ABŞ soňky 1200 ýylda iň güýçli gurakçylyk bilen ýüzbe-ýüz boldy

  • 19.04.2024 22:13
  • 11k+

Günbatar Wirjiniýa uniwersitetinden (WVU) amerikaly alymlar ABŞ-nyň günbatar böleginiň soňky 1200 ýylda iň güýçli gurakçylyga duçar bolandygyny anykladylar. Ýiti yzgar ýetmezçiligi bu ýerde soňky 23 ýyl bäri saklanýar diýlip, ylmy edaranyň saýtynda habar berilýär. Muny Mail.ru ýetirýär.

Gözlegçileriň pikiriçe, bu çökgünligi mega-gurakçylyk diýip atlandyryp bolar. Muňa garamazdan, onuň sebäpleri heniz doly öwrenilmedik.
Hünärmenler agaçlaryň ýaş halkalaryny ulanyp, häzirki 23 ýyllyk gurakçylyk döwrüniň, takmynan, b.e. VIII asyryndan bäri iň güýçlüsidigini anykladylar.
Hasabatyň awtorlary mega-gurakçylygyň diňe bir yzygiderli yzgar ýetmezçiligi bilen däl-de, eýsem ösümlikleriň howadan kömürturşy gazyny siňdirip almak ukyplarynyň peselmegi bilen häsiýetlendirilýändigini belleýärler. Howadaky kömürturşy gazynyň ýokary konsentrasiýasy howanyň dowamly ýylamagyna ýardam edip, yssylygy has hem güýçlendirýär.
Çaklamalara görä, ýakyn onýyllyklarda mega-gurakçylyk tutuş dünýäde ýygy-ýygydan bolýan we düýpli hadysa öwrüler. Gözleg maglumatlary beýleki alymlara gurak sebitlerdäki ekoulgamyň ýagdaýy barada maglumat bermäge kömek eder.


22.08.2025 18:54
3k+

Kaliforniýadaky gurakçylyk 2025-nji ýylda badam hasylynyň azalmagyna getirer

2025-nji ýylda badam hasyly Kaliforniýadaky gurakçylyk sebäpli ep-esli azalar, çünki bu ýerde badamyň global möçberiniň, takmynan, 80%-i ösdürilip ýetişdirilýär diýip, The Telegraph ýazýar. Ýagdaý köp ýurtlarda çörekçileri we süýjülik öndürijileri adaty reseptlere gaýtadan seretmäge mejbur eder...

03.08.2025 17:44
15k+

ABŞ-da çakan 829 kilometrlik ýyldyrym dünýäde iň uzyn ýyldyrym diýlip ykrar edildi

BMG-niň Bütindünýä meteorologiýa guramasynyň hünärmenleri dünýäde iň uzyn ýyldyrymy hasaba aldy. Ol 2017-nji ýylyň 22-nji oktýabrynda ABŞ-nyň asmanynda çakdy we Gündogar Tehasdan Kanzas-Siti töwereklerine uzady diýip, Space...

02.08.2025 17:26
10k+

2025-nji ýylyň iýul aýy Aşgabatda howa gözegçilikleriniň taryhynda dördünji iň yssy aý boldy

2025-nji ýylyň iýul aýy Aşgabatda howanyň gyzgynlyk derejesiniň ýokary galmagy boýunça dördünji aý hökmünde hasaba alyndy — bu bolsa 1891-nji ýyldan bäri alnyp barylýan meteorologik gözegçilikleriň taryhynda rekord görkeziji boldy...

02.08.2025 07:41
12k+

“Tomus, güýz, gyş, zibil...” Alymlar täze möwsümleriň dörändigini öňe sürýär

Londonyň ykdysadyýet mekdebiniň we Beýik Britaniýadaky Ýork uniwersitetiniň alymlary adamzat işiniň Ýeriň tebigy sazlaşygyny düýpgöter üýtgedendigini aýdýar. Bu hem täze möwsümleriň – “tüsse” we “zibil” möwsüminiň peýda bolmagyna getirdi diýip, ylmy gözlege salgylanyp, Live Science habar berýär...