ABŞ soňky 1200 ýylda iň güýçli gurakçylyk bilen ýüzbe-ýüz boldy

  • 19.04.2024 22:13
  • 11k+

Günbatar Wirjiniýa uniwersitetinden (WVU) amerikaly alymlar ABŞ-nyň günbatar böleginiň soňky 1200 ýylda iň güýçli gurakçylyga duçar bolandygyny anykladylar. Ýiti yzgar ýetmezçiligi bu ýerde soňky 23 ýyl bäri saklanýar diýlip, ylmy edaranyň saýtynda habar berilýär. Muny Mail.ru ýetirýär.

Gözlegçileriň pikiriçe, bu çökgünligi mega-gurakçylyk diýip atlandyryp bolar. Muňa garamazdan, onuň sebäpleri heniz doly öwrenilmedik.
Hünärmenler agaçlaryň ýaş halkalaryny ulanyp, häzirki 23 ýyllyk gurakçylyk döwrüniň, takmynan, b.e. VIII asyryndan bäri iň güýçlüsidigini anykladylar.
Hasabatyň awtorlary mega-gurakçylygyň diňe bir yzygiderli yzgar ýetmezçiligi bilen däl-de, eýsem ösümlikleriň howadan kömürturşy gazyny siňdirip almak ukyplarynyň peselmegi bilen häsiýetlendirilýändigini belleýärler. Howadaky kömürturşy gazynyň ýokary konsentrasiýasy howanyň dowamly ýylamagyna ýardam edip, yssylygy has hem güýçlendirýär.
Çaklamalara görä, ýakyn onýyllyklarda mega-gurakçylyk tutuş dünýäde ýygy-ýygydan bolýan we düýpli hadysa öwrüler. Gözleg maglumatlary beýleki alymlara gurak sebitlerdäki ekoulgamyň ýagdaýy barada maglumat bermäge kömek eder.


02.06.2025 08:09
4.3k+

Buzluklaryň möçberi 50 ýylda 9 trillion tonna azaldy

1975-nji ýyldan bäri alnyp barylýan gözegçilikleriň dowamynda, buzluklaryň umumy möçberi 9 trillion tonnadan hem köp azaldy. Bu barada Bütindünýä meteorologiýa guramasynyň wekili Kler Nullis Ženewada geçirilen metbugat ýygnagynda habar berdi...

01.06.2025 19:18
6.4k+

Ýeriň ilatynyň tas ýarysy bir aýa barabar goşmaça yssy howany başdan geçirdi

ABŞ-nyň Nýu-Jersi ştatynda ýerleşýän «Climate Central» garaşsyz ylmy-barlag toparynyň hasabatyna görä, soňky bir ýylyň dowamynda Ýeriň ilatynyň tas ýarysy aşa yssy howalaryň uzaga çekmegi bilen ýüzbe-ýüz bolupdyr...

21.05.2025 15:01
7.8k+

ABŞ-nyň asmanynda geň ak zolak peýda boldy: oňa Hytaýyň raketasy sebäp bolupdyr

Polýar şöhleleriniň we geomagnit tupanynyň dowam edýän wagty, ABŞ-nyň ýaşaýjylary asmandaky geň galdyryjy ýagty zolaga tomaşa etdiler. Garaşylmadyk hadysa köp sanly tomaşaçyny haýran galdyrdy diýip, «Space.com» habar berýär...

27.04.2025 11:59
4.9k+

Ummanlaryň gyzmagy merjenleriň 80%-den gowragyna ýok bolup gitmek howpuny salýar

Ummanlaryň temperaturasynyň ýokarlanmagy sebäpli planetanyň merjenleriň 80%-den gowragynyň reňki soldy. Halkara Merjen gaýalary başlangyjy (ICRI) tarapyndan berlen hasabatda olaryň köpçülikleýin ýok bolup gitmek howpy barada aýdylýar diýip, TASS habar berýär...