Täze Zelandiýada mahmal gurçuk ýylyň mör-möjegi boldy

  • 23.02.2025 17:25
  • 6.7k+

Täze Zelandiýada mahmal gurçuk diýlip atlandyrylýan gadymy jandar ýylyň mör-möjegi boldy. Bu barada The Guardian neşiri habar berýär. Ol iýmitlenmek üçin agyz emziginden nem goýberýär, şol sebäpli örän gowy awçy hasaplanýar.

Peripatoides novaezealandiae mahmal gurçugy “halka görnüşli gurçuklar bilen bognaýaklylaryň arasynda ýetmeýän bir halka ýalydyr” diýip, gazet belleýär. Olar beýleki oňurgasyzlardan düýpli tapawutlanyp, onihoforalar diýlip atlandyrylýar. Şeýle-de, bu mör-möjek 500 mln ýylyň dowamynda morfologik taýdan üýtgemedik diri jandarlara degişli edilýär.

“Olar gadymy nesle degişli  bolup, özboluşlydyr. Olar örän ýumşak we haýal, daýaw gurçuklara meňzeýär” – diýip, Tuhura Otago muzeýiniň işgäri On Li Lau aýdýar.

Peripatoides novaezealandiae 2023-nji ýylda döredilen Täze Zelandiýanyň Entomologiýa jemgyýetiniň bäsleşiginde ýeňiji boldy. Oňa tas 10 müň adam gatnaşdy, gurçuk üçin 2652 adam ses berdi. Ikinji orny ýaşyl hudaýaty eýeledi. Dalaşgärleriň arasynda ýarganatlarda uçýan ganatsyz siňek, kornişona meňzeş suw öküzi, lişaýnik gülüniň güýesi ýaly jandarlar hem bardy.
Peripatoides novaezealandiae Täze Zelandiýada ýaşaýan mahmal gurçuklaryň 30 görnüşiniň biridir. Adatça, olar tokaýda bäş ýyl ýaşap, her ýyl 10 – 20 nesil öndürýär. Olar öz awuny şepbeşik suwuklygyň kömegi bilen tutýar, eredýär we iýýär. Bu mör-möjekleri tapmak we öwrenmek kyn.
Bellenilişi ýaly, geçirilen bäsleşik mör-möjekleri goramak ýagdaýyny we olaryň ekologiýa roluny görkezmäge gönükdirilendir. Bu jandarlaryň köpüsi nätanyş bolup, olar görünmeýär, görnen ýagdaýynda bolsa “dünýä has jadyly bolýar” diýip, Otago Uniwersitetiniň zoologiýa mugallymy Jenni Jandt belleýär.


21.03.2025 00:16
9.9k+

Iň betnyşan balyk Täze Zelandiýada ýylyň balygy boldy

Öň dünýäde iň betnyşan jandar diýlip ykrar edilen damja balyk indi Täze Zelandiýada ýylyň balygy adyna eýe boldy. Ol bu tituly Mountains to Sea tebigaty goraýyş gaznasy tarapyndan gurnalan bäsleşikde aldy diýip...

13.03.2025 12:53
6.2k+

Täsin waka: Täze Zelandiýanyň bir adasyndan moriori halkynyň gadymy kanoesi tapyldy

Täze Zelandiýadan, takmynan, 680 km uzaklykda ýerleşýän Çatem arhipelagynda (Rekohu) Winsent Dik atly balykçy we onuň ogly Niko tötänden haýran galdyryjy arheologiki açyş etdi. Adanyň demirgazyk kenarynda olar...

31.01.2025 20:21
3.2k+

Täze Zelandiýadaky Taranaki wulkany şahsyýet statusyny aldy

Täze Zelandiýanyň hökümeti Taranaki wulkanyna ýuridiki şahs statusyny berdi. Demirgazyk adada ýerleşýän bu dag ony öz ata-babalary hasaplaýan maori halky üçin möhüm ruhy we medeni ähmiýete eýe diýip, Independent...

17.12.2024 10:19
6.1k+

Ispan dilini bilmeýän täze zelandiýaly adam skrebbl boýunça Ispaniýanyň çempionatynda ýeňiji boldy

Täze zelandiýaly Naýjel Riçards ispan dilini bilmese-de, stolüsti skrebbl (söz düzmek) oýny boýunça Ispaniýanyň çempionatynyň ýeňijisi boldy. Bu barada The Guardian we Associated Press habar berýär. Käbir gatnaşyjylar...