Ýer ýüzüniň alymlary goşmaça sekuntdan ýüz öwürmegi karar etdiler

  • 29.11.2022 13:16
  • 12k+

Ýer ýüzüniň ähli hronometrçileri 2035-nji ýyla çenli goşmaça sekuntdan ýüz öwürmek üçin ses berdiler. Ol ýarym asyrdan bäri her ýyl goşulyp gelinýär, bu bolsa mydama düzediş girizilip durulmaly bolýan programmalar we ulgamlar üçin kynçylyk döredýär diýip, Phys.org portalynda habar berilýär.

Bütindünýä koordinirlenen wagta (UTC) Halkara ölçegler we agramlar býurosy jogap berýär. Ol halkara derejesinde ylalaşylan standarta gözegçilik edýär. Dünýä wagty şol standarta görä kesgitlenýär.
Edil doly ýyllaryňky ýaly, soňky 50 ýylyň dowamynda sagada, takyk atom wagty bilen Ýeriň has haýal aýlanmagynyň arasyndaky tapawudyň öwezini  dolmak üçin, yzygiderli ýagdaýda goşmaça sekunt goşulyp gelinýärdi.  1972-nji ýyldan başlap, dünýä wagtyna dürli döwürlerde 27 sekunt goşuldy. Soňky gezek bu 2016-njy ýylda goşuldy.
Adamlaryň aglaba köpçüligi üçin goşmaça sekuntlaryň bary-ýogy bildirmeýär, ýöne käbir ulgamlar takyk yzygider wagt akymyny talap edýär, mysal üçin, hemra nawigasiýasy, programma üpjünçiligi, telekommunikasiýa, biržalar, kosmiki uçuşlar.  
Kabul edilen teklibe laýyklykda, goşmaça sekuntlar häzirlikçe öňküsi ýaly goşular. Ýöne 2035-nji ýyla çenli atom we astronomiki wagtyň arasyndaky aratapawut üýtgediler. Munuň nähili tertipde ediljegi heniz çözülenok - öňde ýurtlar bu barada ylalaşyga gelmeli. 


şu gün 11:20
3.9k+

Alymlar ilkinji gezek haýal ýertitremesini ýazgy etdiler

Alymlar ilkinji gezek Ýaponiýanyň kenaryndaky suwasty çat açan zolagynda haýal ýertitremesini hasaba aldylar. Ostindäki Tehas uniwersitetiniň barlagçylary tarapyndan geçirilen barlaglar ýertitremeleriniň sunamini emele getirýänligi bilen belli umman çat açmasynyň uzaboýuna nädip ýaýraýandygyny görkezdi...

düýn 20:25
5.6k+

Türkmenistanly ýaş alymlar Malaýziýada halkara innowasiýa bäsleşiginde altyn medal gazandylar

Türkmenistanyň Oguz han adyndaky Inžener-tehnologiýalar uniwersitetiniň ýaş alymlary Malaýziýada geçirilen “Borneo Halkara innowasiýa we döredijilikli pikir bäsleşigine” (BIICC 2025) gatnaşyp, ýokary sylaglara mynasyp boldular...

düýn 19:25
5.4k+

Ýer ýüzündäki iň gadymy daşlar tapyldy. Olaryň ýaşy 4 mlrd ýyldanam köp diýlip çaklanylýar

Alymlar Kanadada ýaşy, takmynan, 4,16 mlrd ýyl bolan dag jynslaryny tapdylar. Bu gaýalar häzirki wagta çenli ýüze çykarylan Ýerdäki iň gadymy dag jynslary bolup biler diýip, Phys.org habar berýär. Olar Kwebekdäki Gudzon aýlagynyň kenaryndaky Nuwwuagittuk ýaşyldaş guşagyndan tapyldy...

düýn 18:13
3k+

Neýrofiziologlar beýniniň nädip sözlerden sözlem düzýändigini düşündirdiler

Nýu-Ýork uniwersitetiniň (ABŞ) alymlary adam beýnisiniň nädip aýry-aýry sözleri sözlemlere öwürýändigini anyklamaga kömek edýän barlagy geçirdiler. Neýrolingwistika şu çaka çenli, esasan, aýry sözleriň emele getirilişini öwrenipdi, ýöne olaryň many berýän zynjyrlara birleşiş prosesini öwrenmändi...