Howanyň üýtgemegi kölleri adam saglygy üçin howply etdi

  • 14.04.2021 15:21
  • 15k+

"Science Alert" neşiri amerikan alymlarynyň gök-ýaşyl suwotulary öwrenmäge gönükdirilen ylmy barlaglarynyň netijeleri barada material çap etdi. Oňa laýyklykda, alymlar howanyň üýtgemegi kölleri ölüm howply derejä ýetirdi diýen netijä geldiler. Bu barada ferra.ru habar berdi.

Howanyň üýtgemegi we oba hojalyk galyndylarynyň suw howdanlaryna akdyrylmagy netijesinde dörän gök-ýaşyl suwotularyň işjeň güllemeginiň ölüm howply toksinleriň atmosfera düşmegine sebäp bolýandygy ýüze çykardy. Suwotular adam saglygyna howp salýan anatoksin bölüp çykarýar. Olar, hususan-da, demiň gysmagyna, myşsalaryň spazmyna, damaryň çekmegine sebäp bolýar we dem alşyň togtamagy görnüşinde ölüm howpludyr. Sianobakteriýalar ýyly we ýokumly suwda işjeň köpelýärler.
Barlagyň çäginde alymlar käbir ýagdaýlarda anatoksin howa-da aralaşyp bilýär diýen netijä geldiler. Beýle netijä 2019-njy ýylda Massaçusets ştatynyň Kapaum howzunyň gyrasynda hünärmenler onuň ýokary konsentrasiýasyny - bir millilitr üçin 21 nanogramy ýazga alandan soň gelindi. Alymlar sianotoksinlerden dem almagyň saglyga zyýanlydygyny duýdurdylar.

düýn 17:03
6.4k+

Tanis şäherinden tapylan 225 heýkeljik mazarda ýatan faraonyň adyny anyklamaga ýardam etdi

Arheologlar Nil deltasyndaky gadymy Tanis şäherinde ýerleşýän şa mazaryndan 225 sany jaýlamak üçin niýetlenen heýkeljik tapdylar. Bu artefaktlaryň ýüzündäki nyşanlar atsyz sarkofagda ýatan merhumyň şahsyýetini anyklamaga mümkinçilik berdi: ol faraon Şeşonk III bolup çykdy...

düýn 15:06
3.6k+

400 müň ýyllyk oduň yzy tapyldy: neandertallar Homo sapiens-den has öň ot ýakypdyr

Arheologlar Suffolk graflygyndaky arheologik ýadygärligiň çäginde adamlaryň 400 müň ýyl mundan ozal – öňki hasap edilenden tas 350 müň ýyl ir ot ýakmagy öwrenendigine subutnama tapdy. Ylmy gözleg Nature žurnalynda neşir edildi...

düýn 08:34
1.3k+

ABŞ-da gatanda CO₂-ni siňdirýän beton işlenip düzüldi

Massaçusetsdäki Wuster Politehniki Institutynyň (WPI) alymlary Fermentatiw Gurluşlyk Materialy (ESM) diýlip atlandyrylýan innowasion gurluşyk materialyny işläp düzdüler. Onuň esasy aýratynlygy uglerod-negatiw bolmagydyr: gatama prosesinde ol kömürturşy gazyny çykarman, tersine, atmosferadan kömürturşy gazyny işjeň özüne siňdirýär...

14.12.2025 23:36
5k+

Geň soňlama: Hytaýda daşdan düwnüp heläk bolan gadymy guş tapyldy

Paleontologlar Hytaýyň Týanýu Tebigy Taryh Muzeýiniň zat saklanýan ýerlerinde adaty bolmadyk açyş etdiler. Geçirilen barlagda öň mälim bolmadyk guş görnüşiniň köp sanly ýuwdulan daşlardan düwnüp ölendigini görkezýän galyndy tapyldy...