Dünýädäki şäherleriň diňe 17%-i howanyň hil kadasyna laýyk gelýär. Bu barada Şweýsariýanyň howa hiline gözegçilik boýunça guramasy IQAir-iň hasabatynda aýdylýar.
Hünärmenler 138 ýurtda 40 müň gözegçilik stansiýasyndan alnan maglumatlary seljerdi. Reýting üçin hapalaýjy maddalaryň konsentrasiýasynyň ortaça ýyllyk görkezijileri ulanyldy.
Iň arassa howaly ýurtlaryň sanawyna Awstraliýa, Täze Zelandiýa, Estoniýa, Grenlandiýa, şeýle-de Mawrikiý, Islandiýa we Gawaýi (ABŞ) ýaly ada döwletleri girdi.
“Diňe 12 ýurtda, sebitde we çäkde PM2.5 konsentrasiýasy BSGG-niň 5 mkg/m3 ýyllyk görkezijisinden pes boldy. Olaryň köpüsi Latyn Amerikasynda, Karib basseýninde we Okeaniýada ýerleşýär” – diýlip, hasabatda bellenilýär.
Oňyn tendensiýa Hytaýda hem hasaba alynýar, ol ýerde-de howanyň hili gowulaşdy diýip, hünärmenler belleýär.
Şol bir wagtyň özünde, iň hapa howaly ýurtlar Çad, Kongo, Bangladeş, Pakistan we Hindistan boldy. Soňkusynda dünýäniň iň hapa dokuz şäheriniň altysy, şol sanda reýtingiň lideri – Birnihat senagat şäheri ýerleşýär.
“Howanyň hapalanmagy bizi birbada öldürmeýär – eger ol has güýçli bolmasa, biz onuň täsirini duýýançak, onlarça ýyl geçýär” – diýip, The Guardian gazeti bilen söhbetdeşlikde IQAir-iň baş direktory Frenk Hemmes gürrüň berdi.
Hünärmenler hapalanmanyň hakyky derejesiniň ýokary bolup biljekdigini, sebäbi köp sebitlerde gözegçiligiň ýokdugyny belleýär. Afrikada 3,7 mln adama bir monitoring stansiýasy düşýär. Ýagdaýy gowulaşdyrmak üçin şu ýyl müňe golaý täze howa hiliniň monitorlary oturdyldy.
BSGG-niň maglumatlaryna görä, hapa howa her ýyl 7 mln adamyň ölümine sebäp bolýar.