Fizikler 2030-njy ýylda sekunda täze kesgitleme bererler

  • 18.11.2022 15:49
  • 9.9k+

Golaýda fransuz Wersalynda açylan XXVII Ölçegler we agyrlyklar boýunça baş konferensiýa 2030-njy ýyla çenli sekunda täze kesgitleme bermek barada karara geler, bu barada Moskwanyň Inžener-fiziki institutynyň (MIFI) Milli ýadro barlaglary uniwersitetinde geçen konferensiýada rus alymlary habar berdiler.

Bu günki gün sekunt ýagtylyk döwrüniň 9 192 631 770 uzaklygy hökmünde kesgitlenilýär. Bu kesgitleme 1967-nji ýylda XIII Ölçegler we agyrlyklar boýunça baş konferensiýasynda kabul edildi. Şeýle-de bolsa şu wagt içinde hünärmenlere bu kesgitlemäni takyklamak başartdy. Sekundyň täze kesgitlemesi indi optiki diapazonda geçişiň uzaklygyna esaslanar.
WNIIFTRI-niň baş ylmy işgäri Witaliý Palçikowyň sözlerine görä, ýygylygyň optiki standartlary we olaryň ölçeg takyklygy seziýada atom ýygylygynyň ölçeg takyklygyndan takmynan iki tertip ýokarydyr. Häzirki wagtda sekundyň täze kesgitlemesi üçin dokuz «dalaşgär» bar, olardan şu elementleri görkezmek bolar: simap, itterbiý, alýuminiý we beýlekiler.
Alymlar täze kesgitleme babatynda bir pikire gelenlerinden soň, ony Halkara birlikler ulgamyna (CИ ulgamyna) girizerler — uzaklygy, wagty we beýleki ululyklary ölçemek üçin 1960-njy ýylda girizilen ählumumy halkara çemeleşme.

şu gün 13:47
3.5k+

Täze Zelandiýada önelgesiz hasaplanan seýrek takahe guşlaryndan nesil peýda boldy

Täze Zelandiýadaky goraghanada uçmaýan we ozal önelgesiz hasaplanan seýrek takahe guş jübüdi garaşylmadyk ýagdaýda jüýje çykardy. Bu barada The Guardian neşiri habar berýär. Bendigo atly erkek we Beýtaa atly urkaçy guş iki ýyl ozal goraghana köpelmeýän jübüt hökmünde getirilipdi...

şu gün 13:14
2.7k+

Ispaniýada ýük gämisine dünýäde iň uly "wakuumly" ýelken gurnaldy

Ispaniýanyň portundaky Fluvius Tavy uniwersal ýük gämisine dünýäde iň uly aerodinamik sorujy ýelkeni oturdyldy. Interesting Engineering neşiriniň ýazmagyna görä, bu tehnologiýa däp bolan ýelkenli çözgütlerden ýedi esse ýokary göterijilik güýjüni döredýär...

düýn 10:36
9.2k+

Günorta Koreýanyň ilkinji hususy raketasy uçurylandan az wagt soň heläkçilige uçrady

23-nji dekabrda Aşgabat wagty bilen sagat 06:13-de Günorta Koreýanyň Innospace hususy kompaniýasynyň raketasynyň ilkinji orbital uçurylyşy amala aşyryldy. Bu synanyşyk şowsuz tamamlandy: uçurylandan takmynan 30 sekunt soň raketa ýere gaçdy we bortundaky ähli ýük ýitirildi...

23.12.2025 18:50
2.6k+

Global internet trafigi 19% ösdi, onuň ep-esli bölegini botlar emele getirýär

2025-nji ýylda global internet trafigi 19% ýokarlanyp, geçen ýylky 17% görkezijisinden geçdi. Şol bir wagtyň özünde, adamlar tarapyndan döredilýän trafigiň paýy 43,5%-e çenli peseldi. Cloudflare platformasynyň statistikasyna görä, emeli aň (EA) botlarynyň peýda bolmagy has göze ilýär...