Lukmançylyk boýunça Nobel baýragy täze reseptorlaryň açylyşy üçin berildi

  • 05.10.2021 01:54
  • 3k+

2021-nji ýylda fiziologiýa we lukmançylyk pudagynda Nobel baýragynyň eýeleri Dewid Julius we Ardem Pataputýan boldy. Baýrak temperatura we ýanaşma täsirlenýän reseptorlaryň açylyşy üçin berildi. Bu barada Nobel komiteti öz saýtynda habar berýär diýip, TASS belleýär.

Metbugat relizinde bellenilişi ýaly, laureatlar organizmiň ýylylygy, sowugy we ýanaşmany duýmagyna kömek edýän nerw impulslarynyň nähili işjeňleşýändigini anykladylar. Bu prosesler adamyň daşky dünýä bilen özara gatnaşygynyň esasyny düzýär we onuň ýaşamagy üçin möhümdir.

Julius – San-Fransiskodaky Kaliforniýa uniwersitetiniň fiziology. Ol mentola, gorçisa ýagyna we ajy burçuň düzüm bölegi bolan kapsaisine täsirlenýän reseptorlaryň gözlegleri bilen meşhurdyr. Pataputýan – Skrippsiň Ylmy-barlag institutynyň biology, ol derä we içki organlara ýetýän mehaniki täsire täsirlenýän reseptorlaryň täze toparyny ýüze çykardy.

2020-nji ýylda Julius bilen Pataputýan bilelikde şular ýaly kesgitlenen pikir bilen neýro ylymlary pudagynda Kawli baýragyny aldylar. Geçen ýyl gepatit C wirusynyň açylyşy üçin bu nominasiýada baýragyň eýeleri Harwi Olter, Çarlz Raýs we Maýkl Houton boldy. 


08.09.2025 17:14
2.3k+

BSGG maýmyn mamasy boýunça adatdan daşary ýagdaý režimini ýatyrdy

Bütindünýä saglygy goraýyş guramasy indi maýmyn mamasynyň ýaýrawyny halkara derejesindäki adatdan daşary ýagdaý hökmünde görmeýär. Bu barada BSGG-niň baş direktory Tedros Adhanom Gebreýesus aýtdy. Adatdan daşary ýagdaý režimi bir ýyldan gowrak ozal bu ýokanjyň Afrikada ýaýramagy sebäpli adatdan daşary komitetiň görkezmeleri boýunça girizilipdi...

04.09.2025 12:02
3.9k+

BSGG: depressiýa we was-waslyk her ýyl dünýä ykdysadyýetine $1 trln zyýan ýetirýär

Bütindünýä saglygy goraýyş guramasy “Häzirki günde global psihiki saglyk” we “Psihiki saglygyň atlasy 2024” hasabatlaryny hödürledi. Olarda bütin dünýäde dürli psihiki bozulmalardan 1 milliarddan gowrak adamyň ejir çekýändigi aýdylýar...

03.09.2025 12:21
2.8k+

Gözüň torly perdesiniň barlagy Alsgeýmer keselini alamatlary ýüze çykmazdan on ýyl öň anyklap biler

Jekson barlaghanasynyň alymlary retinanyň gan damarlarynyň üýtgemeginiň Alsgeýmer keseliniň irki alamaty bolup biljekdigini anykladylar. Alymlar işiň dowamynda adamlaryň, takmynan, 40%-de duş gelýän we keseliň döremek howpuny ýokarlandyrýan MTHFR 677C> T genetiki mutasiýaly syçanlary öwrendiler...

02.09.2025 14:47
5.2k+

Türkmen alymlary arça ýagynyň esasynda şypaly melhem taýýarladylar

Türkmenistanyň Ylymlar akademiýasynyň Himiýa institutynyň ýaş hünärmenleri S.Lisowenko we D.Arazow arçanyň dürli böleklerinden efir ýaglaryny almak we olaryň esasynda üç görnüşli şypaly melhem taýýarlamak boýunça gözleg işlerini geçirdiler...