Ummanlar howp astynda: Adamzat ýedinji planeta serhedine ýakynlaşýar

  • 27.09.2024 15:03
  • 19k+

Howa ýetýän täsirleri öwrenmek boýunça Postdam institutynyň (PIK) täze hasabatyna görä, adamzat Ýeriň antropogen täsirlere çydap bilmek ukybyny kesgitleýän dokuz planeta serhediniň eýýäm howanyň üýtgemegi, biogeohimiýanyň üýtgemegi ýaly alty serhedini bozdy. Indi alymlar ýedinji serhede – ummanyň turşamagyna ýakynlaşylýandygyny duýdurýarlar diýip, The Guardian ýazýar.

Hasabatda, aýratynam, ýokary giňişlikdäki sebitlerde ummanyň turşamagynyň howply nokada golaýlaýandygy nygtalýar.
PIK alymlary bu prosesiň deňiz ekoulgamlaryna çynlakaý howp salýandygyny, sebäbi iýmit zynjyrynyň bozulmagyna we planetanyň klimatyny kadalaşdyrmak üçin möhüm bolan ummanyň uglerod siňdirmek ukybynyň peselmegine getirip biljekdigini bellediler.
Planeta serhetleriniň kesgitlenişi barada giňişleýin maglumaty şu salgy boýunça okap bilersiňiz.


24.10.2025 16:48
7.8k+

Islandiýada ilkinji gezek çybynlar peýda boldy

Islandiýada ilkinji gezek çybynlar ýüze çykaryldy. Häzire çenli ýurt dünýäde olardan azat bolan iki ýeriň biri hasaplanýardy – indi ýeke-täk şeýle ýer Antarktida bolup galdy. Ilkinji çybynlar Reýkýawikden günorta-günbatarda Kýos buzluk jülgesinde göründi...

16.10.2025 10:42
6.8k+

Hytaýda maýlama sebäpli XXI asyryň ahyrynda tutuş ýurtda çaý ösdürip ýetişdirip bolar

2090-njy ýyla çenli Hytaýda çaý ösdürip ýetişdirmek üçin amatly 137 müň inedördül kilometre golaý täze ýer peýda bolup biler diýip, Günorta-Günbatar uniwersitetiniň alymlary N+1 neşirine beren maglumatynda aýdýarlar...

19.09.2025 14:55
5.3k+

Awstraliýada 1,5 mln adam umman derejesiniň ýokarlanmagy sebäpli howp astynda

Awstraliýanyň klimat gullugy global ýylamanyň netijeleri barada çaklamasyny hödürledi. Maglumatlara görä, 2050-nji ýyla çenli umman derejesiniň ýokarlanmagy ýurduň 1,5 million ýaşaýjysynyň janyny howp astyna goýup biler diýip, The Guardian habar berýär...

13.09.2025 15:05
7.3k+

Alýaskadaky derýa baky doňaklygyň eremegi sebäpli mämişi reňke boýaldy

Bir wagtlar arassa suwy bilen tanalýan Alýaskanyň demirgazyk-günbataryndaky Salmon derýasy soňky ýyllarda ep-esli üýtgedi. 1977-nji ýylda ýazyjy Jon Makfi ony "meniň öňde-soňda gören iň arassa suwum" diýip häsiýetlendirdi...