Adamlaryň taşlan zibilleri Ortaýer deňziniň iň çuň ýerinden hem tapyldy

  • düýn 21:40
  • 3.5k+

Barlagçylar Ortaýer deňzindäki Kalipso çöketliginiň düýbüne - 5112 metr çuňluga dolandyrylýan apparat bilen düşdüler. Olar çöketlikde bir topar tanyş zatlary görüp, geň galdylar.

Ol ýerde jemi 167 sany zat tapyldy we şolardan 19-sy antropogen (adam gelip çykyşly) bolup çykdy. Olaryň arasynda plastika, aýna, metal we kagyz bardy. Bu çöketlik örän çuň ýerlerde ýüze çykarylan hapalaryň iň ýokary möçberde jemlenen ýerleriniň biri bolup durýar.
Bu açyşy Barselona uniwersitetiniň alymlary, Ýewropa Komissiýasynyň Bilelikdäki gözleg merkezi (JRC), IFREMER fransuz instituty we Caladan Oceanic amerikan kompaniýasy bilelikde ýüze çykardylar. Olar gözlegleriniň netijelerini «ScienceDirect» žurnalynda çap edilen makalada paýlaşdylar.

Zibiller 5 müň metrden hem has çuň ýere, üstesine, kenardan 60 kilometr uzaklyga nädip düşüp bildikä?
Barselona uniwersitetiniň Ýer hakyndaky ylymlar fakultetinden Mikel Kanalsyň pikirine görä, zibiller ummanlaryň akymlary bilen gelen bolmaly ýa-da gämilerden zyňlan bolmaly. Hapalaryň ýygnanmagyna gowşak akymlar we girdaplar hem täsir edip bilýär.
Bellenilmegine görä, alymlar bu sebitdäki deňiz ösümliklerine we haýwanlaryna ýaramaz täsir edýän faktorlary ýüze çykarmandyrlar. Hatda düşürilen suratlarda diňe balygyň bir görnüşini, şeýle-de ragyň bir görnüşini görmek bolýar. Emma biologik köpdürlüligiň ýokary ýerlerinde, zibilleriň haýwanlar tarapyndan iýilmegi, ýalňyşlyk bilen ýuwudylmagy, öý hökmünde ulanylmagy ýa-da olara ýumurtga taşlanylmagy ähtimal.
Ortaýer deňzi köp ýyllardan bäri hapalanmadan ejir çekip gelýär. 2021-nji ýylda geçirilen gözleglerde Messina bogazynda (Sisiliýanyň kenarýakasynda) dünýäde deňiz hapalarynyň iň ýokary jemlenen ýeri anyklanyldy. Alymlar şeýle açyşlaryň adamlary daşky gurşawa goramaga, esasanam plastikanyň zyňylmagyny azaltmak üçin has giňişleýin tagalla etmäge itergi bermelidigini belleýärler.


08.03.2025 06:14
3.2k+

XXI asyrda Ýeriň ýüzünde agaç oturtmaklyk garaşylyşyndan has depginli bolar

CO2 zyňyndylary we ählumumy maýlama sebäpli planetanyň ýaşyl ýaprakly meýdany soňky 50 ýylda artdy. Bu ösüş 2100-nji ýyla çenli çaltlaşar, bu bolsa dünýäniň gidrologiki deňagramlylygyna täsirini ýetirer. Sowet...

30.01.2025 14:28
4.2k+

Samsung suw astynda surata düşürmek üçin Galaxy S24 Ultra-a Ocean Mode režimini goşdy

Samsung Galaxy S24 Ultra modeline suwasty merjen gaýalaryny oňat hilde surata düşürmek maksady bilen ýörite döredilen Ocean Mode režimini goşdy. Bu funksiýa aktiwistlere we alymlara zyýan ýeten ýerleri has netijeli...

20.12.2024 20:30
14k+

2050-nji ýyla çenli Beýik Britaniýada millionlarça desga suw astynda galar

2050-nji ýyla çenli Beýik Britaniýada 6 milliondan gowrak emläk desgasy suw astynda galyp biler. Bu Britaniýanyň daşky gurşawy goramak boýunça agentliginiň (Environment Agency, EA) täzelenen hasabatyndan gelip...

18.12.2024 18:56
10k+

TikTok-yň ulanyjylary awtomobillerden has köp CO2 zyňyndylaryny öndürýärler

TikTok iň köp uglerod zyňyndysyny goýberýän sosial ulgamlaryň biri bolup çykdy, ol bu görkeziji boýunça diňe YouTube-dan yza galyp, ikinji orny eýeleýär. Platformanyň ýyllyk zyňyndylary tutuş bir ýurduň zyňyndylary...