin täze. Axinulus krylovae we Axinulus oliveri görnüşleri bolsa Ýuwaş ummanyň gündogar böleginde ilkinji gezek görüldi. Täze görnüş Axinulus pentagonalis sp. nov. hökmünde beýan edildi hem-de Bering deňzinde we  Aleut adalarynyň umman eňňitlerinde 3 646 – 4 630 m çuňlukda görüldi.

Bu görnüşiň tapawutly aýratynlygy liçinka çaňňalagynyň özboluşly heýkeltaraşlyk häsiýetiniň bolmagy " – diýip, A. V. Žirmunskiý adyndaky Milli deňiz biologiýasy ylmy merkeziniň uly ylmy işgäri Gennadiý Kamenew gürrüň berdi.
Aleut çuňlugy -  iň uzyn umman çukurydyr, onuň uzynlygy 4000 km we aňrybaş çuňlugy 7 822 m. Bu barlag 2022-nji ýylyň tomsunda Sonne nemes gämisinde AleutBio ekspedisiýasynyň çäginde geçirildi.
Barlagyň netijeleri Progress in Oceanography žurnalynda çap edildi.
Alymlaryň berýän maglumatlaryna görä, Ýuwaş ummanyň demirgazyk-günbatar böleginde 3000 m-den gowrak çuňlukda köp sanly mollýuska ýaşaýar. Tapylan 82 görnüşiň 42-si anyklandy, galanlarynyň täze bolmagy ähtimal.
Derňew umman çuňluklarynyň çuňlukda ýaşaýan deňiz mollýuskalarynyň ýaýramagyna päsgelçilik bolup durmaýandygyny görkezdi. Rus hünärmenleri şeýle barlaglaryň bioresurslara baha bermekde we täsin ekoulgamlary goramakda möhümdigini bellediler.


28.06.2025 11:03
4.2k+

And daglarynda ýitirilen Tiuanako siwilizasiýasynyň ybadathanasy tapyldy

Arheologlar adybir meşhur arheologik toplumdan, takmynan, 215 km günorta-gündogarda Boliwiýanyň günortasyndaky gadymy Tiuanako siwilizasiýasynyň ybadathanasyny tapdylar. Bu açyş hakynda Antiquity žurnalynda habar berildi...

22.06.2025 11:49
7.2k+

Hytaýda seýilgähdäki abatlaýyş işleri wagtynda hazynadan doly gadymy aramgähler tapyldy

Žiçžao şäher okrugynda (Şandun welaýaty, Hytaý) seýilgähdäki abatlaýyş işleri wagtynda arheologlar üç gadymy aramgähiň üstünden bardy. Bu barada Hytaýyň jemgyýetçilik ylymlary akademiýasynyň Arheologiýa institutyna salgylanyp, Independent habar berýär...

17.06.2025 13:01
9.6k+

Ortaýer deňzinde 2570 m çuňlukdan XVI asyra degişli adaty bolmadyk ýükli gämi tapyldy

Fransuz arheologlary Ortaýer deňzinde 2570 metr çuňlukdan XVI asyrda gark bolan söwda gämisini tapdylar. Medeniýet ministrliginiň Suwasty arheologiýa bölüminiň müdiri Arno Şomas bu Fransiýanyň territorial suwlarynda gämi heläkçiligi hasaba alnan iň çuň ýerdir diýip, habar berdi...

16.06.2025 13:25
2.2k+

Burunda işdäniň gözegçiligine täsir edýän reseptorlar tapyldy

Ýewropaly neýrofiziologlar burnuň ys alyş epiteliýsinde iýmitiň ysyny alanda doýmak duýgusyny güýçlendirýän reseptorlaryň aýratyn kategoriýasyny tapdylar. Garramagyň biologiýasy instituty (Germaniýa) bu neýronlarda bökdençligiň ýüze çykmagy artykmaç iýmeklige we semremeklige getirip biljekdigini ýüze çykardy...