Kakao agaçlaryna ýokuşýan wirus dünýäniň şokolad önümçiligine howp salýar

  • 26.04.2024 14:00
  • 8.6k+

Arlingtondaky (ABŞ) Tehas uniwersitetiniň ylmy barlagçylary Afrikada kakao agaçlaryny weýran ediji wirusyň şokolad ýetmezçiligine sebäp bolup biljekdigini duýdurýarlar. Epidemiýa sebäpli daýhanlar hasylynyň 50%-ini ýitirýärler diýip, PLOS One ylmy žurnalynda çap edilen gözlegiň netijesinde aýdylýar.

Dünýäde öndürilýän şokoladyň ýarysy Günbatar Afrikada, esasanam, Gana bilen Kot-d'Iwuarede ösdürilip ýetişdirilen kakaodan alynýar.
Ganadaky plantasiýalarda kakaonyň çişýän baldak keseli (CSSVD) epidemiýasy ýüze çykdy. Ýokanjy ýaýradyjylar un gurçuklary - ýapraklary, pyntyklary we agaçlaryň güllerini iýýän ownuk mör-möjekler.
Pestisidleri bu mör-möjeklere garşy ulanmak netijesiz, şonuň üçin ýokuşan agaçlary çapyp aýyrmaly bolýar. Gana soňky ýyllarda eýýäm 254 milliondan gowrak kakao agajyny ýitirdi.
Alymlar plantasiýalary goramagyň usulyny oýlap tapdylar: sanjym edilen agaçlardan ýokanjyň ýaýramagynyň öňüni aljak päsgelçilikleri oturtmagy teklip edýärler.

şu gün 17:44
1.9k+

Singapurly dizaýner Nike krossowkasyna Nintendo oýun konsolyny oturtdy

Singapurly dizaýner Gustawo Bondzanini içine oýun konsoly gurnalan Nike Air Max 90 krossowkalaryny döretdi. Bu iş Ýaponiýada "Super Nintendo-nyň" çykarylmagynyň 35 ýyllygyna gabatlandy diýip, "The Verge" neşiri habar berýär...

şu gün 17:15
1.3k+

IMAX kinoteatrlarynda Kristofer Nolanyň "Odisseýa" filminden giriş görkeziler

IMAX kinoteatrlarynda Kristofer Nolanyň geljekki "Odisseýa" atly epik filminden alty minutlyk giriş görkezilip başlanar diýip, "World of Reel" portaly habar berýär. Çeşmäniň maglumatyna görä, bu giriş 12-nji dekabrdan başlap "Günäliler" ("Грешники") we "Söweş yzyna söweş" ("Битвы за битвой") filmleriniň gaýtadan görkezilişlerinden öň görkeziler...

şu gün 17:07
1k+

Oksford sözlügi “rage bait” sözüni 2025-nji ýylyň sözi hökmünde saýlady

Iňlis diliniň Oksford sözlügi “rage bait” sözüni (sözme-söz terjimesi – “gazap duzagy”) 2025-nji ýylyň sözi diýip yglan etdi. Bu barada Oxford University Press neşirýatynyň saýtynda habar berildi. “30 000-den gowrak adamyň gatnaşmagynda üç gün dowam eden ses berişlikden soň, biz rage bait-i ýylyň resmi sözi hökmünde saýladyk” – diýlip, habarda aýdylýar...

şu gün 16:52
2.3k+

Samsung ilkinji üç eplenýän Galaxy Z TriFold smartfonyny hödürledi

Samsung resmi taýdan üç eplenýän Galaxy Z TriFold smartfon-transformerini hödürledi. Ol eplenýän Galaxy smartfonlaryň arasynda iň uly ekrana, şeýle-de oýlanyşykly programma çözgütlerine we flagman aýratynlyklara eýe boldy...