Dünýä ummanlarynyň temperaturasynyň rekord dereje ýokarlanmagy hasaba alyndy

  • 17.01.2021 08:34
  • 17k+

Klimatologiýa boýunça ylmy barlagçylaryň pikiriçe, dünýä ummanlary geçen ýyl rekord derejede ýylylyk energiýasyny özüne siňdirdi. Bu barada meteoprog.ua habar berdi.

Ylmy barlagyň awtorlarynyň biri - Hytaýyň Ylymlar akademiýasynyň Atmosfera fizikasy institutynyň professory Lijing Çengiň pikiriçe, dünýä ummanlary ýylylyk zyňyndylarynyň 9%-ini we senagat tarapyndan atmosfera zyňylýan kömürturşy gazynyň üçden bir bölegini özüne siňdirýär. Gözlegiň maglumatlary “Advances in Atmospheric Sciences” žurnalynda çap edildi.
Lijing Çeng ummanyň temperaturasynyň ýokarlanmagynyň global ýylylygyň depgini bilen gönüden-göni baglanyşyklydygyny aýtdy. Häzirki wagtda ummanlaryň temperaturasy we planetadaky umumy ortaça temperatura çalt ýokarlanýar.
Global ýylylygyň tizligini haýalladýan-da bolsa, dünýä ummanlarynyň ýylylyk zyňyndylaryny özüne siňdirmegi suw ekosistemalaryna zyýan ýetirýär.
Ummanyň temperaturasynyň ýokarlanmagy we atmosferanyň gyzmagy güýçli tupanlaryň, taýfunlaryň, suw joşmalarynyň we ýangynlaryň ýygy-ýygydan ýüze çykmagyna getirip biler.
Barlaglara görä, 1955-nji ýyldan 2020-nji ýyla çenli dünýä ummanlary ýylylyk zyňyndylarynyň we kömürturşy gazynyň siňdirilmegi netijesinde 380 zettajoul energiýa toplady.
Bu dünýä ummanlarynyň derejesiniň ýarym santimetr ýokarlanmagyna sebäp boldy. Şeýle-de bolsa, ýakyn ýyllarda bu görkeziji birden ýokarlanyp biler.

düýn 18:49
5.1k+

NASA 3I/ATLAS kometasynyň Ýere howp salmaýandygyny aýdyp, onuň emeli gelip çykyşyny ret etdi

3I/ATLAS kometasy Gün ulgamyndan daşary ýerden geldi diýip, brifingde NASA-nyň ýolbaşçysynyň orunbasary Amit Kşatriýa habar berdi. Agentligiň esasy ylmy işgäri Tom Stetler kometanyň Gün ulgamyndan ep-esli gadymy bolan ýyldyz ulgamynda emele gelip bilendigini aýdýar...

düýn 14:04
14k+

Tähran rekord derejede gurakçylyk sebäpli ewakuasiýa edilmäge ýakyn

Tähran güýçli gurakçylyk sebäpli ewakuasiýa edilmäge ýakyn. Häkimiýet ýurtda ýagyş ýagdyrmak üçin bulutlary emeli ýagdaýda “ekip” başlady diýip, IRNA agentligi habar berýär. The Guardian neşiriniň maglumatlaryna...

düýn 10:55
2.1k+

Alymlar: Kosmos zyňyndylary Ýeriň atmosferasyny metallar bilen çalt hapalaýar

Nemes alymlarynyň halkara barlaglarynyň netijelerine görä, Ýeriň atmosferasy kosmos galyndylary sebäpli metallar bilen barha köp hapalanýar. Orbital mega-toparlaryň döremegi we uçuşlaryň köpelmegi bu prosesi has-da güýçlendirýär...

19.11.2025 23:07
6.8k+

Üç taýkonawt orbitada galdy: olaryň kapsulasyna kosmos zibili zeper ýetirdi

“Şençžou-21” missiýasynyň üç hytaýly astronawty Ýere gaýdyp gelmek üçin işläp duran kapsula bolmazdan “Týangun” kosmos stansiýasynda galdy we ol ýerde azyndan bir hepde eglener. Kosmos missiýasy garaşylmadyk ýagdaýa duçar boldy: ekipažyň aşak düşmek üçin işleýän enjamy ýok...