ABŞ soňky 1200 ýylda iň güýçli gurakçylyk bilen ýüzbe-ýüz boldy

  • 19.04.2024 22:13
  • 11k+

Günbatar Wirjiniýa uniwersitetinden (WVU) amerikaly alymlar ABŞ-nyň günbatar böleginiň soňky 1200 ýylda iň güýçli gurakçylyga duçar bolandygyny anykladylar. Ýiti yzgar ýetmezçiligi bu ýerde soňky 23 ýyl bäri saklanýar diýlip, ylmy edaranyň saýtynda habar berilýär. Muny Mail.ru ýetirýär.

Gözlegçileriň pikiriçe, bu çökgünligi mega-gurakçylyk diýip atlandyryp bolar. Muňa garamazdan, onuň sebäpleri heniz doly öwrenilmedik.
Hünärmenler agaçlaryň ýaş halkalaryny ulanyp, häzirki 23 ýyllyk gurakçylyk döwrüniň, takmynan, b.e. VIII asyryndan bäri iň güýçlüsidigini anykladylar.
Hasabatyň awtorlary mega-gurakçylygyň diňe bir yzygiderli yzgar ýetmezçiligi bilen däl-de, eýsem ösümlikleriň howadan kömürturşy gazyny siňdirip almak ukyplarynyň peselmegi bilen häsiýetlendirilýändigini belleýärler. Howadaky kömürturşy gazynyň ýokary konsentrasiýasy howanyň dowamly ýylamagyna ýardam edip, yssylygy has hem güýçlendirýär.
Çaklamalara görä, ýakyn onýyllyklarda mega-gurakçylyk tutuş dünýäde ýygy-ýygydan bolýan we düýpli hadysa öwrüler. Gözleg maglumatlary beýleki alymlara gurak sebitlerdäki ekoulgamyň ýagdaýy barada maglumat bermäge kömek eder.


27.06.2025 20:25
13k+

Dünýäniň iň gurak ýerleriniň biri bolan Atakama çölüni gar örtdi

Çiliniň demirgazygynda Atakama çölünde gar ýagdy. Bu çöl Ýer ýüzünde iň gurak sebitleriň biri hökmünde tanalýar. Şeýle-de bolsa, bu seýrek hadysa ALMA (Atacama Large Millimeter/submillimeter Array) obserwatoriýasynyň sosial ulgamlarynda paýlaşylan wideolarynda görkezildi...

16.06.2025 14:19
7.1k+

2025-nji ýylyň maý aýy umman gözegçiliginiň taryhynda ikinji iň yssy aý boldy

2025-nji ýylyň maý aýynda dünýä ummanynyň üstüniň ortaça temperaturasy 20,79 gradus boldy – bu gözegçiligiň taryhynda ikinji iň ýokary görkezijidir diýip, Ýewropanyň Copernicus gullugy habar berýär. 2024-nji ýylyň maý aýynda goýlan rekord dereje bu görkezijiden bary-ýogy 0,14 gradus ýokarydy...

02.06.2025 08:09
4.7k+

Buzluklaryň möçberi 50 ýylda 9 trillion tonna azaldy

1975-nji ýyldan bäri alnyp barylýan gözegçilikleriň dowamynda, buzluklaryň umumy möçberi 9 trillion tonnadan hem köp azaldy. Bu barada Bütindünýä meteorologiýa guramasynyň wekili Kler Nullis Ženewada geçirilen metbugat ýygnagynda habar berdi...

01.06.2025 19:18
6.7k+

Ýeriň ilatynyň tas ýarysy bir aýa barabar goşmaça yssy howany başdan geçirdi

ABŞ-nyň Nýu-Jersi ştatynda ýerleşýän «Climate Central» garaşsyz ylmy-barlag toparynyň hasabatyna görä, soňky bir ýylyň dowamynda Ýeriň ilatynyň tas ýarysy aşa yssy howalaryň uzaga çekmegi bilen ýüzbe-ýüz bolupdyr...