Marsyň ekwatoryndan suw gyrpagy tapyldy

  • 13.06.2024 15:28
  • 20k+

Barlagçylar garaşylmadyk açyş edip, Marsyň ekwatoryndan suw gyrpagyny tapdylar. Ozal Gün radiasiýasynyň derejesiniň ýokarydygy we atmosferanyň dykyz däldigi sebäpli bu ýerde suw gyrpagynyň emele gelmeginiň mümkin däldigi aýdylýardy.

Suw gyrpagy 12 sany uly wulkanyň ýerleşýän ýeri bolan “Tarsis” (Tharsis) sebitindäki ExoMars Trace Gas Orbiter we Mars Express orbital apparatlaryň kömegi bilen tapyldy diýip, Space.com habar berýär.
Gyrpak “Olimp” (Gün ulgamynda iň beýik nokat), “Askreý Mons”, “Arsiýa Mons” we “Seraunius Tolus” wulkanlarynyň gerşinde, “kalderalar” diýlip atlandyrylýan gerişleriň çuňňur oýtaklarynda göründi.
Gyraw daňdan emele gelýär we irdenki günüň şöhleleri astynda, takmynan, 75000 inedördül metri örtmek bilen ýitip gidýär. Alymlar gyrawdaky suwuň umumy mukdarynyň, takmynan, 29,4 million gallon (111 million litr) bolýandygyny çaklaýarlar.
Barlagçylar “Tarsis” sebitinde howa aýlanyşygy gyrawyň emele gelmegine täsirini ýetirýän kalderalarda özboluşly mikroklimaty döredýär diýip hasaplaýarlar. Bu açyş Marsyň gidrologiki sikline we onuň ýaşaýyş mümkinçiligine düşünmek üçin möhüm ähmiýete eýe.
Häzire çenli gözegçilik wagtynyň çäkli bolany üçin we kosmos apparatlarynyň orbitalarynyň aýratynlyklary sebäpli Marsyň ekwatorynda gyraw tapmak başartmandy.


düýn 16:37
7.2k+

Kanadanyň Cluckify programmasy towuklaryň wakgyldamasyny adam diline terjime edýär

Dalhauzi uniwersitetinden kanadaly alymlar towuklaryň wakgyldamasyny adam üçin düşnükli dile geçirýän Cluckify programmasyny döretdi. iOS-da we Android-de elýeterli bolan programma towuklaryň näme “diýýändigine” düşünmek üçin, guşlaryň özüni alyp barşy we olaryň sesleri baradaky maglumatlary ulanýar...

düýn 15:26
2.8k+

Garward uniwersiteti federal grantyň ýatyrylmagy sebäpli inçekesel we kosmos boýunça barlaglaryny bes edýär

Garward uniwersiteti inçekesel we kosmos uçuşlary baradaky barlaglary hem öz içine almak bilen, birnäçe ylmy taslamalar boýunça alyp barýan işlerini togtadýar. Bu ABŞ-nyň Içeri howpsuzlyk ministrliginiň umumy bahasy 2,7 million dollardan gowrak bolan iki granty ýatyrylandan soň bolup geçdi diýip, The New York Times gazeti ýazýar...

düýn 15:07
1.2k+

Astronomlar goşa ulgamyň içinde «perpendikulýar» orbitaly ekzoplaneta tapdylar

Ýewropaly astronomlar «Ýyldyz söweşleri» filmindäki Tatuin planetasyny ýada salýan täsin ýyldyz ulgamyny ýüze çykardylar. 2M1510 belgili täsin ulgam Ýerden 120 ýagtylyk ýyly uzaklykda, Mizan (Terezi) ýyldyz toplumynda ýerleşýär...

17.04.2025 01:23
2.4k+

Lýusi Donaldjohanson bilen duşuşar: NASA-nyň zondy 150 mln ýyllyk asteroid barada maglumat toplar

2025-nji ýylyň 20-nji aprelinde gündogar wagty bilen sagat 13:51-de NASA-nyň «Lýusi» atly kosmos zondy «Donaldjohanson» diýlip atlandyrylýan asteroide 960 kilometr golaýlaşar. Uzak aralykdan duşuşyk mahaly, zond asteroid barada maglumatlary toplap, olary Ýere iberer...