Alymlar kofeiniň haýsy adamlara peýda getirýändigini aýtdylar

  • 11.11.2023 15:12
  • 25k+

Singapuryň Duke-NUS ýokary lukmançylyk mekdebiniň alymlary kofeiniň LRRK2 geniniň belli bir görnüşleri bolan adamlarda Parkinson keseliniň güýçlenmek howpuny peseldip biljekdigini anykladylar. Gözlegiň netijeleri The Lancet žurnalynda neşir edildi.

Gözlege 4488 adam gatnaşdy. Alymlar gatnaşyjylaryň saglyk ýagdaýy baradaky maglumatlary ýygnadylar we olaryň her biriniň keseliniň maşgala taryhyny öwrendiler. Mundan başga-da, meýletinçiler näçeräk kofe we çaý içýändiklerini aýtdylar.
Soňra gözlegçiler LRRK2 geniniň aýratyn görnüşleriniň bardygyny anyklamak üçin genotipirleme prosedurasy üçin gatnaşyjylardan gan nusgalaryny aldylar. LRRK2-däki mutasiýalar Parkinson keseliniň nesil yzarlaýjy görnüşiniň güýçlenmeginiň giňden ýaýran sebäbidir. Bu gözlegde bu geniň üç görnüşi aýratyn gyzyklanma döretdi – G2385R, R1628P we S1647T.
Aziýa üçin mahsus bolan bu genetik görnüşleri göteriji adamlarda Parkinson keseliniň güýçlenmek howpunyň bir ýarym-iki esse ýokarydygy anyklandy. Şeýle-de bolsa, kofein G2385R, R1628P we S1647T genlerini göterijilerde Parkinson keseliniň güýçlenmek howpuny ep-esli peseltdi.
Kofeiniň A2A adenozin reseptorlaryny bloklaýan bolmagy ähtimal. Adenozin reseptorlary adam organizminiň dürli organlarynda we dokumalarynda, şol sanda nerw we ýürek-damar ulgamlarynda giňden ýaýrandyr. Adenozin reseptorlarynyň sanynyň ýa-da işjeňliginiň üýtgemegi Parkinson keseli ýaly newrologiki keselleriň köpüsi bilen bile bolup geçýän çiş prosesleriniň ösmegine getirip biler. Bu reseptorlaryň G2385R, R1628P we S1647T göterijilerinde kofe bilen gowşadylmagy neýroçişleriň kiçelmegi bilen baglanyşyklydyr.


düýn 14:47
3.3k+

Türkmen alymlary arça ýagynyň esasynda şypaly melhem taýýarladylar

Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Himiýa institutynyň ýaş hünärmenleri S.Lisowenko we D.Arazow arçanyň dürli böleklerinden efir ýaglaryny almak we olaryň esasynda üç görnüşli şypaly melhem taýýarlamak boýunça gözleg işlerini geçirdiler...

28.08.2025 06:44
7.6k+

Hytaýda ilkinji gezek adama doňzuň öýkeni oturdyldy

Hytaýda alymlar topary ilkinji gezek genetiki taýdan üýtgedilen doňuzdan alnan öýkeni ölüm halyndaky hassa oturtdy. Organ şol bada bitişmezlik ýagdaýyny görkezmedi. Bu hem ylmy gözlegçileriň pikiriçe, haýwan organlaryny ksenotransplantasiýa üçin ulanyp boljakdygyny tassyklaýar diýip, Nature Medicine habar berýär...

22.08.2025 15:19
5.4k+

Dişleriň sagdyn bolmagy üçin: Russiýada düzüminde probiotikler bolan sakgyç döredildi

Seçenow uniwersitetiniň hünärmenleri probiotiklerden we prebiotiklerden düzülen çeýnelýän sakgyç döretdiler. Uniwersitetiň metbugat gullugynyň habaryna görä, täze önüme «Reteriks» diýlip at berildi. Onuň maksady – kariýesiň, gingiwitiň we beýleki stomatologik keselleriň töwekgelçiligini azaltmakdyr...

22.08.2025 08:21
4.8k+

Russiýaly alymlar pnewmoniýany we meningiti oýaryjyny dargadýan wirusy tapdylar

Sibir Ylymlar akademiýasynyň (SO RAN) Himiýa-biologiýa we fundamental lukmançylyk institutynyň hünärmenleri pnewmoniýa, meningit, sepsis döredýän we köplenç hassahanalarda giňden duş gelýän howply bakteriýany ýok edip bilýän täze wirus-bakteriofagy açdylar diýip, «Nauka v Sibiri» neşiri habar berýär...