Marsyň ekwatoryndan suw gyrpagy tapyldy

  • 13.06.2024 15:28
  • 20k+

Barlagçylar garaşylmadyk açyş edip, Marsyň ekwatoryndan suw gyrpagyny tapdylar. Ozal Gün radiasiýasynyň derejesiniň ýokarydygy we atmosferanyň dykyz däldigi sebäpli bu ýerde suw gyrpagynyň emele gelmeginiň mümkin däldigi aýdylýardy.

Suw gyrpagy 12 sany uly wulkanyň ýerleşýän ýeri bolan “Tarsis” (Tharsis) sebitindäki ExoMars Trace Gas Orbiter we Mars Express orbital apparatlaryň kömegi bilen tapyldy diýip, Space.com habar berýär.
Gyrpak “Olimp” (Gün ulgamynda iň beýik nokat), “Askreý Mons”, “Arsiýa Mons” we “Seraunius Tolus” wulkanlarynyň gerşinde, “kalderalar” diýlip atlandyrylýan gerişleriň çuňňur oýtaklarynda göründi.
Gyraw daňdan emele gelýär we irdenki günüň şöhleleri astynda, takmynan, 75000 inedördül metri örtmek bilen ýitip gidýär. Alymlar gyrawdaky suwuň umumy mukdarynyň, takmynan, 29,4 million gallon (111 million litr) bolýandygyny çaklaýarlar.
Barlagçylar “Tarsis” sebitinde howa aýlanyşygy gyrawyň emele gelmegine täsirini ýetirýän kalderalarda özboluşly mikroklimaty döredýär diýip hasaplaýarlar. Bu açyş Marsyň gidrologiki sikline we onuň ýaşaýyş mümkinçiligine düşünmek üçin möhüm ähmiýete eýe.
Häzire çenli gözegçilik wagtynyň çäkli bolany üçin we kosmos apparatlarynyň orbitalarynyň aýratynlyklary sebäpli Marsyň ekwatorynda gyraw tapmak başartmandy.


düýn 18:34
1.4k+

Astronom tutuş Älemiň “aýlanmagynyň” alamatlaryny tapdy

Amerikaly astronom, ABŞ-nyň Harby-deňiz obserwatoriýasynyň ylmy işgäri Waleriý Makarow tutuş Älemiň aýlanýandygyna mümkin bolan subutnamalary tapandygyny aýdýar. Üstesine-de, aýlanma ugry ençeme gezek üýtgän bolmaly diýip, Nature Astronomy žurnalyndaky ylmy gözlege salgylanyp, TASS habar berýär...

düýn 14:13
4.9k+

Müsürde ýitirilen gadymy Imet şäheri tapyldy: ol ýerde birwagtlar köp gatly jaýlar bolupdyr

Arheologlar Müsüriň gadymy Tanis şäherinden 10 km uzaklykda, Nil deltasynyň golaýynda ýitirilen Imet şäheriniň üstüni açdy. Gazuw-agtaryş işleri Mançester uniwersitetinden Müsüri öwrenýän alym Niki Nilseniň ýolbaşçylygynda geçirildi diýip, Daily Mail habar berýär...

düýn 14:09
1.7k+

ABŞ ýene-de hususy kosmos gämilerini uçurmak boýunça rekordy täzeledi

ABŞ bir aýda amala aşyrylan täjirçilik kosmos uçuşlarynyň sany boýunça täze rekord goýdy. Federal raýat awiasiýa edarasynyň (FAA) maglumatlaryna görä, iýun aýynda amerikan kompaniýalary jemi 21 uçuşy amala aşyrdy diýip, Space...

04.07.2025 18:32
4.7k+

Uelsiň paýtagtynda şäher seýilgähiniň aşagyndan bürünç asyrynyň mazary tapyldy

Britaniýanyň Kardiff şäherindäki Trelaý seýilgähiniň aşagyndan meýletinçi  arheologlar bürünç eýýamynyň mazaryny tapdylar. Tapyndylar takmynan b.e. öňki 1500-nji ýylda gurlan tegelek jaýyň gapdalyndan tapyldy. Bu bina bu ýerden iki ýyl ozal gazylyp tapylypdy...