"Spectrum" atly nemes raketasynyň ilkinji uçuşy şowsuz boldy, emma işläp düzüjileri kanagatlanýar

  • 31.03.2025 09:09
  • 5.7k+

30-njy martda germaniýaly Isar Aerospace kompaniýasy özüniň Spectrum atly göteriji raketasyny ilkinji gezek synagdan geçirdi. Bu raketa Norwegiýanyň Annýoýa kosmodromy üçin ilkinji orbital uçuş bolmalydy. Şol bir wagtyň özünde, ol Ýewropa yklymyndaky (Russiýanyň Plesetsk kosmodromyny hasaba almasak) ilkinji täjirçilik maksatly raketa uçuşy bolup taryha girmelidi. Emma synag şowsuzlyk bilen tamamlandy.

Spectrum – beýikligi 28 metr bolan, bir gezek ulanylýan, iki basgançakly ýeňil synpa degişli raketadyr. Onuň birinji basgançagy dokuz sany Aquila hereketlendirijisi, bu hereketlendirijiler kislorod-propan ýangyjy bilen işleýär. Ikinji basgançagy bolsa, şol hereketlendirijileriň gaýtadan işläp bilýän bir nusgasy bilen üpjün edilen. Spectrum 1 tonna çenli ýüküň pes orbitada ýerleşdirilmegine, şeýle-de 700 kg çenli ýüküň Gün bilen sinhron orbitada ýerleşdirilmegine mümkinçilik berýär.
Uçuş howa şertleri sebäpli, birnäçe gezek yza süýşürilipdi. Ahyrynda, 30-njy martda, Aşgabat wagty bilen sagat 15:30-da raketa uçuryldy. Emma ol tiz wagtdan ugruny ýitirdi. Soň bolsa, başlangyç meýdançasynyň golaýynda ýere gaçyp partlady.
Muňa garamazdan, taslamanyň işläp düzüjileri netije bilen kanagatlanýarlar. Sebäbi raketa 30 sekuntlap uçdy. Mundan başga-da, adatdan daşary ýagdaý ulgamy synagdan geçirildi. Eger uçuş üstünlikli geçsedi, raketanyň ikinji basgançagy ýük maketi bilen bilelikde birinjisinden aýrylyp, kosmosa çykmalydy.

«Ilkinji synag uçuşymyz ähli garaşylanlary kanagatlandyrdy we uly üstünlik boldy. Biz raketanyň uçuşyny, 30 sekuntlyk uçuşy hem-de adatdan daşary ýagdaý ulgamyny synagdan geçirmegi başardyk» — diýip, Isar Aerospace kompaniýasynyň ýerine ýetiriji direktory we esaslandyryjylaryndan Daniel Metsler uçuş bilen baglanyşykly beýanat berdi.

Metsleriň diýenlerine garamazdan, adatdan daşary ýagdaý ulgamynyň hakykatdanam netijeli işläp-işlemeýändigi barada soraglar döredi. Sebäbi ol haçanda raketa ýere degensoň işläp başlapdyr.
Hadysanyň sebäpleri entek aýan edilmedi, emma hünärmenler synagdan möhüm maglumatlary ýygnadylar. Kosmodromyň infrastrukturasyna zeper ýetmedi. Adam ýitgisi ýa-da ýaralanan bolmady. Indiki synag uçuşy ýakyn wagtda geçiriler.
Mundan ozal, düýbi Mýunhen şäherinde ýerleşýän Isar Aerospace kompaniýasy uly göwrümli täjirçilik maksatly uçuş şertnamalaryna gol çekipdi. 2026-njy ýylda Spectrum raketasy Ýaponiýanyň AOBA synag emeli hemrasyny, 2028-nji ýylda bolsa Norwegiýanyň kosmos agentligi üçin iki sany uzakdan gözegçilik hemrasyny orbita çykarmaly.


düýn 18:19
3.4k+

Mask Starship-iň onunjy uçuşynyň senesini aýtdy. Soňky gezek tizleşdiriji ýarylyp, gämi ýanypdy

SpaceX kompaniýasynyň esaslandyryjysy we baş direktory Ilon Mask Starship kosmos gämisiniň täze synag uçuşyny yglan etdi. Milliarder X sosial ulgamyndaky sahypasynda Starship-iň prototipiniň onunjy uçuşynyň, takmynan, ýene üç hepdeden, ýagny awgust aýynyň başynda boljakdygyny ýazdy...

15.07.2025 14:21
6.8k+

NASA Parker enjamynyň Güne iň golaý aralykdan alan wideosyny çykardy

NASA Parker Solar Probe enjamynyň 2024-nji ýylyň dekabrynda Güne ýakynlaşanda alan ilkinji suratlaryny paýlaşdy. Enjam ýyldyzyň üstünden 6,17 million km uzaklykdan sagatda 687 müň km tizlik bilen uçup geçdi. Görünýän...

12.07.2025 19:19
1.6k+

ESA köp gezeklik we köpugurly Space Rider kosmos gämisini üstünlikli synady

Ýewropanyň kosmos agentligi (ESA) köp gezeklik Space Rider kosmos enjamynyň paraşýut ulgamynyň synaglaryny üstünlikli geçirdi. Synaglar italýan harbylarynyň gatnaşmagynda we taslamanyň baş potratçysy bolan Thales Alenia Space kompaniýasynyň inženerleriniň ýolbaşçylygynda Sardiniýada geçirildi...

10.07.2025 20:55
2.6k+

Hytaýda kosmos jümmüşini öwrenmek boýunça dünýäde ilkinji assosiasiýa döredildi

Hytaýyň Hefeý şäherinde (Anhoý welaýaty) Kosmos jümmüşini öwrenmegiň halkara assosiasiýasy (International Deep Space Exploration Association, IDSEA) resmi taýdan işe başlady. Ol doly derejede bu ugra ünsi gönükdirýän dünýäde ilkinji ylmy gurama boldy...