«Sesden ýyndam»: Boom Supersonic uçary ilkinji gezek ses böwedinden geçdi

  • düýn 22:26
  • 2k+

Boom Supersonic XB-1 atly sesden ýyndam uçaryň prototipi (nusgawy modeli) synag uçuşyny üstünlikli tamamlap, ses böwedinden geçdi. Bu üstünlik ummanlaryň üstündäki uçuş wagtyny iki esse gysgaltjak Overture ýolagçy uçarynyň döredilmeginde möhüm ädim boldy diýip, CNN habar berýär.

28-nji ýanwarda Kaliforniýanyň (ABŞ) Mohawe çölünde Boom Supersonic kompaniýasynyň XB-1 atly sesden ýyndam uçarynyň taryhy uçuşy geçirildi. Uçar ilkinji gezek ses tizliginden geçip, 10 müň metrden ýokary belentlikde 1,1 Mah tizlige ýetdi.
Boom Supersonic kompaniýasy 2014-nji ýylda Koloradoda esaslandyryldy we ýolagçy gatnadýan, sesden ýyndam uçarlary öndürmek bilen meşgullanýar. XB-1 – geljekde transatlantik gatnawlar üçin niýetlenýän Overture ýolagçy uçarynyň nusgawy modelidir.
Taryhy uçuşdan öň, XB-1 jemi 450 minut dowam eden 11 synagdan geçirildi. Öňki synag uçuşlarynyň birinde, ýagny 2025-nji ýylyň 10-njy ýanwarynda uçar 0,95 Mah (takmynan 1172 km/sagat) tizlige ýetipdi.

Iň soňky synagda bolsa XB-1 ilkinji gezek ses böwedinden geçdi. Synag uçuşy ýerli wagt bilen sagat 08:00-da (Aşgabat wagty bilen 21:00-da) başlady we 22 minutdan soň uçar uçuryldy. 12 minut soň bolsa, 1,1 Mah tizlige ýetdi.
Bu üstünlik Overture ýolagçy uçarynyň mundan soňky ösüşi üçin tehnologiýalaryň taýyndygyny görkezýär. Täze uçaryň 64-80 ýolagçyny 1,7 Mah tizlikde gatnatmagyna garaşylýar.
Bu uçarlaryň esasy artykmaçlygy – uçuş wagtynyň gysgaldylmagydyr. Mysal üçin, adaty uçarda London-Nýu-Ýork aralygy uçuş 7-8 sagat dowam edýän bolsa, Overture bu aralygy bary-ýogy 3,5 sagatda geçip biler.
Emma sesden ýyndam uçarlaryň käbir kynçylyklary hem bar. Olaryň arasynda ýangyjyň köp sarp edilmegi bar. Şeýle-de ses böwedinden geçilende döreýän ses tolkuny (sonik partlama), ilatly nokatlaryň üstünde sesden ýyndam tizlige ýetmegi çäklendirýär.
Boom Supersonic kompaniýasy XB-1 uçarynyň üstünligini uly ösüş hökmünde kabul edýär. Bu netije geljekde sesden ýyndam uçuşlar üçin ekologiýa taýdan arassa we täsirli çözgütleri döretmäge ýardam berer diýip umyt edýärler.

düýn 16:06
5.3k+

Inžener tekerleriň ýerine şarlar bilen işleýän elektromotosikl döretdi

Inžener we meşhur ýutubçy Jeýms Bruton tekerleriň ýerine iki sany uly şar ulanylan adaty bolmadyk, öz-özüniň deňagramlylygyny saklap bilýän elektromotosikl döretdi. Bruton bu taslamanyň ähli çyzgylaryny we programma...

düýn 14:00
2.4k+

Hytaýly himikler batareýalary gaýtadan işlemek boýunça täze usul döretdiler

Hytaýyň Ylmy-tehniki uniwersitetiniň (USTC) alymlary litiý batareýalary gaýtadan işlemek üçin innowasion usul döretdiler. Bu usul şol bir wagtyň özünde üç meseläni çözýär: batareýalary gaýtadan işlemek, senagat...

düýn 13:56
1.7k+

Şweýsariýada «kwant hüjümlerinden goranyp bilýän ilkinji enjam» tanyşdyryldy

Şweýsariýanyň SEALSQ kompaniýasy häzirki zaman we geljekdäki kwant kompýuterleriniň hüjümlerinden maglumatlary gorap biljek, ýarym-kwant kriptografiýa arkaly döredilen platformanyň işlenip taýýarlanandygyny mälim...

düýn 13:11
3.8k+

Amerikaly talyp alty aýda noldan noutbuk ýasady

ABŞ-nyň Nýu-Gempşir ştatyndaky Ekseter şäherinde ýerleşýän abraýly Fillips akademiýasynyň talyby Baýran Huan bary-ýogy bir semestriň dowamynda açyk arhitektura we açyk çeşmeli kod bilen işleýän noutbuk ýasady....