16-njy ýanwarda Ýerden Marsy teleskopsyz synlamak üçin amatly pursat bolar

  • 13.01.2025 16:25
  • 7.5k+

2025-nji ýylyň 16-njy ýanwarynda Mars gapma-garşylykda durar. Ýagny, Mars bilen Günüň hersi Ýeriň garşy tarapynda ýerleşerler. 780 günden bir gezek gaýtalanýan bu hadysanyň dowamynda Gyzyl planeta iň ýokary ýagtylygyna ýeter diýip, Starwalk habar berýär.

Munuň özi astronomlara we synçylara Gyzyl planetany iň ýagty görnüşde görmäge mümkinçilik berer. Şeýle-de, ol 96,079 mln km aralykda ýakyn ýagdaýda bolar.
Marsyň ýagtylygy -1,4m ýyldyz ululygyna ýeter we bu hem ony adaty göz bilen görüp bolýan iň öçügsi ýyldyzdan 900 esse ýagty eder. Planeta tutuş gijäniň dowamynda, Aşgabat wagty bilen 19:30-dan 08:41-e çenli görner.
Bu Marsa hatda teleskopsyz syn etmek üçin örän amatly ýagdaý döreder. Planeta 14,6" burç diametrine eýe bolar, netijede ol ulaldylan ýaly görner.
Marsyň ýagtylygyndaky we burç ululygyndaky düýpli üýtgeşmeler eýýäm birnäçe ýyl bäri bolýar. Marsyň iň uly gapma-garşylygy, ýagny planetanyň Ýere has ýakyn gelmegi, takmynan, 15-17 ýylda bir gezek bolup geçýär. Mysal üçin, 2003-nji ýylda planeta Ýerden 55,7 mln km aralykda ýerleşdi, bu bolsa soňky 60 000 ýylda iň ýakyn aralyk boldy.
Indiki uly gapma-garşylygyň 2035-nji ýylyň sentýabr aýynda bolmagyna garaşylýar, şonda planeta Ýerden 56 mln km aralykda ýerleşer.


25.09.2025 20:00
6.6k+

Günden soň iň ýagty ýyldyz ýakyn wagtda Ýerden hatda gündiz hem görner

Astronomlar uzak wagt bäri sorag döredýän adaty bolmadyk ýyldyz ulgamynyň syryny açdylar. Gürrüň Betelgeýze — Günüň yzysüre asmandaky iň ýagty ýyldyz — we onuň ýaş egindeş ýyldyzy barada barýar. Alymlaryň pikirine görä, birnäçe ýyldan Betelgeýze supernowa hökmünde partlap biler we onuň ýalynyny Ýerden hatda gündiz hem görmek mümkin bolar...

17.09.2025 23:21
8.7k+

Ýere şu ýylda iň uly asteroidleriň biri golaýlaşýar

2025-nji ýylyň 18-nji sentýabrynda Ýeriň golaýyndan 2025 FA22 asteroidi uçup geçer. Ol Aý orbitasynyň diametrinden biraz uly aralykdan geçer diýip, RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasy habar berdi...

13.09.2025 13:03
5.1k+

Alymlar 13-14-nji sentýabrda magnit hadysalarynyň bolmagyny çaklaýarlar

13-14-nji sentýabrda Ýer ýüzünde G2–G3 derejesindäki (bäş derejeli şkalada ikinji we üçünji dereje) magnit tupanlarynyň bolmagyna garaşylýar. Bu barada Russiýanyň Ylymlar akademiýasynyň Kosmos barlaglary institutynyň Gün astronomiýasy laboratoriýasy hem-de Gün–Ýer fizikasynyň Sibir bölüminiň institutynda habar berildi...

07.09.2025 19:15
10k+

Kosmosdan dünýäniň iň beýik dag derýasynyň ugrunyň nähili üýtgändigini görkezdiler

Tibetdäki Ýarlung Zangbo derýasy ortaça 4000 metr belentlikden akýar, bu bolsa ony dünýäniň iň beýik derýasyna öwürýär. Ýol ugrunda ol 6000 metrden gowrak çuňlukdan - Arizonadaky Uly kanýondan üç esse diýen ýaly uly, planetanyň iň çuň gurak kanýonyndan akyp geçýär...