Kakao agaçlaryna ýokuşýan wirus dünýäniň şokolad önümçiligine howp salýar

  • 26.04.2024 14:00
  • 8.6k+

Arlingtondaky (ABŞ) Tehas uniwersitetiniň ylmy barlagçylary Afrikada kakao agaçlaryny weýran ediji wirusyň şokolad ýetmezçiligine sebäp bolup biljekdigini duýdurýarlar. Epidemiýa sebäpli daýhanlar hasylynyň 50%-ini ýitirýärler diýip, PLOS One ylmy žurnalynda çap edilen gözlegiň netijesinde aýdylýar.

Dünýäde öndürilýän şokoladyň ýarysy Günbatar Afrikada, esasanam, Gana bilen Kot-d'Iwuarede ösdürilip ýetişdirilen kakaodan alynýar.
Ganadaky plantasiýalarda kakaonyň çişýän baldak keseli (CSSVD) epidemiýasy ýüze çykdy. Ýokanjy ýaýradyjylar un gurçuklary - ýapraklary, pyntyklary we agaçlaryň güllerini iýýän ownuk mör-möjekler.
Pestisidleri bu mör-möjeklere garşy ulanmak netijesiz, şonuň üçin ýokuşan agaçlary çapyp aýyrmaly bolýar. Gana soňky ýyllarda eýýäm 254 milliondan gowrak kakao agajyny ýitirdi.
Alymlar plantasiýalary goramagyň usulyny oýlap tapdylar: sanjym edilen agaçlardan ýokanjyň ýaýramagynyň öňüni aljak päsgelçilikleri oturtmagy teklip edýärler.

düýn 23:52
725

Huawei Mate 80 goşmaça zarýad bermezden tutuş iki hepde işläp biler

Huawei kompaniýasy 25-nji noýabrda Hytaýda görkeziljek Mate 80 hatarynyň smartfonlarynyň täze Outdoor Mode awtonom režimine eýe boljakdygyny habar berdi. Öndürijiniň maglumatlaryna görä, bu režimde geljekki flagman bir zarýadda 14 güne çenli işläp biler...

düýn 22:43
1.4k+

National Geographic «Ýylyň suratlary — 2025» ýygyndysyny çap etdi

Her ýyl National Geographic-iň suratçylary we awtorlary öz iş saparlary wagtynda ýüz müňlerçe surat düşürýärler. Olaryň diňe ujypsyz bölegi çap edilýär, «Ýylyň suratlary» ýygyndysy üçin bolsa hakykatdanam özboluşly suratlar saýlanyp alynýar...

düýn 21:19
1.9k+

The Economist: Dünýäde ýalňyz adamlaryň sany artýar

Soňky sekiz ýylyň dowamynda dünýäde ýalňyz adamlaryň sany azyndan 100 million artdy. Bu maglumaty The Economist žurnaly getirýär we bu ýagdaýyň ösen ýurtlaryň aglabasy üçin häsiýetlidigini belleýär. Iň ösen 30 ýurduň seljermesi olaryň 26-synda 2010-njy ýyldan bäri ýanýoldaşsyz ýaşaýan adamlaryň paýynyň artandygyny görkezdi...

düýn 21:10
537

Germaniýada Bahyň ozal näbelli iki kompozisiýasy ýerine ýetirildi

Germaniýaly sazşynas 30 ýyl mundan ozal tapylan iki organ kompozisiýasynyň Iogann Sebastýan Baha (1685 – 1750) degişlidigini anyklady. Bu barada MDR teleradiokompaniýasy habar berdi. 1992-nji ýylda sazşynas Peter Wollni Brýusseliň Patyşalyk kitaphanasynda işleýän wagty “Çakona re minor” we “Çakona sol minor” aýdym-saz eserleri bilen XVII asyryň iki golýazmasyny tapdy...