Aýyň daşlaşýandygy sebäpli Ýerde günüň dowamlylygy ýyldan 25 sagada çenli artar

  • şu gün 01:08
  • 836
Aýyň daşlaşýandygy sebäpli Ýerde günüň dowamlylygy ýyldan 25 sagada çenli artar

Barlaglar ýene 200 million ýyldan Ýer ýüzünde bir günüň 25 sagada çenli artyp biljekdigini görkezdi. Munuň sebäbi Aýyň planetamyzdan kem-kemden daşlaşýanlygydyr diýip, Daily Mail habar berýär.

Alymlar Aýyň Ýerden her ýylda 3,81 sm daşlaşýandygyny, netijede günüň uzaklygyny artdyrjakdygyny anykladylar.
Wiskonsin uniwersitetinden geofizik Stiwen Meýers bu prosesi ellerini uzadanda aýlanyşy haýallaýan figuralaýyn typyjy türgeniň hereketi bilen deňeşdirýär. Belli bir pursatda Aý durnukly aralyga ýeter we planetamyzyň diňe bir tarapyndan görner.
Häzirki wagtda Ýer bilen Aýyň arasyndaky uzaklyk, takmynan, 383 023 km, hemra 27,3 günüň içinde planetamyzyň daşyndan bir öwrüm edýär. Şeýle-de bolsa, alymlar milliardlarça ýyl ozal Aýyň Ýere has ýakyn bolandygyny, munuň planetanyň has çalt aýlanmagyna sebäp bolandygyny bildiler. Mysal üçin, 1,4 milliard ýyl ozal bir gün 18 sagat töweregi dowam edipdir.
Ýeriň aýlanmagyny haýalladýan faktorlaryň biri Aýyň umman daşgynlaryna grawitasiýa täsiridir. Umman suwunyň hereketi Ýeriň aýlanyşyny haýalladýar, şol bir wagtda Aý energiýa toplaýar we has ýokary orbita geçýär.
Bu prosese howanyň üýtgemegi hem ýardam edýär. Ählumumy temperaturanyň ýokarlanmagy polýar buzlaryny eredýär we ummanlarda suw massasyny gaýtadan paýlaýar, bu bolsa haýallaşmany hasam güýçlendirýär.


19.08.2024 10:39
6.7k+

Ýaralary 30% çalt bejerýän elektrik bint döredildi: bahasy 1 dollar

Amerikaly we koreýaly alymlar ýaranyň bejergisini adaty usullardan 30% çaltlaşdyrýan elektrik bint döretdiler. WPED (Water-Powered Electronics-free Dressing) ady bilen tanalýan täze enjam suw bilen işjeňleşdirilýär...

18.08.2024 14:26
17k+

Belki, bu Atlantidadyr: Kanar adalarynda suwa giden dag tapyldy

Ispaniýanyň Geologiýa we dag institutynyň alymlary Kanardaky Lansarote adasynyň kenarynda üç sönen wulkanly suwa giden suwasty dagy tapdylar. Massiwiň diametri 50 km töweregi bolup, onuň düýbi, takmynan, ummanyň...

10.08.2024 12:27
5.4k+

Hytaýyň demirgazyk-günbatarynda dinozawrlaryň kiçijik yzlary tapyldy

Sinhua habarlar agentliginiň ýazmagyna görä, Hytaýyň demirgazyk-günbataryndaky Linsýa Global Geoparkynda dinozawrlaryň taryhda iň kiçi hasaplanýan aýak yzlary tapyldy. Uzynlygy 1-3 santimetr aralygyndaky aýak yzlary...

09.08.2024 16:15
12k+

Boeing Starliner-däki näsazlyk zerarly iki kosmonawt kosmosda 2025-nji ýyla çenli eglenip biler

2024-nji ýylyň iýun aýynda Boeing Starliner kosmos gämisinde Halkara kosmos stansiýasyna (HKS) uçan iki amerikan astronawty 2025-nji ýyla çenli orbitada galmaly bolmagy mümkin. Munuň sebäbi, kosmos gämisi HKS bilen...