Marsyň ekwatoryndan suw gyrpagy tapyldy

  • 13.06.2024 15:28
  • 20k+

Barlagçylar garaşylmadyk açyş edip, Marsyň ekwatoryndan suw gyrpagyny tapdylar. Ozal Gün radiasiýasynyň derejesiniň ýokarydygy we atmosferanyň dykyz däldigi sebäpli bu ýerde suw gyrpagynyň emele gelmeginiň mümkin däldigi aýdylýardy.

Suw gyrpagy 12 sany uly wulkanyň ýerleşýän ýeri bolan “Tarsis” (Tharsis) sebitindäki ExoMars Trace Gas Orbiter we Mars Express orbital apparatlaryň kömegi bilen tapyldy diýip, Space.com habar berýär.
Gyrpak “Olimp” (Gün ulgamynda iň beýik nokat), “Askreý Mons”, “Arsiýa Mons” we “Seraunius Tolus” wulkanlarynyň gerşinde, “kalderalar” diýlip atlandyrylýan gerişleriň çuňňur oýtaklarynda göründi.
Gyraw daňdan emele gelýär we irdenki günüň şöhleleri astynda, takmynan, 75000 inedördül metri örtmek bilen ýitip gidýär. Alymlar gyrawdaky suwuň umumy mukdarynyň, takmynan, 29,4 million gallon (111 million litr) bolýandygyny çaklaýarlar.
Barlagçylar “Tarsis” sebitinde howa aýlanyşygy gyrawyň emele gelmegine täsirini ýetirýän kalderalarda özboluşly mikroklimaty döredýär diýip hasaplaýarlar. Bu açyş Marsyň gidrologiki sikline we onuň ýaşaýyş mümkinçiligine düşünmek üçin möhüm ähmiýete eýe.
Häzire çenli gözegçilik wagtynyň çäkli bolany üçin we kosmos apparatlarynyň orbitalarynyň aýratynlyklary sebäpli Marsyň ekwatorynda gyraw tapmak başartmandy.


düýn 15:41
2.2k+

Heýwere keseli Amerikada Kolumbyň ekspedisiýasyndan müňlerçe ýyl öň peýda bolupdyr

Taryh okuw kitaplarynda heýwere keseliniň Täze Dünýä ispaniýaly deňizde ýüzüji Kristofer Kolumbyň yklymy açmagy bilen ýewropaly kolonizatorlar we XV asyrda ispan basybalyjylary tarapyndan getirilen diýip hasaplanýar...

düýn 15:29
3.8k+

Arktikada gadymy guşlaryň höwürtgeländiginiň ilkinji subutnamasy tapyldy

Amerikaly we kanadaly paleontologlar Alýaskanyň demirgazygynda Giçki hek döwrüniň guşlarynyň süňkleriniň böleklerini tapdylar. Olaryň içinde uly guşlara degişlisi-de, jüýje guşlara degişlisi-de bar. Bu guşlaryň polýar tegeleginiň daşynda, takmynan, 73 million ýyl ozal höwürtgeläp başlandyklary baradaky ilkinji subutnamasy boldy, bu bolsa öň pikir edilişinden 30 million ýyl öň boldugydyr...

03.06.2025 20:57
5.4k+

Ilon Mask Mars we Aý missiýalary boýunça SpaceX-iň täzelenen meýilnamalaryny mälim etdi

Ilon Mask Starship raketalarynyň täzelenen tehniki häsiýetnamalary barada aýdyp, Mars boýunça ilkinji missiýalaryň wagty we maksady barada anyk maglumat berdi. SpaceX kompaniýasynyň ýolbaşçysy ýylyň ahyrynda synagdan geçirilmeli Starship kosmos gämisiniň ikinji wersiýasyny görkezdi...

02.06.2025 14:05
1.1k+

SpaceX kompaniýasy 2025-nji ýylda öz uçuş rekordyny täzelär

ABŞ-nyň SpaceX kosmos kompaniýasy 2025-nji ýylda rekord mukdarda orbital uçuş ýerine ýetirmegi meýilleşdirýär. Bu barada ABŞ-nyň Kosmos güýçleriniň milli howpsuzlyk maksatlary («NSSL») üçin uçuşlar maksatnamasynda kompaniýanyň gatnaşygyny utgaşdyrýan SpaceX bölüminiň ýolbaşçysy Enn Meýson habar berdi...