Fizikler 2030-njy ýylda sekunda täze kesgitleme bererler

  • 18.11.2022 15:49
  • 9.9k+

Golaýda fransuz Wersalynda açylan XXVII Ölçegler we agyrlyklar boýunça baş konferensiýa 2030-njy ýyla çenli sekunda täze kesgitleme bermek barada karara geler, bu barada Moskwanyň Inžener-fiziki institutynyň (MIFI) Milli ýadro barlaglary uniwersitetinde geçen konferensiýada rus alymlary habar berdiler.

Bu günki gün sekunt ýagtylyk döwrüniň 9 192 631 770 uzaklygy hökmünde kesgitlenilýär. Bu kesgitleme 1967-nji ýylda XIII Ölçegler we agyrlyklar boýunça baş konferensiýasynda kabul edildi. Şeýle-de bolsa şu wagt içinde hünärmenlere bu kesgitlemäni takyklamak başartdy. Sekundyň täze kesgitlemesi indi optiki diapazonda geçişiň uzaklygyna esaslanar.
WNIIFTRI-niň baş ylmy işgäri Witaliý Palçikowyň sözlerine görä, ýygylygyň optiki standartlary we olaryň ölçeg takyklygy seziýada atom ýygylygynyň ölçeg takyklygyndan takmynan iki tertip ýokarydyr. Häzirki wagtda sekundyň täze kesgitlemesi üçin dokuz «dalaşgär» bar, olardan şu elementleri görkezmek bolar: simap, itterbiý, alýuminiý we beýlekiler.
Alymlar täze kesgitleme babatynda bir pikire gelenlerinden soň, ony Halkara birlikler ulgamyna (CИ ulgamyna) girizerler — uzaklygy, wagty we beýleki ululyklary ölçemek üçin 1960-njy ýylda girizilen ählumumy halkara çemeleşme.

düýn 13:20
2.3k+

Fizikler eliňde ody saklamaga mümkinçilik berýän dury materialy oýlap tapdylar

Boulderdäki Kolorado uniwersitetiniň fizikleri binalary ýylatmagyň usullaryna düýpli täsir edip biljek MOCHI diýlip atlandyrylýan dury ýylylyk izolýasiýa materialyny döretdiler. Bu özboluşly oýlap tapyş barada Science žurnalynda habar berildi...

düýn 13:09
1.8k+

SPHEREx teleskoby alty aýyň dowamynda tutuş Älemiň jikme-jik infragyzyl kartasyny döretdi

SPHEREx kosmos teleskoby alty aýyň içinde tutuş asman sferasynyň infragyzyl şöhlelerdäki ilkinji doly kartasyny düzmegi tamamlady. Apparat adamyň gözüne görünmeýän 102 dürli spektral diapazonda ýüz millionlarça galaktikany surata aldy...

20.12.2025 19:24
2k+

NASA: Perseverance marsroweri azyndan 2031-nji ýyla çenli missiýasyny dowam etdirmäge taýýar

NASA-nyň Perseverance marsroweri birnäçe tehniki synaglardan üstünlikli geçdi we geljekki ýyllarda Marsda gözleg missiýasyny dowam etdirmäge taýýar. Bu barada Milli aeronawtika we kosmos giňişligini barlamak boýunça müdirlik (NASA) habar berdi...

20.12.2025 18:38
2.1k+

Thunderbird orbital stansiýasynyň suratlary peýda boldy: ol kosmosda açylýar

Max Space amerikan startapy giňelýän modul tehnologiýasyna esaslanýan Thunderbird täjirçilik orbital stansiýasynyň renderlerini hödürledi. Taslama stansiýanyň bir gezekde Falcon 9 raketasy bilen uçurylmagyny göz öňünde tutýar: ýygnalan görnüşde modul obtekateliň aşagyna ýerleşýär, orbitada bolsa açylyp, ilkibaşdaky möçberinden ep-esli ulalýar...