Ýuwaş ummanynyň çuňluklaryndan ylma mälim bolmadyk mollýusklar tapyldy

  • 05.04.2025 13:15
  • 4.9k+

Rus we nemes alymlary Ýuwaş ummanynyň demirgazyk böleginden ozal ylma näbelli mollýusklary tapdylar. Bu barada Russiýanyň Bilim we ylym ministrliginiň metbugat gullugyna salgylanýan TASS habar berýär.

Mollýusklar Bering deňzinde we Aleut çuňlugynda görüldi.

“Öwrenilen sebitde Axinulus jynsynyň üç görnüşini tapdyk, olaryň biri ylym üçin täze. Axinulus krylovae we Axinulus oliveri görnüşleri bolsa Ýuwaş ummanyň gündogar böleginde ilkinji gezek görüldi. Täze görnüş Axinulus pentagonalis sp. nov. hökmünde beýan edildi hem-de Bering deňzinde we  Aleut adalarynyň umman eňňitlerinde 3 646 – 4 630 m çuňlukda görüldi.

Bu görnüşiň tapawutly aýratynlygy liçinka çaňňalagynyň özboluşly heýkeltaraşlyk häsiýetiniň bolmagy " – diýip, A. V. Žirmunskiý adyndaky Milli deňiz biologiýasy ylmy merkeziniň uly ylmy işgäri Gennadiý Kamenew gürrüň berdi.
Aleut çuňlugy -  iň uzyn umman çukurydyr, onuň uzynlygy 4000 km we aňrybaş çuňlugy 7 822 m. Bu barlag 2022-nji ýylyň tomsunda Sonne nemes gämisinde AleutBio ekspedisiýasynyň çäginde geçirildi.
Barlagyň netijeleri Progress in Oceanography žurnalynda çap edildi.
Alymlaryň berýän maglumatlaryna görä, Ýuwaş ummanyň demirgazyk-günbatar böleginde 3000 m-den gowrak çuňlukda köp sanly mollýuska ýaşaýar. Tapylan 82 görnüşiň 42-si anyklandy, galanlarynyň täze bolmagy ähtimal.
Derňew umman çuňluklarynyň çuňlukda ýaşaýan deňiz mollýuskalarynyň ýaýramagyna päsgelçilik bolup durmaýandygyny görkezdi. Rus hünärmenleri şeýle barlaglaryň bioresurslara baha bermekde we täsin ekoulgamlary goramakda möhümdigini bellediler.


15.12.2025 11:29
2.3k+

Smartfonlar çagalarda depressiýa we semizlik howpuny ýokarlandyrdy

Çaganyň smartfon bilen ir tanyşmagy alymlarda uly howatyrlanma döredýär: amerikaly hünärmenleriň täze barlaglary bu enjamy ele almak ýaşynyň we ýetginjeklerde depressiýa, semizlik we ýeterliksiz ukynyň artmak howpunyň arasynda aladalandyryjy baglanyşygy ýüze çykardy...

04.12.2025 13:32
2.9k+

Alymlar tüwiniň dykyz topragy “burawlamak” mehanizmini ulanýandygyny anyklady

Halkara biologlar topary tüwiniň köküniň hatda örän dykyz toprakdan nädip ösüp bilýändigini öwrendi. Nature žurnalyndaky ylmy makalada bellenilişi ýaly, ösümlik öz öýjükleriniň gurluşyny üýtgedip, köki özboluşly senagat turbasyna öwürýän aýratyn mehanizmi ulanýar eken...

01.12.2025 12:46
5.7k+

Adam beýnisi 5 ýaş tapgyryndan geçýär: jahyllyk 32 ýaşa çenli dowam edýär

Kembrij uniwersitetiniň neýrobiologlarynyň täze gözlegi adam beýnisiniň bäş tapgyrdan geçýändigini görkezdi. Bu tapgyrlarda neýron gurluşynyň düýpgöter üýtgemegine getirýän “özgeriş döwürleri” bolup geçýär. Şol bir wagtyň özünde, jahyllyk döwrüniň, adatça, hasap edilenden uzak dowam edýändigi bellenilýär...

01.12.2025 12:03
5k+

Alymlar Betmeniň golaýda bolmagynyň adamlary “mylakatly” edýändigini anyklady

Milandaky Mukaddes Ýürek katolik uniwersitetiniň alymlary psihologik tejribe geçirip, Betmeniň golaýda wagty adamlaryň has rehimli bolýandygyny anyklady. Bu barada ylmy iş Mental Health Research žurnalynda neşir edildi...