Alymlar tutuş internetiň agramyny hasapladylar: 53 kwadrillion gram ýa-da 960 kg DNK

  • 26.03.2025 14:46
  • 7.5k+

Alymlar internetdäki maglumatlaryň umumy agramyny hasaplamak üçin ýene bir gezek synanyşdylar. 2006-njy ýylda fizik Rassel Saýts serwerleriň işlemegi üçin sarp edilýän energiýadan ugur alyp, internetiň umumy agramyny 50 gram diýip kesgitläpdi – bu bolsa, takmynan, iki sany ýertudananyň agramyna deň. Şol döwürde «Discover» žurnaly bolsa, başga bir usuly teklip edip, maglumatlaryň geçirilmegi üçin ulanylýan elektronlaryň massasyny hasaplap, internetiň agramyny gramyň 5 milliondan bir bölegi diýip kesgitläpdi.

Emma häzirki zaman hasaplamalary başga netijeleri görkezýär. «Wired» tarapyndan geçirilen barlaglara görä, NEC Laboratories America-dan alym Kristofer Uaýt internetdäki maglumatlaryň (175 zettabaýt ýa-da 1,65×1024 bit) bir serwerde şifrlenmegi üçin zerur bolan energiýany esas alyp hasaplama geçirdi. Alymlar bu usuly iň takyk ölçeg diýip kesgitlediler. Albert Eýnşteýniň meşhur E=mc² formulasyny ulanyp, Kristofer Uaýt internetiň umumy agramyny bary-ýogy 5,32×10-14 gram, ýagny 53 kwadrillion gram diýip hasaplady.
Beýleki bir alternatiw usul bolsa, maglumatlary DNK ekwiwalentine öwürmekden ybarat. Bir gram DNK 215 petabaýt maglumat saklap bilýär. 175 zettabaýt maglumat üçin bolsa, 960 müň 947 gram (960 kg) DNK gerek bolýar. Bu bolsa 64 müň sany ýertudananyň agramyna ýa-da Tesla Cybertruck-yň agramynyň üçden birine deňdir.
Uaýt internete «akyl ýetirmegiň» çylşyrymlydygyny, emma şeýle hasaplamalaryň onuň ägirt uly göwrümini göz öňüne getirmäge kömek edýändigini belläp geçdi.

29.06.2025 13:27
5.6k+

Ýantar daşynda ýaşy 40 million ýyla golaý bolan gadymy tarakan tapyldy

Kaliningraddaky “Ýantar kombinatynda” (RF-niň “Rosteh” döwlet korporasiýasyna degişli) 35–40 million ýyl mundan ozalky döwre degişli gadymy ýabany tarakan saklanýan täsin ýantar daşy tapyldy. Bu seýrek duş gelýän inklýuziýa 2-nji awgustda Moskwada geçiriljek AmberForum’25 halkara forumynyň çäklerinde guraljak täsin ýantarlar auksionynda esasy lotlaryň biri bolar...

29.06.2025 13:10
5.1k+

Gaýtadan işlenen plastik gormonal ulgam üçin zyýanly bolup çykdy

Plastik çökgünligine çözgüt gözläp, köp ýurtlar soňky onlarça ýylyň dowamynda plastikleri gaýtadan işlemäge aýratyn üns berdiler. Emma täze barlaglar bu usulyň hem howpsuz däldigini görkezýär. Nemes alymlarynyň geçiren ylmy işi Journal of Hazardous Materials žurnalynda neşir edilip, gaýtadan işlenen plastigiň janly organizmlere ýaramaz täsir ýetirip bilýändigini görkezdi...

28.06.2025 12:42
8.1k+

Aý raketasy üçin döredilen täze gaty ýangyçly tizlendiriji synag wagty partlady

26-njy iýunda Northrop Grumman kompaniýasynyň ABŞ-nyň Ýuta ştatyndaky synag meýdançasynda «Artemis IX» Aý missiýasy üçin niýetlenen SLS raketasynyň täze gaty ýangyçly tizlendirijisiniň synagy geçirildi. Işe girizilmeginden iki minut hem geçmänkä we otlaýyş prosesiniň tamamlanmagyna on sekunt galanda, enjamyň soplosy döwlüp, ýangyn döredi...

27.06.2025 18:11
5.2k+

Halkara kosmos stansiýasyna ilkinji gezek Hindistandan, Polşadan we Wengriýadan astronawtlar bardy

26-njy iýunda SpaceX kompaniýasynyň Crew Dragon kosmos gämisi Halkara kosmos stansiýasyna üstünlikli birikdi. Uçuş Axiom Space amerikan kompaniýasynyň Ax-4 («Aksiom-4») hususy missiýasynyň çäklerinde amala aşyryldy...