Çilim çekmegiň gadagan edilmegi dünýäde ýürek we öýken keselleriniň ýaýramagyny azaltdy

  • 09.07.2023 14:25
  • 31k+

Alymlar dünýäniň köp sebitinde we ýurtlarynda ulaglarda hem-de köpçülik ýerlerinde çilim çekmäge kanuny gadaganlyklaryň girizilmegi ýürek-damar keselleriniň takmynan 10% azalmagyna we öýken keseliniň 17% azalmagyna sebäp bolandygyny anykladylar. Gözlegçileriň netijeleri JAMA Network Open žurnalynda çap edildi.

Umuman alanyňda, awtorlar 144 gözlegiň netijelerini gözden geçirdiler. Alymlar öz gözegçiliklerini jemlediler we temmäkä garşy göreş çäreleriniň ilatyň saglygyna ortaça nähili täsir edendigini kesgitlediler.
Derňew ofislerde, köpçülik ýerlerinde we ulaglarda çilim çekmegi gadagan edýän kanunlaryň jemgyýetiň saglygyna peýdaly täsir edendigini görkezdi. Orta hasap bilen ýürek-damar we dem alyş ulgamlarynyň kesellerini degişlilikde 10% we 17%, şeýle hem bu keseller sebäpli ýogalýanlaryň derejesini 10% we 9% azaltdy.
Ýürek we öýken keselleriniň agyr görnüşleri bilen kesellän näsaglary hassahana ýerleşdirmek ýygylygy hem 9% azaldy. Mundan başga-da, çilim çekmek gadaganlygy, wagtyndan öň dogulýan çagalaryň 6% azalmagyna, şeýle hem çilim çekmeýänlerde çaga dogluşynyň we göwrelilikde beýleki gaýra üzülmeleriň azalmagyna goşant goşdy.


düýn 14:27
3.1k+

Süýji keseline we semizlige garşy ýokary täsirli dermanlaryň täze synpy - “madda-15” döredildi

Awstraliýanyň we Ýewropanyň molekulýar biologlary süýji keseline we semizlige garşy, ganda glýukozanyň derejesini peseldýän we iýmit siňdiriş bilen bagly meseleleri ýa-da etiňi ýitirmek ýaly zyýanly täsirleri bolmazdan agramy azaldýan dermanlar toparyny döretdiler...

24.06.2025 10:30
6.5k+

Gwadelupaly zenanda ganyň täze topary ýüze çykaryldy

Gwadelupanyň ýaşaýjysy "Gwada negatiw" (Gwada negative) adyny alan täze gan toparly dünýäde ilkinji adam boldy. Bu barada Fransiýanyň Gan edarasynyň (EFS) hünärmenleri habar berdiler diýip, Medical Xpress ýazýar...

23.06.2025 12:41
1.9k+

Birnäçe ýurtda “kitaplar bilen bejergi” – biblioterapiýa giňden ýaýrap başlady

Beýik Britaniýada we başga-da birnäçe ýurtda biblioterapiýa – çeper eser okamak arkaly adamyň psihiki ýagdaýyny gowulandyrmak usuly giň gerime eýe bolýar. Bu barada Bi-bi-si ýazýar. Biblioterapiýa psihika oňyn täsir edip biljek kitaplary saýlamagy göz öňünde tutýar...

22.06.2025 19:28
7.3k+

Ispaniýada saç ekilmeginiň ornuny tutup biljek derman döretdiler

Ispaniýaly barlagçylar androgenetik alopesiýaly (erkek adamlaryň saçynyň dökülmegi bilen deň) laboratoriýa syçanlarynda tüý örtüginiň doly dikeldilmegini gazandylar. Bu üstünlik saç dökülmegine garşy täze dermanlar üçin esas bolup biler diýip, New-York Post ýazýar...