Marsyň ekwatoryndan suw gyrpagy tapyldy

  • 13.06.2024 15:28
  • 20k+

Barlagçylar garaşylmadyk açyş edip, Marsyň ekwatoryndan suw gyrpagyny tapdylar. Ozal Gün radiasiýasynyň derejesiniň ýokarydygy we atmosferanyň dykyz däldigi sebäpli bu ýerde suw gyrpagynyň emele gelmeginiň mümkin däldigi aýdylýardy.

Suw gyrpagy 12 sany uly wulkanyň ýerleşýän ýeri bolan “Tarsis” (Tharsis) sebitindäki ExoMars Trace Gas Orbiter we Mars Express orbital apparatlaryň kömegi bilen tapyldy diýip, Space.com habar berýär.
Gyrpak “Olimp” (Gün ulgamynda iň beýik nokat), “Askreý Mons”, “Arsiýa Mons” we “Seraunius Tolus” wulkanlarynyň gerşinde, “kalderalar” diýlip atlandyrylýan gerişleriň çuňňur oýtaklarynda göründi.
Gyraw daňdan emele gelýär we irdenki günüň şöhleleri astynda, takmynan, 75000 inedördül metri örtmek bilen ýitip gidýär. Alymlar gyrawdaky suwuň umumy mukdarynyň, takmynan, 29,4 million gallon (111 million litr) bolýandygyny çaklaýarlar.
Barlagçylar “Tarsis” sebitinde howa aýlanyşygy gyrawyň emele gelmegine täsirini ýetirýän kalderalarda özboluşly mikroklimaty döredýär diýip hasaplaýarlar. Bu açyş Marsyň gidrologiki sikline we onuň ýaşaýyş mümkinçiligine düşünmek üçin möhüm ähmiýete eýe.
Häzire çenli gözegçilik wagtynyň çäkli bolany üçin we kosmos apparatlarynyň orbitalarynyň aýratynlyklary sebäpli Marsyň ekwatorynda gyraw tapmak başartmandy.


düýn 23:13
2.5k+

Hytaýly alymlar tebigy almazdan 40% has berk «superalmazy» döretdiler

Iň berk almazlar – ýagny «lonsdeýlitler» tebigatda örän seýrekdir. Olara esasan meteoritleriň ýere gaçan sebitlerinde duş gelmek bolýar. Bu almazlaryň adaty almazlardan tapawudy – olaryň kristal gurluşynyň kub...

düýn 22:50
3.6k+

Müsürde gadymy ýyrtyjylaryň näbelli görnüşiniň kelleçanagy tapyldy

Müsürli we amerikaly alymlar bu açyşy Kairiň 90 km günorta-günbataryndaky Faýum oazisinde tapdylar. Olar oligosen döwrüniň gadymy ýyrtyjylary bolan giýenodonlaryň öň belli bolmadyk görnüşleriniň galyndylaryny tapdylar...

düýn 15:41
3.3k+

Blue Ghost ilkinji gezek Aýyň arka tarapyny surata düşürdi

Firefly Aerospace kompaniýasy 2025-nji ýylyň 19-njy fewralynda Aýyň arka tarapynyň suratlaryndan düzülen wideony çap etdi. Bu suratlary Blue Ghost kosmos enjamy Ýeriň tebigy hemrasyndan takmynan 120 km beýiklikden...

19.02.2025 14:11
2.7k+

Mask 2026-njy ýylyň noýabrynda Marsa emeli aňly robotlary ibermegi meýilleşdirýär

Ilon Mask SpaceX-iň 2026-njy ýylyň noýabr aýynda xAI-niň Grok 3 emeli aň bilen işleýän Optimus robotlaryny iberjekdigini habar berdi. Bu barada Cointelegraph neşiri habar berdi. Ýer bilen Marsyň arasynda uçuş üçin...