Hytaý fizikleri “emeli Günüň” işlemegi boýunça dünýä rekordyny goýdular

  • 31.05.2021 20:02
  • 9.2k+

Hytaý fizikleri plazma akymyny tokamakda – käwagtlar “emeli Gün” diýlip atlandyrylýan termoýadro sintez gurluşynda saklamak boýunça rekord goýdular. Sinhua agentliginiň habar bermegine görä, alymlar plazmany 120 mln gradus temperaturada 101 sekunt sakladylar. Şondan soň temperatura 160 mln gradusa çenli ýokarlandy. Şeýle derejede ony 20 sekunt saklamak mümkin boldy. Bu barada TASS belleýär.

Şular ýaly öňki rekord 2018-nji ýylda Günorta Koreýada goýlupdy: şonda plazmany 100 mln gradus temperaturada 20 sekunt saklamak başartdy. Magnit meýdançasynda plazmanyň saklanyş wagty tokamakyň işiniň möhüm parametridir.

“Täze rekord ýadro sinteziniň energiýa çeşmesini almak boýunça taslamanyň durmuşa geçirilip bilinjekdiginiň ýene bir subutnamasy bolup hyzmat edýär. Ol fiziki we inženerçilik işleriniň täjirleşdirilmegi üçin hem esas döredýär” – diýip, Hefeýde Plazmanyň fizika institutynyň ýolbaşçysynyň orunbasary Ýuntao Sun belleýär.

Tokamak – bu geljekde tükeniksiz energiýa çeşmesi bolup biljek gözegçilik edilýän termoýadro sinteziniň reaksiýasy üçin gurluş. “Tokamak” sözi “magnit katuşkaly toroidal kamerany” aňladýar. Ilkinji tokamak 1954-nji ýylda SSSR-de guruldy. Hefeýdäki eksperimental tokamak EAST 2006-njy ýyldan bäri işleýär.

düýn 20:33
6.5k+

Pomidor bilen ýeralma kowumdaş bolup çykdy: olar baryp 9 mln ýyl ozal sapylypdyr

Ýeralma bilen pomidoryň genetiki gelip çykyşy umumy bolup, olary sapylmagy, takmynan, 9 million ýyl ozal bolup geçipdir. Bu barada Xinhua agentligi halkara alymlar topary tarapyndan geçirilen gözlegiň netijelerine salgylanyp habar berýär...

düýn 19:27
3.2k+

Hytaýda baryp II asyrda oýlanyp tapylan dünýäde ilkinji seýsmograf dikeldildi

Hytaýda Betbagtçylyklaryň öňüni alyş institutyndan Sýuý Goudunyň ýolbaşçylygyndaky alymlar topary dünýäde ilkinji seýsmograf hasaplanýan gadymy enjamy dikeltdi. Bu barada Progress in Geophysics žurnalyna salgylanýan South China Morning Post ýazýar...

düýn 18:19
1k+

ChatGPT robot däldigini tassyklaýan testlerden geçmegi öwrendi

OpenAI tarapyndan işlenip düzülen ChatGPT Agent AI guraly botlary tanaýyş werifikasiýa ulgamyndan aýlanyp geçmegi we özüni adam ýaly görkezmegi öwrendi. Bu barada çat-botuň tölegli wersiýalarynda (Pro, Plus we Team) täze funksiýany synagdan geçiren Reddit-iň ulanyjylary habar berdiler...

düýn 18:17
4k+

ABŞ-dan başlangyç kompaniýa kosmosa äpet aýna ugradar. Ol näme üçin gerek?

Amerikanyň Reflect Orbital başlangyjy kosmosa äpet aýnany ibermegi meýilleşdirýär. Ol Gün şöhlesini tutup, ony Ýere gönükdirer diýip, Kaliforniýada ýerleşýän kompaniýa habar berýär. Taslama gijesine gury ýeriň we deňziň käbir böleklerini ýagtylandyrmaga kömek eder diýlip garaşylýar...