Günorta polýusyň üstündäki ozon deşiginiň ululygy Antarktidanyň göwrüminden geçdi

  • 21.09.2021 08:56
  • 11k+

Günorta polýusyň üstündäki ozon deşigi soňky bir hepdäniň dowamynda Antarktidanyň ululygyndan geçdi. Muny Copernicus atmosfera monitoring gullugynyň hünärmenleri kesgitlediler we bu barada “The Guardian” neşirine gürrüň berdiler diýip, gazeta.ru habar berýär.

Antarktikanyň üstündäki ozon gatlagy her ýyl awgust aýyndan oktýabr aýy aralygynda ýukalýar, deşik sentýabr aýynyň ortalaryndan oktýabr aýynyň ortalary aralygynda özüniň iň ýokary ululygyna ýetýär. Şu ýyl deşigiň göwrümi 1979-njy ýyldan bäri bu wagtda bolýan 75% ýagdaýlardan uly boldy. Munuň sebäbi heniz belli däl.

2020-nji ýylda oktýabr aýynyň başynda ozon deşigi 24 mln inedördül km çenli ulaldy, bu geçen ýyllara garanyňda uludyr. 2021-nji ýylda deşik şol bir göwrümde bolar diýlip çaklanylypdy, ýöne ol eýýäm bu ululykdan geçdi we häzirem ulalmagyny dowam edýär.

Ozon gatlagy planetany ultramelewşe şöhlelerinden goraýar. Hlorftoruglerod ýaly sintetik birleşmeleriň ulanylmagy geçen asyrda ozon deşiginiň emele gelmegine getirdi. Bu birleşmeler gadagan edilenden soň, ozon gatlagy kem-kemden dikelýär, ýöne bu örän haýal bolup geçýär. 

25.08.2025 13:42
9.2k+

Aý Günüň golaýyndan geçdi: teleskoplar Gün tutulmasyna taýýarlygy düşürip ýetişdiler

23-nji awgustda Aý Günüň ýanyndan geçdi. Bu hadysany GOES-19 kosmos apparatyna ornaşdyrylan SUVI Gün teleskoplary ýazga aldy. Suratlar we wideo ýazgylar Aşgabat wagty bilen irden sagat 10 töwereginde, astronomik täze Aý döwründen takmynan bir sagat öň düşürildi...

22.08.2025 18:54
3k+

Kaliforniýadaky gurakçylyk 2025-nji ýylda badam hasylynyň azalmagyna getirer

2025-nji ýylda badam hasyly Kaliforniýadaky gurakçylyk sebäpli ep-esli azalar, çünki bu ýerde badamyň global möçberiniň, takmynan, 80%-i ösdürilip ýetişdirilýär diýip, The Telegraph ýazýar. Ýagdaý köp ýurtlarda çörekçileri we süýjülik öndürijileri adaty reseptlere gaýtadan seretmäge mejbur eder...

21.08.2025 19:48
13k+

Gün özünden uly plazma zyňdy

20-nji awgustda astronomlar soňky ýyllaryň iň uly Gün hadysalarynyň birini hasaba aldy: Günüň günorta polýusyndan uly protuberanes zyňyldy. Onuň uzynlygy, takmynan, 1,5 mln kilometr boldy, bu bolsa Günüň öz diametrinden (takmynan, 1,4 mln km) hem uludyr...

18.08.2025 15:56
3.6k+

Günde tegmilleriň sany ep-esli azaldy, ol alawlama işjeňligini gowşadyp biler

Günüň Ýere bakýan tarapynda Gün tegmilleri asla galmady diýen ýaly. Bu barada RYA-nyň Kosmos gözlegleri institutynyň Gün astronomiýasy barlaghanasy habar berdi. Hünärmenleriň maglumatlaryna görä, ýokary takyklykdaky suratlarda häzir dört sany tegmilli ýeri görmek bolýar...